Wall Street'te tatil planları iptal

BORSAGUNDEM.COM - DIŞ HABERLER SERVİSİ

ABD’de yüksek enflasyon sadece düşük gelirli kesimi değil, Wall Street’in önemli isimlerini de etkilemiş gözüküyor.

Borsagundem.com’un derlediği bilgilere göre, ABD’de yüksek enflasyonun yapışkan olduğunun ortaya çıkması, piyasa gurularının bile tatil planlarını ertelemesine yol açıyor. Şimdi, Wall Street'in önemli isimlerinin de yaz tatillerini iptal etmek zorunda kalabileceği konuşuluyor.

İnatçı enflasyon piyasalara belirsizlik enjekte ediyor

Insider’dan Linette Lopez’in haberine göre, 2024 yılının Wall Street'teki spekülatörler için kolay olması gerekiyordu. İyileşen ekonomik tablo, alım satım için elverişli bir alan yaratıyor, bir yandan da kârı artırırken işin de kolaylaşması anlamına geliyordu. Yapışkan enflasyon ise bu senaryoyu bozdu. Artık Wall Street'in de yaz tatillerini iptal edileceği neredeyse kesin gözüküyor.

2023'teki muhteşem borsa yükselişinin ardından Wall Street, bu yıla sağlıklı kurumsal kazançlar, güçlü hane halkı tüketimi ve yüksek enflasyonun nihai yenilgisinin birleşimi bir beklentiyle girdi. Bu kombinasyonun Fed'i faiz oranlarını düşürme yolunda elini kuvvetlendireceği düşünülüyordu; bu, borcun maliyetini düşürecek, hisse senetlerini yükseltecek ve tüketicilerin kendilerini daha zengin hissetmelerini sağlayacak bir senaryoydu.

Ancak enflasyonun beklenenden daha istikrarlı olduğu ortaya çıktı ve faiz indirimi senaryoları gözden kaybolmaya başladı. İlk olarak Wall Street, ilk faiz indirimi tahminini Mart'tan Haziran'a, ardından Eylül'e erteledi; şimdi ise yatırımcılar bir indirimin gelip gelmeyeceğini bile merak ediyor.

Jasper Capital Portföy Yöneticisi Justin Simon, “Bu beklentilerimiz paralelinde gelişen bir durum değildi, orası kesin. Faiz indirimi gelecek ve her şey yolunda gidecekti. Bu yüzden insanlar hisse senedi satın aldı. Şimdi ise bu pek olası görünmüyor” diyor.

Faiz indirimlerine dair umutlar sönerken büyük hisse senedi endekslerinin performansı da ‘eh işte’ seviyesinde seyrediyor. S&P 500 Endeksi, Wall Street'te bu yeni gerçekliğin ortaya çıkmaya başladığı Mart ayının başından bu yana yüzde 0,2 oranında kayıp yaşarken teknoloji ağırlıklı Nasdaq’ta kayıp yüzde 0,7 oranında gerçekleşti. Ancak hepsinden daha kötüsü, faiz oranlarının ekonominin şeklini ve bunun sonucunda şirketlerin borsada kazanç elde etmesini sekteye uğratacak kadar uzun süre yüksek kalma potansiyeli.

Bu, Wall Street'in yaz fantezilerinin paramparça olduğu anlamına geliyor. Stajyerlerin ve asistan analistlerin geçen yıl işe yarayan aynı işlemleri yürütmesi artık mümkün değil. Portföyleri yukarı iten kur ve ‘al ve tut’ stratejileri işe yaramıyor. Dip seviyeleri tereddütsüz satın almak da söz konusu değil. Enflasyonun inatçılığı piyasaya belirsizlik enjekte ediyor ve bu da volatiliteyi artırıyor. Ne yazık ki belirsizlik ve oynaklık 100 dolarlık ıstakoz salatasıyla değil, genellikle acıyla birlikte geliyor.

Güvercinler ağlıyor

Wall Street'in sorunsuz bir yaz geçirme beklentisi tamamen onun hatası değildi. Fed Başkanı Jerome Powell temkinli bir ton sergilemeye çalışırken Fed'in faiz oranlarına ilişkin kamu projeksiyonları 2024'te birden fazla faiz indirimi yapılacağına işaret ediyordu. Finans dünyası için bu, enflasyona karşı küçük bir zafer turu anlamına geldi ve faiz oranlarının düşeceğine işaret etti. Şimdi ise senaryo ‘yumuşak bir iniş’e yoğunlaşmış durumda ve muhtemelen ekonomi resesyona neden olacak kadar yavaşlamadan fiyatların dengelendiği bir Goldilocks senaryosuna doğru sürüklenecek.

Yeni yılın başlamasıyla birlikte işler ters gitmeye başladı. Enflasyon verileri, fiyatların hala rahatsız edici bir hızda arttığını gösterdi. Gıda ve enerji gibi değişken kategorileri hariç tutan çekirdek tüketici fiyat endeksi Mart ayında yıllık bazda yüzde 3,8 oranında arttı. Fed'in tercih ettiği enflasyon ölçüsü olan temel kişisel tüketim harcamaları endeksi de inatla merkez bankasının yüzde 2 hedefinin üzerinde seyretti. Ekonomistler, yüksek fiyatların, kar marjlarını artırmak için fırsatçı bir şekilde fiyatları yükselten şirketlerden değil, daha kalıcı bir şeyden kaynaklandığından şüphe etmeye başladı. Wall Street faiz indirimlerinin gelmeyeceğinden gerçekten endişelenmeye başladı. JPMorgan CEO'su Jamie Dimon, herkese yumuşak bir inişin yaklaştığı konusunda ‘yanlış bir güven duygusuna kapılmamaları’ gerektiğini hatırlattı.

Geçen hafta Fed, yaptığı açıklamada ekonominin sağlam temeller üzerinde olmasına rağmen ‘son aylarda Komite'nin yüzde 2 enflasyon hedefine doğru ilerleme kaydedilmediğini’ itiraf etti. Faiz oranlarını mevcut seviyelerde tuttu, verilere olan bağlılığını yineledi ve ‘enflasyon risklerine karşı son derece dikkatli olmaya' devam ettiklerini söyledi. Başka bir deyişle, verilerin enflasyonun daha da kötüleşeceğini söyleme ihtimali hâlâ var. Apollo'nun baş ekonomisti Torsten Slok'un da aralarında bulunduğu bazı analistler durumun olumsuza dönebileceğine dair işaretler görüyor.

Slok, paylaştığı notta, “Artan enerji fiyatları ile imalat sektöründe süregelen toparlanma, önümüzdeki aylarda mal enflasyonunda bir artış görme ihtimalimizi artırıyor” diye yazıyor.

Tüketiciler yoruldu

Wall Street'in olasılıklar dilinde bu, ‘nirvana’ya ulaşma ihtimalinin önemli ölçüde azaldığı anlamına geliyor. Bu, ekonominin tamamen kötü olduğu ya da hiç umut olmadığı anlamına ise gelmiyor. İlk çeyrekte GSYİH, ekonomistlerin beklediğinden daha düşük bir seviyede, yüzde 1,6 olarak gerçekleşti ancak temel veriler daha umut vericiydi. İşsizlik hâlâ tarihin en düşük seviyelerine yakın seyrediyor ve ücretlerdeki artış da devam ediyor. Tüketiciler de bu parayı harcamaya devam ediyor ve bu da perakende satışların güçlü olmasını sağlıyor.

İş tarafında, UBS'in hisse senetleri başkanı David Lefkowitz, yakın zamanda paylaştığı notta, kurumsal temellerin büyük ölçüde sağlam kaldığını ve ilk çeyrek kazançlarını açıklayan S&P 500 şirketlerinin yaklaşık yüzde 75'inin tahminleri aştığını söylüyor. Bu elbette temelde iyi bir haber olsa da, ekonominin yumuşak olabilmesi için aslında kazançların bir miktar inişe geçmesi gerekiyor. Genel politikadan geri adım atılması durumunda ise enflasyonun yeniden yükselişe geçmesi riskiyle karşı karşıya kalınma ihtimali yüksek; bu da Fed'i fiyatları dizginlemek için daha sert önlemler almaya zorlayabilir. Nisan ayı iş raporu, beklentilerin altında kaldı ve 175.000 iş yaratıldığını gösterdi ancak istihdam yüzde 4'ün altında seyretti ve ücret artışı yavaşladı. Wall Street ise bu verileri sevdi; ekonomi büyüdü ancak çok fazla değil. Bu da Goldilocks senaryosunu yeniden kuvvetlendirdi.

Paradoksal olarak, işlerin göründüğü kadar çekici olmadığına dair işaretler de yok değil. McDonald's, müşterilerinin ‘harcadıkları her dolar konusunda daha seçici davrandığını’ belirterek, iki yıl içinde ilk kez üç aylık kazanç tahminlerini kaçırdı. Starbucks, şirketin CEO'sunun ‘tüketicilerin karşılaştığı baskıları’ çevreleyen ‘oldukça zorlu bir ortam’ olarak adlandırdığı ortamda 2020'den bu yana ilk kez satışlarında düşüş yaşadı. Pepsi'de organik satışlar yüzde 2 oranında düştü. Tüm bu şirketlerin ortak noktası, son birkaç yılda önemli fiyat artışlarıyla müşterilerden daha fazla para kazanabilmeleriydi ama artık bunu başaramıyorlar. Para sıkıştı ve artık bu şirketler fiyat artışlarını satış hacminin üzerine çıkaramıyor. Bu temanın piyasanın her yerinde tekrarlanması bekleniyor. Kötü haber şu ki bu, ABD ekonomisinin motoru olan tüketicinin yorulduğu anlamına geliyor. İyi haber şu ki bu, şirketlerin enflasyon kaynağı olmayacağı anlamına geliyor.

Yatırım şirketi Mar Vista Investments'ın kurucu ortağı ve CEO'su Silas Myers, “Enflasyonun kesinlikle zirveye ulaştığını umuyorum. Ancak tüketici harcamalarında alt uçta ciddi çatlaklar görüyoruz” diyor.

Tüm bu çelişkili bilgiler Wall Street için pek çok soruyu gündeme getiriyor. Gerçekten daha fazla faiz artışına ihtiyaç var mı, yoksa Fed işlerin düzelmesini bekleyebilir mi? Enflasyonu düşürmek için baskı yapmaya devam edilmesi gerekiyorsa işler ne kadar çirkinleşecek? Ya enflasyondaki yükseliş bir sahtekarlıksa ve aslında ekonomi zayıflıyorsa? Faiz oranlarını düşürmemek artık hata mı? Bu çelişkili sorular da, Wall Street'i tatil planlarından uzak tutan başlıklardan biri olarak öne çıkıyor.

Yatırımcıların daha dikkatli olması gerekiyor

Faiz indirimlerinin garanti olduğu ve Wall Street'in bahis kısmının bu yıl hangi okyanus kıyısı partilerine katılmayı planladığı bir dönemde, piyasanın bu yıl kolay geçmesi bekleniyordu. Eğer faiz oranları düşerse, borsaya kesinlikle daha fazla para akacak ve endeksler yükselecekti ancak ekonomiyle ilgili şüpheler Wall Street'in aklına sızdıkça bu varsayımlarla ilgili endişeler de arttı.

Daha uzun süre yüksek faiz oranları, eskiden işe yarayan iş modellerinin artık işe yaramayabileceği anlamına geliyor. Yatırımcıların biraz daha dikkatli olması gerekiyor. Şirketlerin teknolojiyi geliştirip daha sonra bundan nasıl para kazanılacağını çözeceklerine dair bahisler, disiplinli, kâr odaklı operasyonlara ilişkin bahislerle karşılaştırıldığında cezalandırılıyor. 2023'te piyasaya hakim olan ‘Muhteşem Yedili’ hisseleri ele alındığında, piyasanın yapay zeka devrimini ciddiye alıp kör noktalara odaklanmasıyla, bu şirketlerin, yani Nvidia, Tesla, Microsoft, Meta, Apple, Amazon ve Alphabet’ten oluşan bu grubun olumsuz yönde ayrışmalar yaşadığı görülüyor.

Örneğin Meta’nın geçen ay yüksek kazanç açıklamasının ardından yatırımcılar hisselerini yüzde 10 oranında düşürdü çünkü şirket bu yıl bir yapay zeka ürünü geliştirmek için 35 ila 40 milyar dolar harcayacağını açıkladı. Bu yatırımın tam olarak nasıl paraya dönüştürüleceğini ise söyleyemedi. Paranın daha pahalı olduğu bir dünyada bunlar, piyasanın hemen yanıtlanmasını istediği türden sorular. Yatırımlarından para kazanmaya başlayan Microsoft ve Alphabet ise çok daha iyi bir performans sergiliyor.

Yüksek volatilite ve para birimleri

Simon, “İnsanlar şahin bir eğilimden gerçekten endişeleniyor çünkü bence sürece tamamıyla yanlış bakıyorlar” diyor. Wall Street'te bir trend revaçta olduğunda herkesin akın etmesini bekleyebilirsiniz ve eğer trend tersine dönerse çıkışa doğru izdiham bekleyebilirsiniz. Bu durum sonuçta piyasa hareketlerini o kadar dramatik hale getiriyor ki endeksleri aşağı çekebiliyor ve eğer dikkat edilmezse bir yatırımcının gününü mahvedebiliyor. Bu yüzden uzmanlar, mevcut piyasada yatırımcılar için dikkat etme zamanının geldiğini söylüyor.

Bu yeni rejim yalnızca Wall Street'in hisse senedi yatırımcıları için geçerli değil. ABD'deki yüksek faiz oranları ne kadar uzun süre devam ederse, para politikası da dünyanın geri kalanından o kadar farklılaşacak. AB ve Birleşik Krallık'ta enflasyon geriliyor ve faiz politikası da düşüyor gibi görünüyor. Japonya'da faiz oranları neredeyse sıfırın üzerinde. Bu farklılık, sıcak paranın en güvenli limanı bulmak için dünya çapında akması nedeniyle büyük bir dalgalanma anlamına geliyor. Sanki bu gerçeği vurgulamak istercesine, Powell'ın konuşmasının yapıldığı gün, Japon Yeni’nin değeri dolar karşısında birkaç saniyede yüzde 1 oranında arttı; döviz ticareti standartlarına göre bu büyük bir hareket ve geçen yılki durum göz önüne alındığında kötü bir geri dönüş. Yen, dolara karşı yüzde 11 değer kaybetti. Bu da, para birimleri bu şekilde hareket ederken Wall Street’in tatile çıkamamasının bir başka önemli nedeni olarak öne çıkıyor.

Fed her zaman faiz oranlarını artırması ile ekonominin bu hareketleri hissetmesi arasında ‘uzun ve değişken gecikmeler’ olduğunu ifade ediyor. Artık Fed bu gecikmelerin sanıldığından daha uzun ve daha değişken olabileceğini ise kabul etmeye başlıyor. Wall Street'in umduğu sadelik, artık masada olmayan birkaç seçenekten biri. Bu yüzden bu yıl tatil planları suya düşmüş gözüküyor.

Yatırımcılara uyarı: FED dostunuz değil

Küresel piyasalar Fed yetkililerine odaklandı

Fed faiz indirecek mi? İşte S&P'nin tahmini

Fed’in güvercin duruşu piyasaları yanılttı

Hisse senedi piyasaları ‘tüketim’ testinde

Morgan Stanley'den hisse uyarısı: Enflasyon kilit önem taşıyor

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.