E-bültenimize abone olarak
en son bilgilere ve haberlere ulaşabilirsiniz.
BORSAGUNDEM.NET - DIŞ HABERLER SERVİSİ
Teknolojideki gelişmeler elektrik enerjisi kullanımını her seferinde daha da artırıyor. Önce elektrikli araçlar, ardından Bitcoin ve şimdi de yapay zeka bu noktada enerji kullanımını giderek daha da zorluyor.
Borsagundem.net’in derlediği bilgilere göre, elektrikli araçlar, Bitcoin ve yapay zeka trendlerinin her üçü de, Amerika'nın sallantılı elektrik şebekesinin sınırlarını zorlayan yeni teknolojilerin güce aç doğasına ilişkin süregelen endişeleri ateşliyor.
Soğutma teknolojilerine milyarlarca dolar
Insider’dan Matthew Fox’un haberine göre, henüz başlangıç aşamasında olan yapay zeka patlamasının ülkenin elektrik şebekesindeki en büyük stres kaynağı olabileceği görülüyor. Bunun nedeni ise, dev sermayeli teknoloji şirketlerinin, bilgisayarlardan üretilen ısıyı dağıtmak için en son teknoloji soğutma teknolojilerini gerektiren devasa veri merkezlerinde barındırılan, güce aç yapay zeka özellikli GPU çiplerine yüz milyarlarca dolar harcaması.
Yapay zeka araştırma şirketi Hugging Face, üretken yapay zeka arama sorgularının geleneksel Google aramasından 30 kat daha fazla enerji kullanabileceğini tahmin ediyor. Yüz milyonlarca kullanıcının halihazırda ChatGPT gibi yapay zeka araçlarıyla etkileşimde olması nedeniyle yapay zeka teknolojilerine yönelik güç talebinin daha da artması bekleniyor.
Elektrik şebekesinin mevcut durumu
Bank of America, yapay zeka veri merkezlerinden gelen artan taleple boğuşan elektrik şebekesinin karşılaştığı zorlukları bir perspektife oturtuyor. Banka, yakın tarihli bir notta şöyle diyor: “Üretim, veri merkezleri, yapay zeka ve elektrifikasyona yönelik baskının, zaten kıt olan elektrik şebekelerinde büyük bir talep eklemesi bekleniyor. Rüzgar ve güneş enerjisi gerekli gücü sağlayamıyor ve arzın kısıtlı olması, daha yüksek fiyatlara, darboğazlara ve kesintilere yol açma tehlikesi taşıyor.”
Bank of America'nın ABD elektrik şebekesine ilişkin aktardığı bazı aydınlatıcı istatistikler şunları içeriyor:
“ABD şebekesi 9.200 üretim biriminden 1.250 gigawatt (GW) elektrik üretiyor. Bazen ‘dünyanın en büyük makinesi' olarak adlandırılan Amerikan elektrik şebekesi, dünyanın çevresini 24 kez sarmaya yetecek kadar, yaklaşık 600.000 mil iletim hattına sahip. Trafolar, iletim hatları ve diğer şebeke ekipmanları ise 40-50 yıllık.”
“Talep son 10 yılda ilk kez artıyor. Geride kalan 10 yılda ise enerji talebi yılda sadece yüzde 0,4 oranında arttı. Gelecek 10 yılda büyüme oranının yüzde 2,1 ile yüzde 2,8 arasında olması bekleniyor. 2030 yılına kadar 70 gigawatt’lık bir talep öngörüsünün ise her yıl bir Michigan eyaletinin daha sisteme eklenmesi gibi bir anlam taşıyor.”
“Tedarik sıkışık ve ekleme yapılması oldukça zor. 2026'dan önce hiçbir büyük kamu hizmeti projesi beklenmiyor ve geride kalan 10 yılda 160 GW'lık fosil yakıt tedariği durdurulmuş durumda. Düzenleme, izin verme ve siyasi engeller çoğu zaman yeni enerji ve madencilik çabalarını engelliyor. Yalın gelecekte yalnızca 55-60 GW kapasite eklenmesi bekleniyor.”
“Rüzgar ve güneş enerjisi aradaki farkı kapatmakta zorlanıyor. Zamanın yalnızca yüzde 24-40’ında bu sistemler çalışıyor ve beklentilerden çok daha az üretim sağlıyor. Pil eklemek ekstra yük getiriyor: pil depolama, sıvılaştırılmış doğal depolamadan 141 kat daha pahalı ve her KWh pil depolaması, onu oluşturmak için 50KWh enerji gerektiriyor.”
Güç talebi büyük bir sorun
Baird genel müdürü ve teknoloji stratejisti Ted Mortonson da, yapay zekanın güç talebinin ne kadar büyük bir sorun olduğunun altını çiziyor. Mortonson, “Yapay Zeka Kuşağı mimarisinin maliyeti kontrolden çıkıyor. Oracle konferans görüşmesinde temel olarak şu anda 70 megavatlık veri merkezleri inşa ettiklerini, bunun 200 megavata yükseleceğini söylediler. Bu bir şehir büyüklüğünde. Yani güce çok açlar” diyor.
Oracle, Mart ayındaki kazanç açıklamasında, üretken yapay zekaya yönelik büyük talebi karşılamak amacıyla veri merkezi kapasitesini genişletmek için 10 milyar dolar yatırım yapacağını duyurdu.
Amazon bu yılın başında bu gerçeğin farkına vardı; bu, Pensilvanya'da bir nükleer santrali 650 milyon dolara satın alma kararıyla da kanıtlandı. The Wall Street Journal'ın yakın tarihli bir raporunda, Amazon'un bulut biriminin, Doğu Yakası'ndaki bir nükleer santralden doğrudan sağlanacak elektrik için Constellation Energy ile bir anlaşmaya yakın olduğu ifade ediliyor.
Talep patlaması ve yatırım alanları
Bu talep patlaması, sektör bu yıl şu ana kadar yüzde 8 oranında artış göstererek hizmet sektörü hisse senetlerinde bir canlanmaya yol açtı ve Goldman Sachs, kazanımların devam edebileceğine inanıyor.
Goldman Sachs, paylaştığı notta, “Yatırımcıların yapay zeka devrimi temasına ilgisi yeni olmasa da, bu büyümeyi desteklemek için yatırım ve ürünlere ihtiyaç duyulacak kamu hizmetleri, yenilenebilir enerji ve sanayi sektörlerindeki alt yatırım fırsatlarının yeterince takdir edilmediğine inanıyoruz” diyor.
Banka, Xcel Energy, NextEra Energy, Southern Co. ve Sempra dahil olmak üzere satın alınabilecek en iyi dört kamu hizmeti hissesinin altını çiziyor ve ekliyor: “ABD'nin enerji talebinin son yüzyılda görülmemiş bir büyüme yaşaması muhtemel. Yüzyılın başından bu yana ABD'nin elektrik talebi sekiz yıllık bir dönemde yüzde 2,4 oranında dahi büyümedi; son 20 yılda ise ABD'nin yıllık enerji üretimi ortalama yüzde 0,5'in altında gerçekleşti.”
Capital Economics: Yapay zekanın ekonomik üretime katkısı 2025’ten itibaren hissedilecek
Yapay zeka hisse senedi balonu yaklaşıyor mu?
Yapay zeka ‘sloganı’ yatırımcıya yetmiyor
Yapay zeka odaklı hisse senetleri ekonomi yavaşlasa da değerini koruyacak
IMF'in yapay zeka raporu: İş gücü kayıpları ve gelir eşitsizliği yaratacak
Jeremy Siegel: Yapay zeka rallisinin ömrü uzun
Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.
borsagundem.com’da yer alan bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Burada yer alan bilgiler, güvenilir olduğuna inanılan halka açık kaynaklardan elde edilmiş olup bu kaynaklardaki bilgilerin hata ve eksikliğinden ve ticari amaçlı işlemlerde kullanılmasından doğabilecek zararlardan www.borsagundem.com ve yöneticileri hiçbir şekilde sorumluluk kabul etmemektedir. Burada yer alan görüş ve düşüncelerin www.borsagundem.com ve yönetimi için hiçbir bağlayıcılığı yoktur.
BİST isim ve logosu “koruma marka belgesi” altında korunmakta olup izinsiz kullanılamaz, iktibas edilemez, değiştirilemez. BİST ismi altında açıklanan tüm bilgilerin telif hakları tamamen BİST’e ait olup, tekrar yayınlanamaz.
borsagundem.com verilerin sekansı, doğruluğu ve tamliği konusunda herhangi bir garanti vermez. Veri yayınında oluşabilecek aksaklıkar, verinin ulaşmaması, gecikmesi, eksik ulaşması, yanlış olması veri yayın sistemindeki performansın düşmesi veya kesintili olması gibi hallerden oluşan herhangi bir zarardan borsagundem.com sorumlu degildir. BİST, verinin sekansı, doğruluğu ve tamlığı konusunda herhangi bir garanti vermez. Veri yayınında oluşabilecek aksaklıklar, verinin ulaşmaması, gecikmesi, eksik ulaşması, yanlış olması, veri yayın sistemindeki performansın düşmesi veya kesintili olması gibi hallerde Alıcı, Alt Alıcı ve/veya kullanıcılarda oluşabilecek herhangi bir zarardan BİST sorumlu değildir.
Finansal veriler aracılığıyla sağlanmaktadır. BİST hisse verileri 15 dakika gecikmelidir. Son güncelleme saati (06:07)