Orhan Pala [email protected]

Patron-manipülatör işbirliği

1990’lı yılların başına kadar halka açık şirketlerin dolaşımdaki hisseleri, müşteri bazında hesapların takibi, aracı kurumlar tarafından yapılıyordu ve büyük karmaşa yaşanıyordu. Çalınan hisseler, içi boşaltılan müşteri hesapları, batan aracı kurumlar... 
Borsa ilk kurulduğu yıllarda üyelerin kendi aralarında gerçekleştirdiği takas işlemleri daha sonra İMKB bünyesinde kurulan bir müdürlük tarafından takibe alındı. 1990’lı yıllardan sonra İMKB’de yaşanan hızlı büyüme nedeniyle müdürlük de takas işlemlerine yetmez oldu ve bunun üzerine, 1992 yılında İMKB Takas ve Saklama A.Ş. kuruldu. 1996 yılında da bu şirket Takasbank adıyla sektör bankasına dönüştü. 2005 yılında da Merkezi Kayıt Sistemi (MKK) kurularak kaydi sisteme geçildi, fiziki hisse senedi dolaşımı ve müşteri hesaplarını takibi tamamen dijital bir ortama taşındı. 
Borsa yatırımcılarının hesabı güvence altına alındı ve her şey şeffaflaştı. Tüm yatırımcılar telefonla ya da kendilerine verilen şifrelerle hesap dökümlerine anında ulaşabiliyor. Aynı şekilde şirket patronlarına da önemli avantajlar sağladı bu sistem.
Merkezi Kayıt Kuruluşu’nun sağladığı şifrelerle patronlar hisselerini alan yatırımcıların tüm bilgilerine anında ulaşabiliyor, ev adreslerine kadar öğrenebiliyor. 
İşte bu önemli ayrıcalık kötü niyetli patronlar tarafından suiistimal ediliyor. Bugün sert fiyat hareketlerinin yaşandığı birçok hissede şifrelerin piyasa dolandırıcılarının elinde olduğu biliniyor. Patron hissede operasyon için anlaştığı kişilere şifreyi de teslim ediyor. 
Gün sonunda piyasa dolandırıcıları kimin alım satım yaptığını anında görüyor. Gerçi son dönemde geçmişte borsa yasaklısı olan kişiler bir bir borsadan hisse toplayıp patron konumuna gelirken, bazı patronlar da piyasa dolandırıcılarıyla işbirliği yapa yapa onlara taş çıkartacak oyuncular konumuna geldi bile... 
İş öyle bir noktaya geldi ki bırakın piyasa dolandırıcılarını, üç kuruş parasıyla spekülatörlüğe soyunanların bile elinde MKK şifresi var ve kimler alım satım yapıyor görebiliyor. Sistemin şeffaflığı yatırımcı aleyhine kullanılıyor. Piyasa dolandırıcılarına karşı yatırımcıların kendilerini koruma hakkı bulunuyor. MKK’ya verilecek bir dilekçe ile hesap sahipleriyle ilgili detaylar gizlenebiliyor. Ama yatırımcıların büyük bir kısmı bundan habersiz, daha doğrusu kurulan tezgâhın perde arkasında bu tür işlerin döndüğünü bilmiyor. Piyasaların hızlı geliştiği dönemde ortaya çıkan ihtiyaçlara göre çözüm üreten ve sermaye piyasalarının patron-manipülatör işbirliğiyle ortaya çıkan bu haksızlığı ortadan kaldırması gerekiyor.

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.