E-bültenimize abone olarak
en son bilgilere ve haberlere ulaşabilirsiniz.
BORSAGUNDEM.COM - DIŞ HABERLER SERVİSİ
Makine öğrenimi ve yapay zeka, hemen her sektörü etkilediği gibi yatırım dünyasını da dönüştürüyor. Bu durum, hedeflere ulaşmak için en son teknolojileri ve çözümleri kullanmasıyla ünlü olan finans sektörü için de fazlasıyla geçerli gözüküyor.
Borsagundem.com’un derlediği bilgilere göre, trading ya da bir başka deyişle yatırım dünyası da son yıllardaki gelişmelerden payına düşeni alıyor ve bu teknolojilerin yeteneklerini ortaya çıkarıyor.
Teknolojinin yatırım dünyasına katkısı
Quantinsit.com’dan Saloni Bogati’nin New Trader U’da yer alan makalesi, verileri kullanarak alım satım (trading) sistemleri oluşturmak için yapay zeka (Artificial Intelligence) ve makine öğrenimi (Machine Learning) tekniklerinin kullanımında da önemli bir artış yaşandığına vurgu yapıyor. Ayrıca yapay zeka ve makine öğrenimi, yenilikçi çözümler kullanarak trade verimliliğini ve başarı oranını da artırıyor.
Bogati, makalesinde, yapay zeka ve makine öğrenimiyle finans piyasalarında alım satım yapmanın devingen ilişkisine odaklanıyor. Yapay zeka ve makine öğreniminin ne olduğunu açıllayan Bogati, alım satım ve yatırım evreninde bu teknolojilerin yerine ve katkılarına eğiliyor.
Yapay zeka nedir?
Yapay zeka veya AI, insan zihnini taklit edebilen makineler geliştiren bir bilgisayar bilimi akışıdır. Başka bir deyişle, cihazların insan müdahalesi olmadan belirli görevleri yerine getirebilmesi için insanlar gibi düşünmesini ve tepki vermesini sağlar.
Örneğin Siri, Alexa, Google Assistant gibi sanal asistanlar günlük hayatımızın bir parçası haline gelen yapay zeka örnekleridir. Sanal asistanlar hayatımızı kolaylaştırmak için sıklıkla veri geçmişini, ses teknolojisini ve diğer özellikleri kullanır.
Makine öğrenimi nedir?
Makine öğrenimi, yazılım çözümlerinin doğru ve hesaplanmış bilgilere dayanarak karar vermesini sağlayan bir yapay zeka konusudur. İnsanların öğrenme şeklini kopyalamak için algoritmaları kullanacak makine yeteneklerini geliştirir.
Ayrıca istenen sonuçları elde etmek için geçmiş verileri analiz ederek güvenilirliği ve doğruluğu artırır. Üstelik makine öğrenimi, cihazları ‘öğrenme ve geliştirme yeteneği’ ile eğiterek makineleri daha ‘insan’ kılar.
Finans piyasalarında alım satımın evrimi
Yatırımın evrimi, insanın gelişimini ve yolculuğunu tanımlar. Ticaret, belirli bir mülkiyet kazanmak için ürün, hizmet ve paranın eşit şekilde değiş tokuş edildiği sistemi ifade eder. Daha önce takas sistemi, takasın belirlenmesinde popüler bir yöntemdi. Dahası, madeni para ve paranın ortaya çıkışıyla birlikte mübadele tarzı da gelişti. Kısa süre sonra, ürünlerin, emtiaların ve hizmetlerin değerini tanımlayan madeni paralar ve para birimleri ortaya çıktıkça ticaret de evrim geçirdi.
Otomatiğe yani bilgisayarlar aracılığıyla gerçekleştirilen alım satımlar, 2013 yılında ABD hisse senetlerinin yaklaşık yüzde 70'ini oluşturuyordu. Algoritmik ticaret, Hint nakit hisselerinin toplam hacminin üçte birini ve türevler segmentindeki defterlerin neredeyse yarısını oluşturuyordu.
Dolayısıyla ticaret, eski zamanların ilk günlerinden son teknolojik gelişmelere kadar gelişmiştir. Bu nedenle, şimdiki zamanın gelecekteki trader’ların hayatlarını yönlendirmesi nedeniyle, algoritmik ticaret gibi terimler artık giderek daha fazla tercih ediliyor ve ivme kazanıyor.
Yatırımda yapay zeka ve makine öğrenimi neden önemli?
Yapay zeka ve makine öğreniminin yatırım dünyası üzerinde muazzam bir etkisi var. Bu nedenleri şu şekilde özetlemek mümkün:
Yapay zeka ve makine öğrenimi stratejileri kullanılarak oluşturulan algoritmalar, büyük hacimli işlemlerin ve bunların verilerinin analiz edilmesine yardımcı olur. Yatırımcılar ve trader’lar bu özelliği birden fazla finansal piyasadaki işlemleri izlemek ve büyük emirleri gerçekleştirmek için de kullanabilir.
Yapay zeka, birden fazla alım satım sürecinin otomatikleştirilmesine yardımcı olur ve sıradan görevlere insan müdahalesini azaltır. Ayrıca saniyeler içinde tahminler ve analizler sunarak zamandan tasarruf etmenize ve dolayısıyla paradan tasarruf etmenize yardımcı olur.
Yatırımcılar ve trader’lar, duyarlılık analizini kullanarak bir hisse senedinin sonucunu analiz etmek için çözümler geliştirebilir.
Yapay zeka ve makine öğrenimi, yatırım stratejileri arasında yer alan modellemelerin ve trendlerin hızlı ve doğru bir şekilde belirlenmesine de yardımcı olabilir. Yatırımcıların ve trader’ların akıllı ticaret için daha iyi kararlar almasına yardımcı olur.
Yapay zeka ve makine öğrenimi alım satımda nasıl kullanılabilir?
Allied Market Research tarafından hazırlanan bir rapora göre, “BFSI yani bankacılık, finansal hizmetler ve sigorta (Banking, financial services and insurance - BFSI) pazar büyüklüğündeki küresel yapay zeka ve ileri makine öğreniminin değeri 2020'de 7,66 milyar dolar olarak gerçekleşti ve 2021'den 2030'a kadar yüzde 23,1'lik bir bileşik büyüme oranıyla büyüyerek 2030 yılına kadar 61,24 milyar dolara ulaşması bekleniyor.”
Trade dünyasında yapay zeka ve makine öğrenimi, çeşitli süreçleri kolaylaştırmaya yardımcı olan finansal çözümler sunar. Aynı zamanda niceliksel alım satımda kararların optimize edilmesine yardımcı olur ve finansal riskleri yönetir. Bu nedenle, yapay zeka ve makine öğrenimi tarafından sunulan çözümler ve hizmetler, alım satımdaki süreçlerin otomatikleştirilmesine ve manuel ve tekrarlanan görevlerin azaltılmasına yardımcı olur. Bu alanlar şu şekilde özetlenebilir…
Tespit ve analiz
Yapay zeka ve makine öğrenimi, hisse senedi fiyatlarını etkileyen faktörleri tespit etmek ve analiz etmek için sıklıkla yapay nöral ağları ve diğer öğrenme modelleri gibi yetenekleri kullanır. Demek ki, faktörler, hisse senetlerinin geleceğini belirlemeye yardımcı olan tahmin ediciler veya özellikler olarak hareket eder.
Örneğin yapay zeka, istenen sonuçların elde edilmesi için teknik, sosyal, ekonomik, demografik ve diğer faktörlerin tespit edilmesine yardımcı olabilir. Bu nedenle, yatırımcılar bu iç görüleri ve bilgileri, güçlü makine öğrenimi algoritmaları, stratejileri ve alım satım modelleri geliştirmek için kullanabilir.
Karar alma süreçlerini iyileştirme
Yapay zeka, görevleri gerçeklere ve bilgilerin doğruluğuna dayalı olarak gerçekleştiren otomatik sistemler kullanır. Öte yandan insanlar duygulara ve gündemlere dayalı olarak belirli hatalar yapabilir. Bu nedenle yapay zekanın gerçeklere dayalı karar verme süreci, katılımcılar için en iyi sonuçları sunar.
Kurumların strateji geliştirmek için matematik, bilgisayar programlama vb. alanlarda uzmanlar araması nedeniyle, yatırımda yapay zeka, aynı zamanda insan yönetimine olan ihtiyacı da artırdı. Sonuç olarak yapay zeka, karar verme süreçlerini iyileştirirken uzmanlar da çeşitli yatırım gündemleri için makine öğrenimi stratejileri geliştiriyor.
Chatbot kullanımı
Chatbot'lar yatırımcıların kolay çözümler bulmasını sağlayan sanal asistanlardır. Ayrıca sıradan sorgular için aracıların kullanımını da azaltır. Dahası, trader’lar, insan müdahalesi gerektirmediği ve otomatik yanıtlar kullanarak sorulara yardımcı olduğu için sohbet robotlarına günün her saati erişebilirler.
Risk yönetimi senaryoları
Yapay zeka, piyasayı etkileyen faktörleri kullanarak hisse senedi fiyatlarının tahmin edilmesine yardımcı olur. Bu nedenle, riskleri tahmin etmek ve makine öğrenimi algoritmalarının senaryolardan kaçınmasını veya riske yol açabilecek eylemleri azaltmasını sağlamak için benzer unsurları ve verileri kullanabilirler.
Ayrıca yapay zeka, büyük veri kümelerini hızlı ve doğru bir şekilde işleyebilir. Makine öğrenimi, modeller içindeki senaryoların çoğaltılmasına ve sonuçları optimize etmek için çeşitli tekniklerin öğrenilmesine yardımcı olabilir. Dolayısıyla yapay zeka operasyonun beyni olabilirken makine öğrenimi de öğrenme ve yetenek geliştirirken talimatları takip eden uzuv işlevi görür.
Alım satımda yapay zeka ve makine öğrenimi uygulamaları
Yapay zeka ve makine öğrenimi, hızlı ve basitleştirilmiş çözümler sunarak yatırım dünyasında önemli bir rol oynamaktadır. Teknolojiler, yatırımdaki çeşitli kavramların yenilik ve modernizasyon süreçlerini geliştirir. Yatırımda yapay zeka ve makine öğreniminin devrim yaratan bazı uygulamaları şunlardır:
Duygu analizi
Duygu analizi, makine öğreniminin finansal piyasalardaki genel bir uygulamasıdır. Varlıklar ve diğer yatırım bilgileriyle ilgili daha büyük hacimli verilerin analiz edilmesine yardımcı olur. Makine öğrenimi ayrıca çeşitli veri kümelerini hızlı ve doğru bir şekilde analiz etmek için yatırımda ‘doğal dil işleme’den (Natural language processing - NLP) yararlanır.
Bu nedenle, finansal piyasalarda duygu analizinin kapsamlı bir şekilde anlaşılması kritik öneme sahiptir. Makine öğrenimi ayrıca gereksinimlere göre sosyal ve haber duyarlılığı alanlarında duygusal analizin geliştirilmesine yardımcı olur.
Makine öğrenimi tabanlı sonuç tahminleri
Yatırımcılar sıklıkla işlemlerinin tahmini sonuçlarını merak eder. Doğru bir sonucu tahmin etmek sıkıcı olsa da makine öğrenimi, istenen sonucu etkileyebilecek faktörlerin anlaşılmasına yardımcı olabilir.
Bu nedenle, yatırımcılar bu tahminleri araştırma öngörülerini ve olasılıkları kullanarak olası sonuçları analiz etmek için kullanabilir.
Sentetik verilerin geliştirilmesi
Veriler yapay zeka ve makine öğreniminin motorunu besler. Makine öğrenimi algoritmaları ve modelleri geliştirmek için büyük miktarda veri setine sahip olmak hayati önem taşımaktadır. Bu nedenle alım satımda bir diğer makine öğrenimi uygulaması ‘sentetik veri geliştirmek’tir. Dahası, ‘üretken rekabetçi ağlar’ (Generative Adversarial Networks - GAN), veri kıtlığı, veri gizliliği, veri maliyetleri, aşırı uyumun geriye doğru test edilmesi gibi zorlukların üstesinden gelmeye de yardımcı olabilir.
Algoritmik ticarette verimlilik
Coherent Market Insights'a göre, “Küresel algoritmik ticaret piyasasının değeri 2018'de 10 milyon 3346 bin ABD Doları olarak belirlendi ve tahmin dönemi boyunca yüzde 10,7'lik bir bileşik büyüme oranı sergileyerek 2027'de 25 milyon 257 bin ABD Dolarına ulaşması bekleniyor."
Bu nedenle, genişleyen pazar, beklentileri karşılayacak yapay zeka ve makine öğrenimi tabanlı çözümler talep ediyor. Makine öğrenimi, verimli ‘algo trading stratejileri’ (Algo Trading Strategies) arama hızını artırabiliyor. Ayrıca yatırımcıların istedikleri sonuçları optimize etmelerine ve işlem sırasında riskleri simüle etmelerine yardımcı oluyor.
Makine öğrenimi ve yapay zeka, yatırım profesyonellerine yardımcı olmak için yeteneklerini çeşitli algoritmik ticaret platformlarıyla da entegre edebilir. Örneğin, genellikle makine öğrenimi derslerinde ele alınan nöral ağları, derin öğrenme ve doğrusal regresyonlar dahil olmak üzere algoritmaları geliştirmek için makine öğrenimi ve yapay zekadan yararlanan birden fazla teknik bulunur.
Risk değerlendirmesi
Yatırımcılar genellikle hisse senedi alım satımıyla ilgili fırsatları ve riskleri analiz eder. Ayrıca belirli hisse senetlerinin gelecekteki değerini de tahmin etmek isterler. Bu nedenle yapay zeka ve makine öğrenimi stratejileri, sistemlerin gerçek dünya verilerine dayalı tahminler yapmasını sağlar. Stratejiler, istenen sonucu etkileyen çeşitli senaryoları ve faktörleri analiz eder ve hesaplamalara dayalı bilgi sağlar.
Dahası, bir yatırımcı her zaman en iyiyi umut etmeli, ancak riskleri tanımlayıp değerlendirerek en kötü senaryoya da hazırlıklı olmalıdır. Makine öğrenimi algoritmaları büyük veri kümelerini analiz edebilir ve hesaplamalara ve etkiye dayalı öngörüler sunabilir.
Alım satımda python gibi programlama dilleri
Makine öğrenimi ve Python, algoritmik ticarete yaygın bir entegrasyon haline gelmiştir. Üstelik Python kodlarının geniş kütüphaneleri sayesinde okunması ve anlaşılması kolaydır. Sonuç olarak, programlama dillerinin yapay zeka ve makine öğrenimi stratejilerine dahil edilmesi, alım satım için çeşitli yollar açar. Ayrıca ölçeklenebilirliği mümkün kılmak için güçlü bir bilgi işlem gücü sunar. Bu nedenle programlama dilleri, trader’lar için kapsamlı kütüphaneler kullanarak süreçleri basitleştirir.
Yapay zeka ve makine öğrenimiyle yatırımın geleceği
Yatırım dünyasında ve yapay zeka ve makine öğrenimi algoritmik trading’de çeşitli kuruluşlar ve bireysel yatırımcılar tarafından aktif olarak kullanılmaktadır. Dahası, konsept, piyasa koşullarını anlayan, geçmiş verilerden öğrenen, hesaplanmış kararlar veren algoritmaların geliştirilmesine yardımcı olur.
Yatırımda yapay zeka ve makine öğreniminin kullanımı, yapay zeka analizini, kendi kendini geliştiren algoritmaları ve görevleri yatırım gündemlerine göre yönetmeyi entegre eden algoritmik veya otomatik çözümlerdir. Bu nedenle, trader’ların ve yatırımcıların optimum sonuçlar sunan çözümleri kullanmaları için elverişlli bir ortam yaratılmış olur.
Teknoloji geliştikçe, trader’lar ve yatırımcılar becerilerini teknolojilerin kaldıraç yeteneklerine göre geliştirmelidir. Algoritmik trading kursu, sektör uzmanlarının ve güncellenmiş eğitim modüllerinin yardımıyla trader’lara ve yatırımcılara rehberlik edebilir.
Profesyonel yatırımcılar Z kuşağına nasıl yenildi?
Ünlü yatırımcı Munger'den 14 yatırım öğütü
8 aşamada yatırımcının yaşam döngüsü
7 adımda 'trader’lığa giden yol
Trader'ları başarısız kılan psikolojik zaaflar
Profesyonel trader’lar için okulda öğretilmeyen 7 ipucu
Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.
Bunlar daha başlangıç. Daha neler değişecek kim bilir. Örneğin istihdam piyasası...
borsaningundemi.com’da yer alan bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Burada yer alan bilgiler, güvenilir olduğuna inanılan halka açık kaynaklardan elde edilmiş olup bu kaynaklardaki bilgilerin hata ve eksikliğinden ve ticari amaçlı işlemlerde kullanılmasından doğabilecek zararlardan www.borsaningundemi.com ve yöneticileri hiçbir şekilde sorumluluk kabul etmemektedir. Burada yer alan görüş ve düşüncelerin www.borsaningundemi.com ve yönetimi için hiçbir bağlayıcılığı yoktur.
BİST isim ve logosu “koruma marka belgesi” altında korunmakta olup izinsiz kullanılamaz, iktibas edilemez, değiştirilemez. BİST ismi altında açıklanan tüm bilgilerin telif hakları tamamen BİST’e ait olup, tekrar yayınlanamaz.
borsaningundemi.com verilerin sekansı, doğruluğu ve tamliği konusunda herhangi bir garanti vermez. Veri yayınında oluşabilecek aksaklıkar, verinin ulaşmaması, gecikmesi, eksik ulaşması, yanlış olması veri yayın sistemindeki performansın düşmesi veya kesintili olması gibi hallerden oluşan herhangi bir zarardan borsaningundemi.com sorumlu degildir. BİST, verinin sekansı, doğruluğu ve tamlığı konusunda herhangi bir garanti vermez. Veri yayınında oluşabilecek aksaklıklar, verinin ulaşmaması, gecikmesi, eksik ulaşması, yanlış olması, veri yayın sistemindeki performansın düşmesi veya kesintili olması gibi hallerde Alıcı, Alt Alıcı ve/veya kullanıcılarda oluşabilecek herhangi bir zarardan BİST sorumlu değildir.
Finansal veriler aracılığıyla sağlanmaktadır. BİST hisse verileri 15 dakika gecikmelidir. Son güncelleme saati (21:17)