Yatırımcıdan Türkiye'ye tam not

Türkiye 15 Temmuz hain darbe girişimi ve terör örgütlerinin tüm saldırılarına rağmen 2016 yılında tüm dünyayı şaşırtan bir ekonomik toparlanmaya imza attı. Geçtiğimiz yıl Türk ekonomisi beklentileri aşarak yüzde 2.9 büyürken, kişi başına milli gelir de 9 bin 261'den 10 bin 807 dolara yükseldi. Ekonominin gösterdiği gelişme ve referandumu sonrası biten belirsizlikler vatandaşın da geleceğe daha güvenle bakmasına yol açtı. Tüketici Güven Endeksi, mayısta bir önceki aya göre yüzde 2.1 artarak 7 ayın en yüksek seviyesine çıktı.

EN KÖTÜSÜ ARTIK GEÇTİ

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın önceki gün TÜSİAD toplantısında vurguladığı gibi ekonomide en kötü günler geride kaldı. Bu görüşü son zamanlarda sadece Erdoğan değil yerli ve yabancı birçok uzman tarafından da dile getirildi. Ancak ne hikmetse kredi derecelendirme kuruluşları yanlı bir şekilde bu müthiş gelişimi göz ardı etmeye devam ediyor. Moody’s geçtiğimiz yıl 23 Eylül’de Türkiye’nin notunu yatırım yapılabilir seviyenin altına düşürmüştü. Fitch de bu yıl 27 Ocak’ta benzer bir karar aldı. S&P’ye göre ise Türkiye’nin notu yatırım yapılabilir seviyenin 2 kademe altında.

YÜZDE 22’LİK DÜŞÜŞ

Ancak Türkiye’nin risk primini gösteren 5 yıllık CDS’lerine baktığımızda piyasanın bu kuruluşlarla aynı fikirde olmadığını net bir şekilde görüyoruz. Moody’s’in not indirimine gittiği 23 Eylül 2016’da Türkiye’nin CDS’leri 247.60, Fitch’in not indirdiği tarihte ise 272.5 puandı. Bugün bu rakam 211.52’ye gerilemiş durumda. Yani Türkiye’nin risk primi Moody’s ve Fitch 'yatırım yapılamaz' dediğinden beri sırasıyla yüzde 14.5 ve 22.3 düştü.

Büyüme yüzde 4’ü aşabilir

Mart ayında sanayi üretimi bir önceki aya göre yüzde 1.3 arttı. Artış bir önceki yılın aynı ayına göre ise yüzde 2.8 oldu. İlk çeyrekte ortalama artış yüzde 2.2 civarında oldu. Uzmanlar ekonomik büyümenin öncü verisi olarak kabul edilen sanayi üretim endeksindeki bu artışın ilk çeyrekte yüzde 3.5 ila 4.3 arasında bir büyüme yakalandığına işaret ettiğini belirtiyor. Bu beklenti gerçekleşirse Türkiye önemli ekonomiler arasında en hızlı büyüyen ülkelerden birisi olacak. Tabii 'sıfırcı hocalar' bu veriyi de görmezden gelecektir.

Dolar 3.60 liranın altına geriledi

Yurtiçinde piyasalar 19 Mayıs Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı dolayısıyla kapalı olurken, uluslararası piyasalarda işlem gören dolar/TL 3.60'ın altına geriledi. Brezilya'daki politik kriz ve ABD'de siyasi gelişmeler küresel piyasalarda risk iştahını azaltırken, buna bağlı olarak gelişmekte olan ülke para birimleri ile pay piyasalarında satışlar yaşandı. Bu gelişmelerin etkisiyle önceki gün dolar/TL 3,6415'e kadar yükselirken, analistlere göre kısa vadeli düzeltme hareketi içerisinde olduğu düşünülen dolar/TL dün 3.58’e kadar geriledi.

Tahvil ve hisselere hücum edildi

12 Mayıs haftasında yabancı yatırımcılar Türkiye’de net 263 milyon dolarlık iç borçlanma senedi (DİBS) ve 223 milyon dolarlık hisse senedi alımı yaptı. Yabancıların 2017 genelinde net DİBS alımları 1.7 milyar dolara, net hisse senedi alımları ise 1.5 milyar dolara ulaştı. Bu yabancıların Türkiye'ye ne kadar güvendiğinin kanıtı oldu.

11 trilyon dolar kaybettirdiler

Söz konusu kuruluşlar 2008 krizinden beri büyük bir güven kaybına uğradı. 2011'de ABD Senatosu, Moody’s ve S&P’yi ele alan bir rapor açıkladı. Raporda bu iki kuruluşun emlak piyasasındaki çöküşe rağmen 2007 başında mortgage ürünlerine yüksek notlar vermeye devam ettiği belirtildi. Rapora göre S&P ve Moody’s o yıl temmuz ayında bir anda çeşitli mortgage ürünlerini ‘çöp’ seviyesine düşürdü. 2008 krizini araştıran komite Moody’s ve S&P’nin ABD’de hane halkının toplam servetinin 11 trilyon dolar erinmesinde önemli bir katkısı olduğu sonucuna vardı.

CDS ne anlam ifade ediyor?

CDS (Credit Default Swap) bir alacaklının, 3. bir kişiye belli bir ücret ödeyerek alacağını garantilemesidir. Yani bir sigortadır. Bu ücrete CDS primi denir. Ülkelerin CDS’i düştükçe o ülkenin borçlarını ödeyememe riski giderek azalıyor demektir.

Doğruyu söyleyen çalışanı kovuyorlar

ABD Senatosu’nun araştırması Moody’s’in en büyük önceliğinin ‘not satmak’ olduğunu gösterdi. Eski yöneticilerin ifadeleri ışığında Moody’s’in 2007 yılından önce mortgage pazarı konusunda uyarılarda bulunmaya çalışan uzman ve analistleri kovduğu anlaşıldı. Moody's'de yönetici olarak çalışan Eric Kolchinsky bazı not kararlarını sorguladığı için kovulduğunu açıkladı. 

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.