Adnan Salih [email protected]

OHAL VE Borsa

Dün açıklanacak önemli kararın iki olasılığından bahsetmiştik, ilk olasılık gerçekleşti: 3 ay sürecek şekilde tüm ülkede OHAL-Olağanüstü Hal ilan edildi. OHAL uygulaması Türkiye için yeni bir kavram değil.

OHAL de neler olur yetkilendirme nasıldır detaylarını bugün basında okuyabilirsiniz. Bununla birlikte OHAL ile gelen en önemli değişiklik ülkenin kararnameler ile yönetilebilmesinin önünün açılmasıdır. Kararnameler yasaların yerini alırlar ve 30 gün içerisinde Mecliste kabul veya ret edilirler. Eğer kararname ret edilirse geçmişte yaşananlar ve kararnameye uygun yapılanlar olduğu gibi kalır dava edilemez. Kolluk ve emniyet güçlerine verilen yetkiler de artırılır.

Bizden daha önce yakın zamanda OHAL ilan eden Fransa, son bir yıldır OHAL kuralları ile yönetiliyor ve dün OHAL rejimini altı ay daha uzattılar. Fransa’da da bu konu etraflıca tartışılıyor.

Bizdeki durum biraz daha farklı Fransa’dan: Birkaç gün içerisinde onbinlerce kişiye görevden el çektirildi yine büyük rakamlarda vatandaş gözaltına alındı, eğitim kurumları kapatıldı, öğretmen lisansları iptal edildi.

Avrupalı OHAL olsa bile hukukun üstünlüğünden dışarı çıkmaz bizde ise yaşayıp göreceğiz. Hukukun üstünlüğü her zaman ve daima gereklidir. Bugün ben hukuk işe yaramaz gerekmez deyip başka yollara saparsam günü geldiğinde beni kurtaracak hukuk da kalmamış olur.

Hayat devam ediyor, yatırımlarımız da. Aynı Fransa’da olduğu gibi.

OHAL altında borsa nasıl performans gösteriyor Fransa örneğinden çıkarım yapabiliriz.

Fransa Borsası’nın son 5 yıllık performansına bakalım:

OHAL ilan edilen son bir yıla konsantre olalım:

Fransa borsasının son bir yılı pek de iyi geçmiş yatırımcıyı sevindirmiş diyemeyiz.

BREXIT olursa batacağı iddia edilen İngiltere borsası ile karşılaştıralım:

İngiltere bırakın batmayı Fransa’dan %15 daha iyi performans göstermiş durumda.

Fransa-Amerika karşılaştırması:

Amerika daha da iyi durumda.

BIST ile Fransa Borsasının seyrine birlikte bakalım:

Fransa ile aramızdaki en önemli fark bizde darbe girişimi oldu ve o sebeple OHAL ilan ettik, Fransa ise terör saldırılarını bertaraf etmek için OHAL ilan etti. Bizim durumumuz Fransa’dan daha ileri.

Sonuç olarak şunu iddia edebiliriz: İşler normale dönmediği sürece piyasalar da normale dönemeyecek dip arayışı sürekli devam edecek. Yatırımcılar risklerini yönetebilmek için ya pozisyon küçültmeye devam edecekler ya da portföylerine koruma alacaklar.

77-78 bin aralığı BİST için önemliydi kırıldı, şimdi 75 bin civarına geldik. OHAL ilan edildiği için yatırımcının borsaya koşmasını beklemiyorum, dolayısı ile burası da kuvvetli bir destek sağlamayabilir.

Önümüzdeki dönemin daha çok aşağı trend ve buna karşı gelişen kısa bazen de güçlü karşı trend rallileri ile geçmesi olasılığı yüksek.

Bahsedilmeyen ama en önemli risklerden olduğunu düşündüğüm bir başka husus ise bankaların limitlerini kapatması olabilir. Bankalar yerelde limitlerini kapatır kredileri geri çağırır yeni kredileri de sıkarlarsa çok büyük problemler yaşarız. Hayat bir şekilde devam etmeli, TCMB’nin tedbirleri bu anlamda önemli ama yeterli olmayabilir. Bankaların limitlere yönelik revize işlemlerini son bir haftadır daha fazla duyar olduk, eğer yaygınlaşırsa sistem tıkanma noktasına gelir. Darbe girişiminde bulunanların cezalandırılması, cemaat örgütlenmesinin dağıtılması şarttır ama bunun ekonomik tarafın gözardı edilmeden yapılması gerekir. 

Piyasalara ne mesajlar ne garantiler verilecek, nasıl düzenlemeler gelecek dikkatli ve şeffaf bir şekilde duyurulmalıdır.

Dün S&P yangından mal kaçırır gibi Türkiye’nin notunu indirdi, ayrıca negatif izlemeye aldı. Politik karar olduğunu iddia edenler çoktu. Bunu Moody’s, Fitch takip ederse sorun daha da büyür. Adımlar dikkatli atılmalı ekonomi bu süreçte göz ardı edilirse vay halimize.

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.