YABANCI İLGİSİ DEVAM EDİYOR

BERRİN UYANIK BEKAR-BORSAGUNDEM.COM Dünyanın en çok kazandıran borsaları arasında yer alan İMKB’de yeni bir dönem başladı! Hisseler sınıflandırıldı, işlem yapan kurumun ismi artık görünmüyor, müşteri emrini istediği zaman iptal edebiliyor. 1 Kasım’da ise fiyat adımları küçültülecek… İMKB’nin aldığı radikal kararlarda imzası bulunan Turkish Yatırım Genel Müdürü Dr. Berra Kılıç, yeni uygulamaların borsanın gelişmesi için önemli adım olarak görüyor. Kılıç, gelişmekte olan ülke borsalarının hala ucuz olduğunun altını çiziyor. Dr. Berra Kılıç, yeni dönemi ve endeksle ilgili beklentilerini BORSAGUNDEM.COM’a değerlendirdi. BORSAGUNDEM: Borsa açısından önemli değişikler kısa bir süre önce hayata geçirildi. Bu değişiklerden bahsedebilir misiniz? Sizce bu önemli değişikler yatırımcıları ve piyasayı nasıl etkiler? 1 Ekim, 8 Ekim ve 1 Kasım olmak üzere üç tarihte bazı uygulamalar devreye girecek. 1 Ekimden itibaren hisse sınıflandırması başladı. SPK bu değişimi manipülasyonla mücadelenin çok büyük bir aracı olarak görüyor. SPK bu düzenleme ile birlikte halka açıklık kavramını da yeniden tanımladı. Şirketlerin hepsi halka açıklık oranlarını Merkezi Kayıt Kuruluşu’na bildirdi. En az halka açıklık oranı olanlar C’ye, orta dereceli olanlar B’ye yüksek açıklık oranı olanlar da A’ya girdi. BORSAGUNDEM: Hisse sınıflandırması tam olarak neyi ifade ediyor? Yatırımcıların bu sınıflandırmada şunu bilmelerinin çok büyük önemi var: Bu sınıflandırma finansal güce göre yapılmış bir ayrım değil. Yatırımcılar bunu bir risk sınıflandırması olarak algılamasın. Kısacası bu, işlem hacmi ve halka açıklık oranı sınıflandırması. Ancak özellikle C grubunda yatırımcının alışık olmadığı bir sisteme geçiliyor. B grubu içinse kredi kullanılmaması ve açığa satış yapılmaması gibi değişiklere gidildi. BORSAGUNDEM: Peki C grubunda ne gibi önemli değişikler olacak biraz daha açabilir misiniz? C grubunda bir basamak gösterilecek ve sürekli müzayede yapılmayacak. Kısacası asıl değişiklik C grubunda oldu. Sürekli müzayede olmaması likiditeyi azaltacak bir faktör. Sabah seansında iki kere öğlenden sonraki seansta da işlemler iki kere tekrarlanacak. Bu arada gözaltı pazarındaki hisseler için iyi bir şeyde oldu. Günde 14.00-15.00 arasına bir seans yapılırken şimdi ikinci seansta iki kez işlem olabilecek. BORSAGUNDEM: Hisse sınıflandırması işlem hacminde azalmaya neden olur mu? B ve C grubunu hisselerinin toplam işlem hacmindeki payı yüzde 4. Bazen bazı korkular abartılıyor. Bu sınıflara giren şirket adedi fazla görülmesine karşın işlem hacmindeki payı ise yüzde 4. Baktığınız zaman bu ne borsanın genel hacmini etkileyebilecek bir oran, ne de aracı kurumların gelir kaybına neden olacak bir gelişme değil. Bu olması gereken bir gelişmeydi. Böylece bu hisseler daha sığ, bu daha manipüle edilebilir, bundan uzak durayım diyen yatırımcılara bir nevi koruma kalkanı oluşturuyor. BORSAGUNDEM: Yatırımcılar için de hisse seçiminde daha çok açıklık sağlar mı? SPK aracı kurumlara böylece bir görev yüklüyor. Eğer yatırımcının alım yaptığı hisse B ya da C grubunda ise ‘sen bunu uyaracaksın’ diyor. Eğer bu emir yatırımcı tarafından internet kanalından geliyorsa biz yatırımcıları bir uyarı mesajı vereceğiz. En azından yatırımcı aldığı hissenin hangi gruba girdiği konusunda bilgi sahibi olacak. BORSAGUNDEM: 8 Ekim’de ise emir iptali başladı… 8 Ekim’den itibaren bir diğer önemli gelişmede emir iptalleri başlıyor. Yazdığınız her emri her an iptal edebileceksiniz. BORSAGUNDEM: Bu yatırımcıların kafasını karıştıran bir gelişme hatta karmaşa yaratacağına yönelik yorumlar var… Bu değişiklik başta aracı kurumlar tarafında bir tedirginliğe neden oldu. Ama zaman içinde aşıldı. Örneğin VOB açıldığından bu yana emir iptali yapılabiliyor. Bu sistemde gayet güzel çalışıyor. Yatırımcının kararını değiştirebilecek haberler KAP aracılığıyla her an yatırımcıya ulaşabiliyor. Yatırımcı alım ya da satış konusunda kararını değiştirebilecek. Yatırımcı için bir hisseye yatırım yaparken tahtanın o anki dengesinin çok önemli olmaması gerekir. Bu tahta da çok alıcı var ben bu hisseyi alayım demek sadece günlük trade yapanlar için önemli. BORSAGUNDEM: Emir iptali nasıl olacak? Eskiden yatırımcılar fiyatı iyileştirebiliyorlardı. Bu uygulama ile birlikte yatırımcılar emri iptal edip daha aşağıya da çekebilecekler. Bu arada miktarı da değiştirebilecekler. Örneğin bir emir girildiğinde emir iptaliyle fiyatı kötüleştirebilir ya da miktar azaltıp artırılabilirde. Miktar azatlığında emrin önceliği de kaybolmayacak. Ancak miktar artırılırsa yeni bir emir olarak görülecek. BORSAGUNDEM: Asıl en çok eleştirilen uygulama karşı üyenin bundan sonra görülemeyecek olması? Siz bunu nasıl değerlendiriyorsunuz? Bu çok eleştirdi. Ancak bunu daha çok yabancılarla işlem yapan ve büyük aracı kurumlar eleştirdi. Bazı şeyler yanlış biliniyor. Eğer alıcı ve satıcı kurum isimleri gösterilmiyorsa bunu kimse görmüyor. Teknik olarak bunun kimsenin görmesi mümkün değil. Ne yatırımcı ne e aracı kurum yöneticisi görecek… BORSAGUNDEM: Peki yatırımcı kimin alıp sattığını ne zaman görebilecek? İMKB her seans sonunda aracı kurumlara işlem defteri gönderiyor. O işlem defterini muhasebeleştirmemiz için gönderiyor. Satışlarınızı kim alışla karşılamış ki burada üyeyi görebiliyorsunuz. Bu defteri ertesi gün gönderecek. Kısacası artık eski bir bilgi gidecek. İşleminin hangi üye ile karşılandığını yani aracı kurumlar bir gün sonra görebilecek. Bu bilgi anında alınırsa para eden bir bilgi. BORSAGUNDEM: Yabancı işlemleri nereden izlenecek? Artık takaslarsan izlenebilecek. O da iki gün sonra olacak. BORSAGUNDEM: Bu aslında yıllardır süre gelen bir kanıyı da yıkmış olacak değil mi? Bununla da piyasayı bozan bir yapı engellenmiş oldu. Büyük yatırımcı yabancılarla çalışıldığı düşünülen aracı kurumlarla işlem yapıyor ve yabancı gibi görünüyordu. Bu da doğru bir bilgi değildi ayrıca buna bakılarak yatırım yapılması da doğru değildi. BORSAGUNDEM: Aracı kurumlar buna neden itiraz etti? Bir kısmı bu tür emirleri alamayacakları için. Çünkü aracı kurum gözükmeyince hangi aracı kurumdan işlem yapıldığının bir önemi kalmayacak. Genel olarak piyasadaki hacmi düşürür mü diye kaygı duyanlarda oldu. Onu da zamanla göreceğiz. BORSAGUNDEM: Dünya da bu uygulama nasıl? Bir çok ülkedeki uygulamalara baktık bütün gelişmiş piyasalarda zaten karşı üye gösterilmiyor. Hatta gelişmekte olan birçok piyasada da zaten gösterilmiyormuş. BORSAGUNDEM: Bir diğer önemli değişiklik de fiyat adımları konusunda… Yatırımcıların en çok itiraz ettikleri fiyat adımları konusu… 1 Kasım’da iki aşamalı olarak devreye girecek. 1 liraya kadar olan hisselerin fiyat adımları 1 Kasım’dan itibaren düşürülecek. Türkiye’de 1 basmağa işlem yapan çok yatırımcı var. Yerli yatırımcı hisse pozisyonu taşımadan günlük işlem yapıyor. Günlük işlem yapanlar fiyat adımlarının büyük olmasını isterler. BORSAGUNDEM: Peki fiyat adımları dünyada da bu kadar geniş mi? İMKB dünyadaki en geniş fiyat adımlarına sahip borsa konumunda. Dünyadaki birçok borsayı inceldiğimizde fiyat adımlarının bu kadar geniş olmadığını gördük. Fiyat adımları dünyada o kadar küçülmüş ki biz bu yeni düzenlemelerle bile onlara yaklaşamıyoruz. Fillandiya, Avusturya, Almanya, İrlanda da fiyat adımı bir sentin onda biri. Danimarka, İsviçre, İtalya ve İngiltere’de 1 sentin yüzde biri… BORSAGUNDEM: Fiyat adımlarının küçültülmesi işlem hacmini nasıl etkiler? Fiyat adımları en son 2003 yılında düzenlenmiş. 7 yıldır fiyat adımlarına dokunulmamış. 2003’ten sonra emir sayısı, sözleşme sayısı, işlem hacmi de çok önemli oranda artmış. Fiyat adımları daraltıldığında kesinlikle işlem hacmi artacak. Enflasyon ve faiz oranlarının bu kadar düştüğü bir ortamda kendimizi uyarlamamız gerekiyor. BORSAGUNDEM: Bütün bu anlattığınız değişiklerden bazı yatırımcılar tedirgin oldu…. Yatırımcıların tedirgin olmasının bir nedeni çok sayıda değişikliğin bir arada olması oldu. Paket küçük olsaydı belki adaptasyon daha kolay olabilirdi. BORSAGUNDEM: Bu değişikler olurken borsa rekor üstüne rekor kırıyor… Bu sizce devam eder mi? Mayısta 52 binlerden başlayan 67 binlere kadar süren bir yükseliş var. Ben borsada hep fiyat/kazanç oranlarına bakarım. Bu orana baktığımda 65 bin endekste bile ben bir balon görmüyorum. Fiyatlar yükseliyor ancak şirketlerde bu arada çok güzel karlar açıklıyor. Hala gelişmekte olan piyasalara göre F/K’lar düşük. Yabancı ilgisi onun için sürüyor. Şirket karlıkları ile birlikte fiyatlarda artıyor. Ama bu bir ortalama. Bir şirket ya da sektör şişmiş olabilir. Yatırımcılar o sektörün fiyat/kazanç oranlarına bakarak karar verebilirler. Eğer şirket karlılıkları durursa o zaman sıkıntı olabilir. Bizim tek izlememiz gereken konu büyüme…

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.