Türk şirketlerini bekleyen büyük tehlike

Bankaların geneli bunu bilir. Kredi başvurusunda bulunan bir şirkete gittiklerinde teminatın şirketin patronu olduğunu bilir ve ona göre hareket ederler.
Zaten şirketlere kullandırılan kredilerde genellikle patronların ve yöneticilerin müteselsil kefil olmasının sebebi de budur.
Bilançoları zayıf olmasına rağmen birçok şirket krediyi böyle alır.
HÜSNÜ ÖZYEĞİN ÖRNEĞİ
Bunun Türk bankacılık tarihinde birçok örneği vardır. 2001 krizi sonrasında hiçbir bankanın kredi vermediği bir fabrika sahibinin batma noktasına gelmişken tesisin kapısında kendisini bekleyen Hüsnü Özyeğin ile karşılaştığını kendisinden dinlemiştim. Tüm bankaların bilançoya bakarak "Bu şirket yaşamaz" dediği şirketi inceleyen, patronunun planlarını dinleyen Özyeğin'in Finansbank'tan kredi verdiğini anlatmıştı. Özyeğin'in bilançoya değil, piyasa, patronaj ve gelecek vizyonuna bakarak verdiği krediyle hayata dönen o şirket, bugün alanında Türkiye'nin en yüksek ihracat yapan işletmesi.
BİR BAŞARI HİKAYESİ
10 yıl öncesine göre, çalışan sayısı 4'e, aktif büyüklüğü 14'e katlanmış. Kredinin ikinci yılından itibaren her yıl artan oranlarda kar yazmış. Kredi ödemesini ise 4'üncü yılın sonunda toplu olarak yapmış.
Ancak şimdi bu sistemin önünde ciddi engeller yaratabilecek yeni bir düzenleme var. Avrupa'nın 2006 yılında yürürlüğe aldığı Basel 2 kriterlerine Türkiye bu yıl geçiyor.
Basel 2, bankalar açısından sermaye yeterlilikleri yönünden birçok yeni uygulamayı beraberinde getiriyor. Ancak bunun da ötesinde en büyük değişiklik, kredi verme koşullarının değişecek olması.
Bankalar şirketin patronuna ne kadar yakınlık ve güven duyarsa duysun, artık bilançosu şeffaf ve efektif olmayan şirketlerin kredi alabilmesi mümkün olmayacak.
OPERASYONEL RİSK DE DEVREYE GİRİYOR
Basel 2, yürürlükte olan Basel 1 kurallarına göre çok önemli bir nokta içeriyor ve operasyonel risk konusunu da düzenliyor. Buna göre, şirketlerin faaliyet alanları, mali durumları, riske maruz operasyonları, temerrüt risklerinin tümü banka tarafından değerlendirilecek. İşletmeye kredi verilip verilmemesi, buna yönelik hazırlanan skorlama yöntemlerine göre kararlaştırılacak. Bu kriterler elbette bankalar tarafından şu anda da dikkate alınıyor, ancak kriterleri tutturamayan çok sayıda şirkete de inisiyatif kullanılarak ya da patronun kefaletine dayanılarak kredi verilebiliyor. Şimdi bu kredilerin verilmesi eskisine göre çok daha zor hale geliyor.
Üstelik, birçok şirket açısından kredi notu ölçümlemesi de gündeme geliyor.
BANKALARDAN ÇOK ŞİRKETLER İÇİN ÖNEMLİ
Dolayısıyla bu sistem bankalar için önemli görünüyor ama aslında bankalardan çok kredi kullanacak şirketler için önemli.
Kurallar çok daha kaliteli bir borç/alacak yapısı oluşturacak, bankaların sermaye yeterliliklerinin çok daha üst düzeylere çıkmasını sağlayacak. Ama şirketler için eğer bilançolar sağlam değilse, kredi bulmak kabusa dönüşebilir.
Türk Ticaret Kanunu'nun getireceği büyük değişime paralel şekilde, şirketlerin Basel 2'ye hazırlanmalarında da büyük fayda var. The Lira

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.