Adnan Salih [email protected]

Tahvil faizleri yükselirse felaket olur

Merkez bankalarının alışılmadık politikaları sonrasında tahvil fazileri tarihte olmadığı kadar düşük seviyelere geriledi. Yatırım yapılabilir seviyedeki devlet tahvilleri faizlerinde bu sene yaşanan gerileme eski bir riski yeniden gündeme getirdi: Faizlerde ani bir yükseliş olursa sabit getirili menkul kıymet yatırımı yapanlar büyük zararlar yazabilirler. Fitch Ratings raporuna göre faizlerin 2011 yılı seviyelerine gelmesi 37,7$ büyüklüğündeki yatırım yapılabilir devlet tahvillerinin değerini 3,8 trilyon dolar düşürebilir. 

Japonya, Avrupa ve Amerika’da uygulanan alışılagelmedik parasal politikalar güvenli yatırım aracı arayan yatırımcıların taleplerinin patlamasıyla devlet tahvilleri getirileri 2016 yılında yeni dipleri gördü. 15 Temmuz itibarı ile negatif faizle işlem gören devlet tahvillerinin toplamı 11,5$ trilyon oldu! Bu rakam JPY paritesindeki anormal hareket sonrası Japon tahvillerindeki yaşanan yükselişiten sonra 27 Haziran tarihindeki 11,7$trilyon tutarından biraz daha az.

Küresel bono yatırımcıları bu sene büyük karlar elde ettiler:

TLT örneğinde de rahatlıkla görüleceği üzere uzun vadeli tahvil yatırımı yapan borsa yatırım fonu %20 civarında getiri elde etti. Biz de de FBIST borsa yatırım fonu benzer şekilde pozitif getiri elde etti:

Faizler rekor seviyede düştükçe yatırımcı da sürekli büyüyen bir faiz riski almaya başladı. Ani bir faiz yükselişi senaryosunda portföyünde kaliteli yatırım yapılabilir seviyedeki tahvilleri taşıyan yatırımcıların zarar riski çok arttı.

Fitch tarafından oluşturulan 34 yatırım yapılabilir ülkenin bileşik medyan verim eğrisi son 5 yılda tüm vadelerde düştü. 10 yıllık medyan getiri 2011 yılındaki seviyesinden 270 baz puan daha aşağı geldi. Verim eğrisinin kısa tarafında ise medyan getiri 176 baz puan geriledi:

Temmuz 2011 getirilerini kullanarak yapılan hesaplamada işlem gören yaklaşık 2500 tahvilin toplam zararının 3,8 trilyon USD olacağı hesaplandı.

En yüksek potansiyel zarar ise Avrupa tahvillerini taşıyan yatırımcıların üzerinde. Avrupa devlet tahvilleri faizleri özellikle İspanya ve İtalya’da ciddi geriledi. Bu iki ülkenin faizleri 2011 seviyesine yükselirse her birindeki zarar portföy değerlerinin %21’ine ulaşabilir.

İlave olarak İngiltere uzun vadeli tahvillerindeki zararlar da piyasa değerlerinin %19’unu buluyor. Vadesine 25 yıl ve daha fazla kalan tahvilleri taşıyan yatırımcıların potansiyel zararları ise %44’leri bulabilir.

Küresel faiz şokunun izleyeceği yol çok önem kazandı. Kademeli olark artan faiz ortamı parasal koşulların makul derecede sıkılaştırıldığı bir para politikası ile birleşirse zararlar daha az olabilir.

Yatırımcının bu şekilde olası büyük bir piyasa riskine maruz kalmasının derecesi stratejik hedeflerine, durasyon ve sabit/değişken getiri profiline ayrıca kaldıracına bağlı olarak değişebilir.

İleride günlerde yatırımcılar likit “yatırım yapılabilir” devlet tahvillerine 30 yıl boyunca %1,5 getiri ile yatırım yapmanın aldıkları riskleri karşılamadığına uyanabilirler. Bu durumda da düzeltme ani gelir ve trilyonlarca borcu iç etmiş bu ülkelerin borcu geri ödeyebilmeleri için anormal bir devalüasyon ve enflasyonun oluşması gerekir. O güne kadar herkes 3 maymunu oynayarak işleme devam edecek.

Merkez bankalarının kurtarıcılıkları bir noktaya kadar sonrasında piyasa güçleri mutlaka devreye girecektir. Müdahalenin de bir sınırı olmalı, ortada neredeyse piyasa bırakmadılar. Daha önce de yazmıştık, her ne olursa olsun Amerikan tahvilleri ve hisseleri sürekli değer kazanıyor. Bu uzun vadede sürdürülemez ve sürdürülemezlik eşiğine eskisine göre çok daha fazla yaklaştık.

FED’in niye faiz artıramadığı biraz da anlatılan sebeplerle ilgili. Merkez bankaları giderek daha fazla köşeye sıkışıyorlar.

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.