Adnan Salih [email protected]

Model karşılaştırma/Türk’ün bektestle imtihanı

Geçtiğimiz haftalarda çeşitli temel rasyolara dayanan stratejiler üzerinde durmuştuk. Stratejileri bulmak için çok değişik kaynaklardan yüzlerce sayfa okumak, internetten araştırma yapmak olmazsa olmaz. Bir de bu stratejileri rakamsal olarak denemek gerekiyor, her gördüğünüz strateji iyi olacak diye bir kaide yok.

Yazdığım stratejileri de Google sheets ortamında sürekli paylaşıyorum. Bununla birlikte herkesi memnun etmek diye bir geçerlilik de maalesef yok, ayrıca buna uğraşmak da anlamsız.

Aşağıdaki yorum, sihirli formül parçalar yazısının altına yazılmış. Yorumcu kibarlık edip adımı kullanmış.

Yorumu okuyunca biraz düşündüm. Tırmalamak ne demek? Tırmalamak benim nazarımda uğraşmak didinmek araştırmak demek. Tırmalamadan piyasalarda bir şey elde etmenin de imkanı olmadığına göre doğru yapıyorum demektir.

Bir model nasıl geliştirilir? Bazen 2-3 gün sürer bazen de haftalar alır. Modeli geliştirirsiniz uygulamaya koyarsınız hatalar çıkar. Döner düzeltmeleri yaparsınız bir daha çalıştırmaya başlarsınız. Stratejileri simülasyon ortamından gerçek ortama aktarıp bir süre izlersiniz, uygun hareket ediyor mu? Model hala daha geçerli mi? Alım/satımlar düzgün ve istendiği gibi mi? Bunlara benzer pekçok şey daha kontrol edilir.

Yazdığım stratejileri portföy yönetimleri kullanamaz mı? Tek kelimeyle cevaplayayım: Kullanmaz. Öncelikle bekteste inanmazlar.

Bir model geliştirip yöneticilerin önüne koyduğunuzda alınacak cevap genellikle:

“Eee geçmişte çalışmış tamam ama gelecekte çalışacağının garantisi var mı?”

Olur.

Modeli geliştiren olarak kafanız karışır falan ama neyse devam edersiniz. Model kabul edilmeyişinin 1’inci ayında genelde marketi ikiye katlar. Siz tekrar huzura çıkarsınız anlatırsınız cevap genelde şuna yakın olur:

“Bir aydan bir şey olmaz hem zaten uygulaması da zor”

Bu şekilde birkaç ay daha geçer model iyidir, diğer yönetilen portföylerde ise işler beklendiği gibi gelişmez. Yönetici sizi çağırır der ki şu modele bir daha bakalım. Tamam uygulayalım der. Onay verilmesini takiben %90 olasılıkla işleme başlanan ay ve sonrasında model kaybettirir. Durum böyle olunca yönetici başlar terslenmeye:

“Eee model dedin uyguladık bak gördün mü bize acayip kaybettirdi ne yapalım, sağını solunu değiştirelim mi?”

Bu süreç model uygulanmaya başladıktan en geç 3 ay sonra modelin raftan kalkmasıyla biter tekrar kara düzene dönülür. Sonrasında model yine kazandırmaya devam eder.

Çalışmaların üzerinden 1 yıl geçip de geriye dönüp bakıldığında modelin kaybettirdiği aylar sadece onaydan geçen aylardır. Kaderin cilvesi!

Portföy yönetimi sektörü genelde bekteste inanmaz. Her zaman garanti ister, piyasadan çok kopmak doğru değildir. Hisse portföylerinin, tahvil portföylerinin önemli kısımları (%80) ilgili endekslere yatırılır.

Kara düzen dedim yukarıda ne anlama geliyor? Her hafta toplantı yapıp saatlerce konuştuktan sonra piyasa ne olur düşer mi çıkar mı faizler ne olur düşer mi çıkar mı sorularına bence iner, bence çıkar, siyasi risk var, seçim var vs. gibi cevaplar eşliğinde oylama ile piyasa ağırlığında, defansif ya da agresif olalım mı kararı vermektir.  Piyasa ağırlığı demek ölçütünüzde %90 BİST100 var ise bu kadar hisse taşımak demektir. Agresif olursanız %95 olur, defansif iseniz %85. Bu aradaki %5 farklar da genelde VIOP kontratları ile ayarlanır.

Tahvillerde ise durum modifiye durasyon ile ayarlanır. Fon ölçütü modifiye durasyonu 750 gün ise agresif olunca 850 gün olunur, defansif olunca ise 650 gün.

Esnek fonlarda ise genelde sabit yakın bir alokasyon vardır, fonda 0-100 yazar ama ilan edilmeden o oran 0-20 olarak uygulanır vs.

Benim stratejileri yazarken tek amacım okuyucularımızın piyasada işlem yaparken kendi finansal kaderlerini kendi ellerine almalarına yardımcı olabilmektir. Portföy yönetimi sektörü ise doğal olarak aldığı paraya, yönetim ücretine odaklanır. TSPAB sitesinden bir zahmet portföy yönetim sektörü karşılaştırmalı bilançolarına bir göz atın, kendi kontrollerindeki paralarını “mevduat” ve kısa vadeli finansal yatırımlardan başka bir enstrümana koyuyorlar mı kendi gözlerinizle görün.

Piyasa düşer/çıkar kimsenin bilebileceği bir şey değil, yapılması gereken ististiksel olarak başarılı modeller bulup istatistiğin çalışmasını beklemektir.

Bu kadar konuştuktan sonra lafı daha fazla uzatmadan modellerin son dönemdeki performanslarına göz atmaya başlayabiliriz. Tüm değerler sene başı ve 8/4 kapanışlarına göre hesaplandı.

BİST30 volatilite kontrollü portföy en son ele aldığımız strateji idi. Bu sene ne yapmış bakalım:

Normal endeksi 3,2 puan geçmiş. Bu oldukça başarılı bir performans. Sadece dağılımları değiştirerek ciddi bir fark elde edilmiş durumda. İki hesaplama da nakit endeksleri kullanıyor.

Çeyreklik verileri kullanan stratejilerden Sihirli formül ve parçaları 2nci çeyrek başlangıçları:

Bu stratejide ikinci çeyreğe iyi bir başlangıç gerçekleştirmiş. 20 hisseli portföylerde getiriler birbirlerine çok yakın, 10 hisseli portföylerde EBIT/EV daha başarılı.

Ucuz F/K hisselerini incelemiştik:

Bu portföy ilk çeyrekte BİST100den geride, ikinci çeyrekte biraz daha iyi.

EBİT değişimlerini ele aldığımız strateji performansı:

Bu strateji ilk çeyrek itibarı ile performansı en düşük stratejiydi. İkinci çeyrek başlangıcı fena değil.

PD/DD yüksek hisselere bizim piyasamızda genelde bir ilgi var, bu stratejiyi de test etmiştik. Son 2 çeyrek performansına bakalım:

PD/DD büyük hisselerden kaçınmak doğru olmayabilir. İlk çeyrek performansı oldukça iyi. İkinci çeyrek de iyi başlamış.

PD/DD düşük hisseler (eksiler de dahil) performanslarına da bakalım:

İkinci ulusal hisselerini iki yöntemle incelemiştik: Eşit ağırlıklı ve eşit volatilite ağırlıklı. Performanslarına göz atalım:

İkinci ulusal hisseleri stratejileri başarılı olmamış diyebiliriz.

Sonuç olarak model geliştirmek durağan bir iş değildir, sürekli emek ister sürekli gelişime açık olmak ister. Ben şahsen değerli okuyucularımızla stratejileri paylaşmaktan büyük keyif alıyorum tırmalamaya ve paylaşmaya da devam edeceğim.

Bol kazançlar.

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.