Dr. Ekrem Öncü [email protected]

Faiz, kar payı ve menkul sermaye gelirleri stopaj oranında artış geliyor!

Gelir vergisi oranlarında artış, kurumlar vergisi oranlarında düşüş ve faiz, kar payı ve menkul sermaye gelirleri stopaj oranında artış geliyor!

Bu günlerde bazı vergi düzenlemeleri konuşulmaya başlandı. Bu düzenlemelerin bir kısmı mükellefler lehine iken bir kısmı ise aleyhinedir. Yazımızda düzenlemelerin neler olacağı ele alınacaktır. Ancak hemen vurgulamak isterim ki, özellikle vergi oranlarını artırırken çok hassas hareket edilmeli ve vergi rekabeti de dikkate alınmalıdır.

GELİR VERGİSİ DİLİMLERİ VE ORANLARI 1 OCAK 2019’DAN İTİBAREN GEÇERLİ OLMAK ÜZERE AŞAĞIDAKİ ŞEKİLDE DEĞİŞTİRİLECEKTİR!

Üst gelir dilimlerinde gelir vergisi oranını %35’ten %45’e yükseltilmektedir ve bu düzenleme uyarınca yeni oranlar 01/01/2019 tarihinden itibaren elde edilen gelirlere uygulanacaktır.

Gelir vergisi oranlarının yükseltilmesi nedeni ile 4. gelir vergisi dilimini aşan ücretler için beyanname verilmesi gerekecektir. Mevcut uygulamada tek işverenden elde edilen ücretler için tutar ne olursa olsun beyanname verilmemekte idi.

Cumhurbaşkanı’na gelir vergisi oranlarının her bir dilimini 5 puan artırma ya da azaltma
 yetkisi verilmektedir.

Mevcut uygulamada bu uygulama aşağıdaki şekildedir.

Gelir vergisine tabi gelirler;

18.000 TL'ye kadar % 15

40.000 TL'nin 18.000 TL'si için 2.700 TL, fazlası % 20

98.000 TL'nin 40.000 TL'si için 7.100 TL, (ücret gelirlerinde 148.000 TL'nin 40.000 TL'si için 7.100 TL), fazlası % 27

98.000 TL'den fazlasının 98.000 TL'si için 22.760 TL, (ücret gelirlerinde 148.000 TL'den fazlasının 148.000 TL'si için 36.260 TL), fazlası % 35 oranında vergilendirilir

GELİR VERGİSİ ORANINI %45 OLDUĞUNDA DAHA ÇOK GELİR VERGİSİ TOPLANABİLİR Mİ?

Kanaatimce mevcut uygulama ülkemiz için daha uygulanabilir bir orandı. %43, %45 gibi oranlar mükelleflerin iş yapma motivasyonlarını düşürebilecek, ya da kanun dışı yollara kaymalara neden olabilecektir. Vergi oranlarının artırılması he zaman vergi gelirlerini artırıcı bir uygulama olmayabilir. Hele ki, ekonomik büyümenin düşük olduğu dönemlerde bu oranı yükseltmek mükelleflerin iş yapma motivasyonlarını düşürebilecektir. Diğer yandan vergi rekabeti kavramı bulunmaktadır ve ülkeler sermayeyi çekebilmek için vergi oranlarını düşürmek istemektedirler. Ülkemizde %45 gelir vergisi oranı uygulayacak olur iseK diğer ülkelerle rekabette geri kalmamız söz konusu olabilecektir.

ŞİRKETLERİN KAR DAĞITIMINDA STOPAJ ORANI DA %25’E Mİ ÇIKACAKTIR?

Eğer ki, gelir vergisi oranının üst dilimi %45 olur ise doğal olarak şirketlerin kar dağıtımındaki stopaj oranı da %15 değil,( kurumlar vergisi oranının %20 olduğunu kabul eder isek) % 25 olması gerekecektir. Nitekim, gelir vergisinin üst diliminin oranı ile kurumlar vergisi oranı ve kar dağıtımı stopajı oranı toplandığında aynı oran elde edilmektedir.

KURUMLAR VERGİSİNDE İNDİRİME GİDİLECEKTİR!

2019 hesap döneminde %22 olarak uygulanan kurumlar vergisi, 2020’de %20, 2021’den itibaren %18 oranında uygulanacaktır. Bu düzenleme kanaatimce yerinde bir düzenlemedir ve kurumlar vergisi oranlarında vergi rekabeti bakımından düşüş olması çok önemlidir. Ancak, kurumlar vergisi oranı düşüyorken, gelir vergisi oranının artırılması kurumlar vergisi mükellefleri lehine avantaj sağlanıyor eleştirilerini de beraberinde getirebilecektir.

Bankalar, finansal kiralama şirketleri, faktöring şirketleri, finansman şirketleri, ödeme ve elektronik para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketlerinde kurumlar vergisi %22 oranında uygulanmaya devam edilecektir.

Cumhurbaşkanı; %18 oranını beş puana kadar indirmeye ve bu oranı tekrar %18 oranına kadar getirmeye yetkili olacaktır.

İlave olarak Cumhurbaşkanı Borsa İstanbul’da halka arz olacak şirketlere kurumlar vergisinde 2 puanlık ilave indirim uygulama yetkisine sahip olacaktır. Bu da halka arzı teşvik edici bir düzenleme olacaktır.

FAİZ, KAR PAYI VE MENKUL SERMAYE GELİRLERİ STOPAJ ORANINDA ARTIŞ YETKİSİ VERİLMEKTEDİR!

Faiz, kar payı ve menkul sermaye gelirlerinin (Geçici madde 67 (1), (2), (3) ve (4). Fıkraları kapsamında) stopaj oranlarında, yabancı para cinsinde ihraç edilen menkul kıymetlerden sağlanan getiriler ile döviz cinsinden açılmış hesaplardan elde edilen faiz gelirleri için Cumhurbaşkanı’na verilen beş puana kadar artırma yetkisi her bir madde için ayrı ayrı ya da birlikte 20 puana kadar çıkarılmaktadır.

Bilindiği gibi menkul sermaye piyasası araçlarının vergilendirilmesinde GVK Geçici 67 yıllardır uygulanmakta idi. Geçici 67 adından da anlaşılacağı üzere geçici bir madde idi ancak yıllardır uygulanmakta ve süresi dolduğunda tekrar tekrar uzatılmakta idi. Muhtemeldir ki, Geçici 67 madde de de farklı düzenlemeler yapılacaktır. 

DEĞERLİ KONUT VERGİSİ GELMEKTEDİR!

5 milyon TL’nin üzerinde olan mesken nitelikli taşınmazlardan değerli konut vergisi alınacaktır. Cumhurbaşkanı bu tutarı yarıya indirme ya da iki katına çıkarma yetkisine sahiptir. Vergi oranın ilk yıl için mesken değerinin %1’i olacağı belirtilmektedir.

ARAÇ KİRALAMA GİDERLERİNİN VERGİLENDİRİLMESİ NASIL OLACAKTIR?

2020’den itibaren, aylık kira bedeli 4.000 TL’nin üzerinde olan kiralık binek otomobil giderlerinin 4.000 TL’lik kısmı ticari kazancın tespitinde indirim olarak kabul edilebilecektir.

Kiralık araç giderlerinin (yakıt, bakım onarım vs.) en fazla %70’inin gider yazılabilecektir. Geri kalanı vergi matrahından düşülemeyecektir.

İlgili düzenleme sadece şirketler değil serbest meslek kazancı elde eden doktor, avukat vs. için de geçerli olacaktır.

Bu düzenleme ile araç kiralama şirketleri bu işten zararlı çıkabileceklerdir.

ULAŞIM GİDERLERİ GELİR VERGİSİNDEN İSTİSNA EDİLMEKTEDİR!

Kanunun yayım tarihini izleyen ay başında, işveren tarafından servis sağlanmayan durumlarda çalışanların çalışılan her iş günü için 10 TL’ye kadar toplu taşıma kartı, bileti veya bu amaçla kullanılan ödeme araçlarının temini şeklinde yapılan ödemeler gelir vergisinden istisna edilecektir.

VERGİ İNCELEMELERİNDE DÜZENLEME YAPILMAKTADIR!

Çeşitli faktörler ile Hazine ve Maliye Bakanlığınca risk değerlendirmesi yapılacak ve sahte belge düzenleme riskinin yüksek olduğu tespit edilen mükellefler vergi incelemesine sevk edilecektir.
İzaha davet ve izahın yeterli bulunmaması sonrası ispat sürecinde, süreler 15 günden 30 güne çıkarılacaktır.

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.