UZEL ZORDA, YATIRIMCI ZARARDA

Massey Ferguson traktörlerinin üretici olan ve bir zamanlar zirai makina üretiminde dünyanın en büyük 10 firması arasında yer alan Uzel'de, baba Ahmet Uzel'in vefatının ardından başlayan aile içi kavganın faturası hem şirkete, hem yatırımcısına çıkıyor. Uzel Ailesi fertleri arasında, Uzel Makina ile ilgili olarak son bir yıl içinde gazete manşetlerine taşınan, 'mal kaçırma, güveni kötüye kullanma, şirket içini boşaltma' gibi oldukça ciddi suçlamaların havada uçuştuğu kavga, şirketin gerek mali gerekse hisse performansını olumsuz etkiliyor. Son olarak 2007'ye ait mali tablolarını inceleyen bağımsız denetim şirketinin verdiği rapora göre, likidite güçlüğü çeken şirketin, başlamış yatırımlarını tamamlayamama riski bir yana faaliyetlerini sürdürebilmesi bile kuşkulu olabilir. Grup içi alacaklar saatli bomba gibi Deloitte Touche Tomatsu grubunun bir üyesi olan DRT Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik AŞ tarafından hazırlanan bağımsız denetim raporunda, Uzel Makina'nın grup içi alacaklarının tahsilatında bir aksama yaşanması halinde şirketin bir likidite krizi içine düşeceği uyarısı yapılıyor. Sorumlu Ortak Başdenetçi Berkman Özata imzalı bağımsız denetim raporunda 'Grup normal faaliyetlerinin sürdürülebilmesi ile ilgili likidite güçlüğü içerisindedir. Bu durum Grup'un faaliyetlerinin sürekliliği üzerinde şüphe uyandırabilecek önemli belirsizlikler olduğunu göstermektedir' ifadesi yer aldı. Raporda bu tesbit, Uzel Makina'nın özellikle kısa vadeli alacakları arasında grup şirketlerinden olan alacakların büyük bir paya sahip olmasına dayandırıldı. 2007 sonu bilançosuna göre şirketin 279 milyon YTL düzeyindeki dönen varlıklarına karşılık 276 milyon YTL'lik kısa vadeli yükümlülüğü bulunuyor. Şirketin kısa sürede nakde dönüştürülebilecek varlıklarının toplamı olan dönen varlıkların, kısa vadeli yükümlülüklerini kıl payı da olsa karşılayabiliyor. Bu durum, şirketin likidite açısından sıkıntılı olsa da hayatını sürdürebileceği şeklinde değerlendirilebilir. Ancak dönen varlıkların 120 milyar YTL'sinin grup içi şirketlerden alacak olması, görünümü değiştiriyor. Grup içi alacaklar dışarda tutulduğunda, Uzel Makina'nın hızla nakde dönüştürülebilecek varlıkları, kısa vadeli borçlarının ancak yüzde 57,6'sını karşılayabilecek durumda. Bu da grubun yaşadığı sorunlar ve belirsizlikler yüzünden Uzel Makina'nın grup içi şirketlerden alacaklarının tahsilatındaki en küçük bir aksaklıkta ciddi likidite krizlerine düşme ihtimalinin yüksek olduğunu gösteriyor. Denetçiler de bu alacakların tahsilatı konusunda şüpheleri olduğunu belirtiyor. Şirketin 15.2 milyon YTL olan aktifleştirilmiş yatırımlarının tamamlanması konusunda tatmin edici verilere ulaşamadığı vurgulayan denetçilere göre, likidite güçlüğü içinde bulunan Uzel Makina'nın faaliyetlerinin sürekliliği konusunda şüpheler söz konusu. Piyasa değeri eridi Anne ve kardeşler üçgeninde bir yılı aşkın zamandır süren kavga nedeniyle şirketin borsaya adımını attığında 282 milyon dolar olan piyasa değeri bugün itibariyle 93 milyon dolara geriledi. Uzel halka açıldığından bu yana toplam 80 milyon dolar temettü (kar payı) ödedi. Hisse senetlerinin, kavganın alevlendiği tarih olan Mart 2007 başından bu yana yüzde 56, yılbaşından bu yana ise yüzde 40 gerilediği Uzel Makina'nın, 2006 sonunda 22.6 milyon YTL olan karı da aile fertleri arasındaki inatlaşmanın ayyuka çıktığı 2007'de 28.7 milyon YTL zarara döndü. Şirketin cirosu geçen yıl yüzde 26 azaldı. Yaklaşık 11 yıl önce, Ağustos 1997'de 282 milyon dolarlık bir piyasa değeri ile İMKB'ye adım atan Uzel Makina'da peri masalının da böylece sonuna gelindi. Şirketin bu hale gelmesinde anne Türkan Uzel ile kardeşler Şafak Kibar, Serdar Uzel ve Önder Uzel arasında kavganın etkisi büyük. Son olarak Uzel Ailesi'nin iki çocuğu olan Şafak Kibar ve Serdar Uzel'in, şirket yönetimini elinde bulunduran kardeşleri Önder Uzel hakkında yurtdışına çıkış yasağı talebiyle Cumhuriyet Savcılığı'na suç duyurusunda bulunmalarıyla ateşi söndürülemeyecek noktaya gelen kavga aslında baba Ahmet Uzel'in Ekim 1998'de vefatına kadar uzanıyor. Uzel Holding'e kayyum atanmasına kadar uzanan süreçte Nisan 2007'de Uzel Holding'deki yüzde 83,2'lik Uzel Makina hissesi Uzel Agri'ye devredildi. 27 Şubat 2008'de ise Uzel Agri, Uzel Makina'nın yüzde 64,43 hissesini Singapur'da kurulu SS Distribution şirketine devretti. Bunun üzerine anne Türkan Uzel ve diğer iki çocuğu harekete geçti ve kökleri 1998'e dayanan kavga iyice alevlendi. Yurtdışına çıkış yasağı istendi Şafak Kibar ve Serdar Uzel, Uzel Holding'in yüzde 83,19 oranında hissedarı bulunduğu Uzel Makina'nın küçük hissedarlar da dahil olmak üzere tüm hissedarlarının zararına yönelik olarak gerçekleştirilen işlemlere karşı şikayet ve bildirimlerde bulunmaya devam edeceklerini açıkladılar. Uzel Holding'e ait Uzel Makina hisselerinin hileli olarak satılmaya çalışıldığını iddia eden Şafak Kibar ve Serdar Uzel, kardeşleri Önder Uzel dışında şirketin üst düzey yöneticileri Bedirhan Çelik, Mehmet İzzet Kalaycı ve İbrahim Aksoy aleyhine Şişli Cumhuriyet Başsavcılığı'na müracaat da bulunarak yurtdışına çıkış yasağı da dahil cezalandırılmalarını talep ediyorlar. Bununla da yetinmeyen Kibar ve Serdar Uzel, Önder Uzel ve Bedirhan Çelik tarafından Türk Ceza Kanunu'nun 155. maddesinde düzenlemesi bulunan Güveni Kötüye Kullanma ile ilgili maddelerin ihlal edildiğini ve şirketin içinin boşaltıldığını, küçük yatırımcılar da dahil tüm hissedarlardan mal kaçırıldığı iddiasıyla hukuki girişimlerini sürdürüyorlar. İMKB'ye açıklama gönderen Önder Uzel ise haklarındaki iddialarla ilgili olarak açılan davaların hazırlık soruşturması aşamasında bulunduğunu ve iddiaların herhangi bir kanıta dayanmadığını bildirdi. Faytonla başlayıp traktör devi oldu Uzel Ailesi, 1878 Rus Savaşı sonrası, Rumeli'den Bursa'ya göç etti. Yeni yurtlarında da bir öncekinde olduğu gibi fayton üretimi yapmaya devam eden Uzel Ailesi, o günün koşullarında ileri bir yöntem olan seri üretim bandını ilk kullanan firma oldu. Şirketin kurucusu İbrahim Uzel, sınai üretim konusunda ilk deneyimlerini, seri fayton üretiminden kazandı. Bugünkü Uzel Grubu'nun temelleri, 1935'te atıldı. Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Uzel, Bursa'da küçük bir atölyede, motorlu araçlar için yaprak yay üretimine başladı. 1940'ta şirket İstanbul'a taşındı. Sirkeci'deki imalathanede, yaprak yayın yanında, şasi ve karoser parçaları da üretildi. 1953'te, grubun yeni unvanı, İbrahim Uzel ve Ortakları Limited Şirketi olarak değiştirildi. 1958'de bugün Uzel Makina'nın halen faaliyet gösterdiği Rami'deki yerine taşındı. Uzel, 1961'de İngiliz Massey Ferguson Group Limited firması ile, Türkiye'de traktör üretimi için anlaştı. Türkiye'de yerli traktörü üreten ilk firma Uzel oldu. 1960'ta jant da üretmeye başlayan Uzel, 1977'de Ahmet Uzel'in başkanlığında holdingleşti. ELİF BATU YENER/REFERANS

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.