Türkiye’nin Irak’a ihracat yarı yarıya düşebilir

Irak’ta yaşanan gelişmeler, Türkiye’nin bu ülkeye yaptığı ihracatı olumsuz etkiler mi? ALB Menkul Değerler Analisti Arda Coşar’a göre Irak’taki kargaşa ortamı Türkiye’nin aleyhine. Coşar’ın konuyla ilgili değerlendirmeleri şu şekilde; “Irak  ülke olarak  Türkiye ihracatı  içindeki payı 2004 yılında yüzde 2,9’ken, geçen yıllar içinde hızla yükselerek  2013 yılında  11 milyar  949 milyon dolar ile yüzde 7,9 seviyesine yükseldi ve  Türkiye’nin ikinci büyük ihracat pazarı  durumuna geldi. 2014 yılı ilk 4 ayda ise Türkiye’nin Irak’a ihracatı  geçen sene aynı döneme göre yüzde 13 artarak  4 milyar 60 milyon dolar oldu. Yani Irak’a ihracatımız büyümeye devam ediyor.    Ayrıca Türk inşaat firmaları   2,1 milyar doları  2013’te  olmak üzere  şu ana kadar 19,5 milyar dolarlık iş aldı. Irak ekonomisine baktığımız zaman son yıllarda hızla büyüdüğünü görüyoruz. 2013 yılında   yüzde 8,2 büyüyerek  179 milyar 424 milyon dolar seviyesine ulaşan Irak ekonomisi  2013 yılında  93 milyar 466 milyon dolar ihracat, 65 milyar 987 milyon dolar ithalat yapmıştır. Irak son yıllarda ekonomik büyüme oranı yüzde 5 üzerinde seyir etmek ile beraber ülkede  birçok sektörde yetersizlikler bulunduğu için devamlı yeni projelerin hazırlandığı, hızla büyüyen bir pazar. Yaklaşık 32 milyon nüfuslu ülke  geçtiğimiz yıl petrol üretiminde İran’ı geride bırakarak OPEC’in ikinci büyük petrol üreticisi durumuna geldi.   Türkiye ile ticari ilişkilerine bakıldığında  Türkiye’nin ikinci büyük ihracat pazarı olan Irak ile ticaretimiz  bölgelere göre fark ediyor. Türkiye’nin yaptığı ihracatın yüzde 60’ı Kuzey Irak Bölgesel yönetimi ile  yapılırken, diğer yüzde 40’ı  yine Kuzey Irak üzerinden  Orta ve Güney  bölgelere yapılıyor.”
 
IŞİD, Türkiye’nin gelecek dönem ihracatını tehdit ediyor
Irak’ta yaşanan olayların, Türkiye’nin bu ülkeyle olan ticari ilişkilerini tehdit ettiğine dikkat çeken Arda Coşar şöyle devam etti: “Haziran ayı içinde Irak’ta gelişen olaylar, Türkiye’nin Irak ile ticaretini  tehdit ediyor.  IŞİD’ in Irak’ta Kuzeye ve Güneye doğru yayılması, Musul’u ele geçirip Kerkük’ü diğer bir yandan da Güney’de Bağdat’ı tehdit etmesi Türkiye’nin gelecek dönem  ihracatını  riske atıyor.
Türkiye’nin Irak’a  ihracatının yüzde 60’ı  Kuzey Irak Bölgesel yönetimine, yüzde 40’ıda yine Kuzey Irak Üzerinden Orta ve Güney Bölgelere yapılmakta. Ayrıca Türk Ürünlerini alan Kuzey Iraklı tüccarlar, bu ürünleri Orta ve Güney bölgelere satmakta, yani yüzde 60’a dâhil olan ticaretin bir kısmı Kuzey Iraklı tüccarlar tarafından orta ve güney illere satılıyor. Irak’taki çatışmalar  Irak’ın Orta ve Güney Bölgelerine yaptığı ihracatı tamamen tehdit ettiği gibi, Kuzey Irak ile yapılan ticareti de tehdit etmekte. Zira   iç savaş nedeniyle   Kuzey Iraklı tüccarlar, ülkenin iç taraflarına satış yapamamakla beraber  alacaklarını da tahsil etmekte zorlanıyor. Bu durum, Kuzey Irak’tan Türk ürünlerine olan talebin azalmasına sebep oluyor.  Habur sınır kapısından geçen tırlarda görülen  dramatik azalış bu durumu teyit ediyor.”
 
İhracat yarı yarıya düşebilir
Irak’taki karmaşık ortam nedeniyle bu yıl bu ülkeye yapılan ihracatın yarı yarıya düşebileceğine işaret eden Coşar, “Yılın ilk 4 ayında Irak’a hali hazırda  4 milyar 60 milyon dolar ihracat yapılmış durumda. Geçen sene yıl boyunca 11 milyar 949 milyon dolar ihracat yapılmıştı. Irak’ta mevcut durumun  devam etmesi durumunda, bölgeden toplanan verilere göre, yılın kalan 8 ayında ihracatın geçen seneye nazaran  yüzde 50 oranında azalması beklenebilir. Bu durumda 2014 yılı Irak ihracatının 8 milyar dolara gerilemesi, durumun daha da kötüleşmesi IŞİD’ in  daha fazla yayılması özellikle Türkiye ile yakın ilişkilerde bulunan Kuzey Irak’la çatışmaya girmesi durumunda  ise  ihracattan daha fazla kayıplar yaşanması ihracatın 6 milyar dolar azalarak 6 milyar dolara gerilemesi beklenebilir. Her iki farklı senaryoda da Irak’a yapılan ihracatta  4 ila 6 milyar dolar arasında kayıp ön görülmektedir” şeklinde konuştu.

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.