THY gökte süzüldü borsada çakıldı

Önce Barcelona, sonra Manchester United, NBA'de Kobe Bryant, teniste Caroline Wozniacki. Türk Hava Yolları, ardı ardına yaptığı büyük tanıtım ve reklam kampanyasıyla, bir dünya havayolu olma yolunda büyük adımlar attı. Bugün İngiltere Premier League'de hemen hemen tüm karşılaşmalarda saha kenarında Türk Hava Yolları'nı görüyor, yabancı televizyonlarda reklamlarını izliyorsunuz.
Ancak, reklam ve pazarlama tarafında bu kadar önemli bir atılım gerçekleştiren Türk Hava Yolları, yılın ilk çeyreğinde aynı performansı mali tarafta gösterebilmiş değil.
Geçtiğimiz senenin aynı döneminde 119 milyon lira kar açıklayan şirketin ilk çeyrek bilançosundaki zararı 332 milyon lira olarak gerçekleşti.
Bir yandan yükselen petrol fiyatlarının diğer tarafta ise yapılan büyük filo yatırımının etkisi, şirket bilançosundaki karlılığı zarara dönüştüren en önemli etken oldu. Aynı zamanda pazarlama giderlerindeki artış da THY'yi negatif yönde etkileyen bir diğer unsur oldu.
Bu gelişme, şirketin hisse fiyatına da yansıdı. Yıla 5.62 liradan başlayan THY hissesi, ilk yarının sonunda 4.33 liradan işlem görüyor. Hisse yılın ilk altı aylık döneminde yüzde 22.9 gerileme kaydetti. THY’nin, geçen yılın aynı dönemine göre taşıdığı yolcu sayısının yüzde 9 artışla 6,7 milyona, doluluk oranının ise yüzde 74,5’ten yüzde 78’e yükselmesiyle satış gelirleri 453,8 milyon liralık artış kaydederek 2.1 milyar liraya (1.3 milyar dolar) ulaşmıştı. Türk Hava Yolları (THY), ilk çeyrekte faaliyet giderlerindeki artıştan kaynaklı 332 milyon lira zarar açıklamıştı. Şirketin kar marjı 0,07 seviyesinden iken negatife döndü ve -0,15 seviyesine geriledi.
Gazeteport, şirketin ilk çeyrek bilançosunu ve geleceğe yönelik projeksiyonlarını, aracı kurumların havayolu şirketi analistleri ile konuştu.
DOLULUK ORANLARINDA DÜŞÜŞ
TEB Yatırım THY Analisti Kenan Coşkuner, şirketin çok hızlı büyümesinden kaynaklı ilave negatif bir durumu olduğunu belirtti. Mayıs ayı trafik rakamlarının açıklanmasıyla doluluk oranlarında ciddi bir düşüş görüleceğini kaydeden Coşkuner, geçtiğimiz sene 450 milyon civarında olan faaliyet karının sene sonunda 300 milyon liraya düşmesini beklediklerini söyledi. Sponsorluklardan dolayı en temel artışın pazarlama giderlerinde olacağını söyleyen Coşkuner, doluluk oranlarındaki düşüşün üretim için ciddi maliyet yarattığını belirtti.
BİLETE ZAM YATIRIMCIYI UZAKLAŞTIRIYOR
Standart Ünlü Menkul Değerler THY Analisti Selin Öner ise şirketin 2011 yılının ilk çeyreğinde zarar açıklamasında petrol fiyatlarındaki artış ve Ortadoğu’da taleple ilgili sıkıntı yaratan felaketlerin etkili olduğunu kaydetti. Havayollarını baskılayan petrol fiyatlarının bilet fiyatlarına zam yapma gereksinimini doğurduğunu belirterek bunun fiyata duyarlı yatırımcıları piyasadan uzaklaştırdığını dile getirdi. Öner, THY'nin, Avrupa’daki havayollarına göre arz ve talebi daha iyi dengeleyen, daha hızlı büyüyen ve büyüme potansiyeli daha iyi durumda olduğunu da sözlerine ekledi.
HİSSE TOPARLANACAK
İş Yatırım THY Analisti Naz Ökten, petrol fiyatlarındaki artış, MENA Bölgesi’nde olanlar, Japonya'daki felaketin ister istemez rakamlara yansıdığını belirtti. THY'nin avantajının, gelirlerinin büyük çoğunluğunun Avrupa’daki uçuşlardan gelmesi olduğunu kaydederek, Kuzey Afrika, Libya, Tunus, Japonya gibi bölgelere uçuşların kısıtlı olduğunu söyledi. Ökten, global sektörün uçtuğu bölgelerin dağınık olmasından dolayı zarar göreceğini belirtti.
Ökten, THY'nin hisse olarak en çok önerilenler listesinde olduğunu kaydederek, THY'yi kısa vadeli alınıp satılacak bir şirket olarak değil, uzun vadeli yatırım olarak gördüğünün altını çizdi. Önümüzdeki aylarda mevsimselliğin artmasıyla Hisse toparlayacağını da sözlerine ekledi.
THY'YE ÖZGÜ DEĞİL
Ancak havayolunda yaşanan bu olumsuz tablo, sadece Türk Hava Yolları'na mahsus değil.
Uluslararası Havayolu Taşımacılığı Birliği IATA, havacılık endüstrisi için 2010'da yaptığı 16 milyar dolarlık kar tahminini 2011 yılında 4 milyar dolara çekti.
Tüm uluslararası havayolu trafiğinin yüzde 93'ünde faaliyet yürüten 240 havayolu şirketini bünyesinde toplayan IATA’nın Singapur’da yapılan Yıllık Genel Kurul toplantısında değerlendirmede bulunan Giovanni Bisignani, düşük öngörünün temelini yüksek petrol fiyatlarının oluşturduğunu , Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülkelerindeki halk ayaklanmaları ile Japonya'da 11 Mart'ta meydana gelen deprem ve tsunami felaketinin etkisiyle havayolu sektörü için 2011 yılı kar tahmini ile yolcu ve kargo talebi öngörülerini mart ayında yaptığı tahminlere göre düşürdüklerini belirtti.
DÜNYADA DURUM NASIL?
Dünyanın en büyük 37. havayolu şirketi olan THY'nin -0,15 olan kar marjı, dünyanın önde gelen hava yolu şirketleriyle karşılaştırıldığında ise ortalamanın altında bir seyir sergiliyor.
Dünyanın en büyük havayolu şirketi olan ABD'li Delta Havayolları, elde ettiği 6,85 milyar dolar gelir ile 7.61 milyar dolarlık beklentinin altında kaldı. 318 milyon dolar net zarar açıklayan şirketin net kar marjı -0,05 seviyesine geriledi.
Almanya'nın en büyük havayolu şirketlerinden Lufthansa, 2011 yılının ilk çeyrek döneminde 9,4 milyar Dolar gelir, 742 milyon dolar net zarar elde etti. Şirketin net kar marjı -0,07 seviyesine geriledi.
Dubai merkezli Emirates Havayolları'nın net karı geçen döneme göre yüzde 52 artarak 1,5 milyar dolara yükselirken, gelirleri 14.3 milyar dolara yükseldi. Şirketin kar artışında kargo gelirlerindeki artışın etkili olduğu kaydedilirken şirketin net kar marjı 0,10 seviyesinde.
Singapur Havayolları'nın ilk çeyrek dönem gelirleri 3,586 milyar dolara çıkarken, karı yüzde 38 düşüş kaydederek 139 milyon dolar olarak kayda geçti. Şirketin kar marjı 0,03 seviyesine geriledi.
Güney Koreli Asiana Havayolları'nın 2011 yılı ilk çeyrek dönem satışları 1,17 milyar dolar, karı ise 57 milyon dolar. Şirketin net kar marjı 0,05 seviyesinde.
PİYASANIN ALTINDA
Bir başka deyişle, Türk Hava Yolları'nın ilk çeyrek performansı yurtdışındaki rakiplerinin bir miktar daha altında kalmış oldu. Ancak agresif pazarlama stratejisinin yansımalarının gelecek çeyrekten itibaren başlayacağı yolundaki öngörüler dikkate alındığında, önemli sorunun şirketin yılsonu performansı olacağı konuşuluyor.

CEREN DİLEKÇİ/ İSTANBUL -gazetepodrt

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.