TSK'da bedelli endişesi

Bedelli askerlik düzenlemesinin de içinde yer aldığı tasarı dün TBMM Milli Savunma Komisyonu’nda kabul edildi. Bedelli askerlik konusunda 3-4 senede bir oluşan beklenti bir kez daha karşılanmış oldu. 1 Ocak 1988 ve öncesinde doğanlar 18 bin TL karşılığında askerlik yapmış sayılacaklar. Başvurunun 200 bin civarında olacağı tahmin ediliyor.
Bedelli askerliğe ilişkin olumsuz içerik yansıtan haber ve yazılar, uzun süredir bu hakkın tanınmasını bekleyen kitlelerden büyük tepki topluyor. Ne yazık ki tepki gösterilirken yorumla haber arasındaki fark gözetilmiyor.

Bu parantezi açıyorum çünkü Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) komuta kademesinin bedelli askerliğe karşı olan tutumuna dönük, bilgiye dayalı yazılarımdan sonra ben de haksız tepkilere maruz kalanlardanım.
Ama bizim işimiz önce haberi yazmak.
Artık geri dönüşü olmasa da son bedelli askerlik kararına ilişkin, Genelkurmay karargahında dün itibariyle hâkim olan havayı yazmak da buna dahil. Bu konuda aldığım kulis bilgilerini şöyle sıralayabilirim:

YAŞ’ta gündeme gelmedi

* Son Yüksek Askeri Şura toplantısında, bedelli askerlik konusu gündem maddeleri arasında yer almıyor. Genelkurmay komuta kademesi, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun kamuoyunda sürdürülen kampanyaya karşın “çekince” yansıtan açıklamalarını esas alıyor. Buna rağmen konunun basında ana gündem olmaya devam etmesi nedeniyle Şura’da komuta kademesinden bir isim Davutoğlu’na bedelli askerlik konusunda bir kararlarının olup olmadığını soruyor. Yanıt, “Netleşen bir şey yok” oluyor. YAŞ toplantısında kısa bir süre sonra Başbakan Davutoğlu’nun, AK Parti grup toplantısında bedelli askerlik kararını duyururken yaptığı “28 yaş ve 18 bin TL” kriterleri de YAŞ’ta hiç gündeme gelmiyor.

Kadro sıkıntısı endişesi

* Siyasi iradenin bedelli askerlik kararına saygı duyulmakla birlikte, komuta kademesinin çekinceleri ve kaygıları devam ediyor. Komuta kademesi, bir önceki bedelli askerlik kararının alındığı 2011’deki gerekçelerin devam ettiğini düşünüyor. O dönem 30 yaş ve 30 bin TL olarak belirlenen kriterlere ve sadece 70 bini bulan başvurunun yarattığı personel sıkıntısına dikkat çekiliyor. Şimdiki kriterlerin başvuru oranını artıracağına ve TSK’nın kadro ihtiyacı konusundaki sıkıntısının katlanacağına vurgu yapılıyor. TSK’nın personel karşılama oranının yüzde 45’lere düşeceği hesaplanıyor.
* TSK’nın içeride, sınır hattında ve dışında yaşanabilecek sıcak gelişmeler çerçevesinde her an teyakkuzda olduğu, hazırdaki birliklerin mevcudunun maksimumda tutulduğu kaydediliyor. Anayasa’ya göre Bakanlar Kurulu’nun TSK’yı savaşa hazır tutmakla görevli olduğunun altı çiziliyor.
* TSK’nın, “barış zamanında olunmasına karşın” mevcut birliklerini güneydoğuda, Irak ve Suriye sınırında yüzde 100’de tuttuğu, personel açığına tahammül gösterilemeyecek bir konjonktürden geçildiğine vurgu yapılıyor.

Konjonktür vurgusu  

* Askerliğin zorunlu olduğu Türkiye’de, bedelli askerlik kararının silah altındaki askerler ve ailelerinde yarattığı etkinin göz ardı edilmemesi gerektiğine inanılıyor. Bu çerçevede, komuta kademesine hâkim olan hissiyatı şöyle ifade edebilirim:
“Biz milli bir orduyuz. Milletin içinden çıktık. Şu anda görev yapan Mehmetçiklerin moral-motivasyonu her şeyden önemlidir. Bundan sonra silah altına alınacak askerlerin moral-motivasyonu da her şeyden önemlidir. TSK; içinden doğduğu milletine, görev yapan ve yapacak olan Mehmetçiklerine ve ailelerine vefasız bir tutum içine girmek manasına gelen hiç bir uygulamayı benimsememiştir. Türkiye’nin içinde bulunduğu durum ve konjonktür değişmediği sürece bedelli askerlik konusunda sıcak bakılması mümkün değildir.”

Son karar hükümetin

* Genelkurmay karargâhının, bedelli askerlik kararında itiraz gerekçelerinin giderildiği ve bunda bedelliden elde edilecek gelirin TSK için kullanılacak olmasının da etkili olduğu yolundaki yorumlardan rahatsızlık duyduğunu da vurgulayalım.
Evet, “son karar elbette hükümete aittir” diyen Genelkurmay’a dün itibariyle hakim olan hava böyle.
Genelkurmay Başkanı Orgeneral Necdet Özel ve üst düzey komuta kademesi kaygılı.
Kaygı gerekçeleri haftalardır yazılıp çiziliyor. Bunlar, Başbakan Davutoğlu’na verilen brifingde de ilk ağızdan aktarılmış durumda.
Ama tabii son karar siyasi iradeye aitti. (Milliyet / Serpil Çevikcan)

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.