Türkiye Futbol Federasyonu geçtiğimiz hafta aldığı kararla, Spor Toto Süper Lig'deki yabancı sınırını kaldırdı. Takımlar gelecek yıl kadrolarında 14 yabancı bulundurabilecek, sahaya 11 yabancı ile çıkabilecek.
Kararın futbol kulüpleri üzerindeki etkilerini değerlendiren ALB Menkul Değerler Analisti Enver Erkan’a göre sınırlamanın kalkması kulüplerin mali durumunu olumlu etkileyecek.
İşte Enver Erkan’ın yeni uygulamayı mali yönden inceleyen yazısı: Türkiye Futbol Federasyonu, yeni uygulamayla beraber mevcut durumda 5+3 olan yabancı sınırlamasını kaldırdı. Yeni uygulamayla beraber yeni sezonda 11 yabancı oyuncu sahada olabilecek. Takımların kadroları 28 kişi olarak belirlenirken, en az 14 oyuncunun yerli olması şartı koşuluyor. 18 kişilik maç kadrosunda ise en az 7 yerli oyuncunun olması koşulu getiriliyor. 18 kişilik kadrolarda en az 4 Türkiye’de yetişmiş oyuncu ve 2 kulübün altyapısından yetişmiş oyuncu bulundurulması koşulu olacak. Tük vatandaşlığı olmasına rağmen, diğer ülkelerin milli takımlarında oynayan Erkan Zengin, Veli Kavlak gibi oyuncular ise yabancı oyuncu olarak değerlendirilecek.
Yeni uygulama birçok konuda ezber bozacak. Mevcut yabancı sınırlamasının en çok eleştirilen yönü, Avrupa kupalarında mücadele eden kulüplerin rekabet gücünü azaltması ve içeride de yerli oyuncu pazarında fiyatların çok yükselmesi olarak biliniyor. Yabancı sınırlaması gibi bir uygulama, kulüplerin genç yabancı oyunculara yatırım yapmasını engelliyor ve her yabancıdan verim alınması gerektiği bir baskı ortaya çıkarıyor. Bu da uzun vadeli planlamalar önünde engel oluşturuyor.
Diğer taraftan iyi yerli oyunculara olan ihtiyacın artması neticesinde de iç pazarda parlayan yerli oyuncuların büyük kulüplere olan maliyeti de artıyor. Bu gibi transferlerde kapı genelde 4-5 milyon Euro gibi rakamlardan açılırken, oyuncunun piyasasına ve kulüpler arasındaki transfer rekabetine göre 8-10 milyon Euro gibi rakamlara kadar da maliyet yükselebiliyordu. Oyuncunun yıllık maaşında ise 1,5 ila 2,5 milyon Euro skalasında bir rakam söz konusu oluyordu. Yerli oyuncuların bu kadar pahalı olduğu bir piyasada da yabancı oyuncuların kontratı da büyüyor. Dört büyük kulüpte oynayan bir yabancı oyuncunun da yıllık maaşı 2,5 ila 3,5 milyon Euro arasında değişebiliyor. Dış transferde yabancı oyuncular ise 8-12 milyon Euro gibi fiyatlara kulüplere mal olabiliyor.
Yeni uygulama ile beraber bu durumun değişeceğini öngörebiliriz. Yabancı sınırının kaldırılması yerli oyuncuların kulüplerinde oynama şansı bulamayacaklarına dair endişeler doğursa da, iyi oyuncunun her zaman oynama şansı bulabileceğini düşünürsek bu durumun negatif etkilerinden çok pozitif etkileri olacaktır. Çünkü artık yerli oyuncuların oynamak için yabancı mevkidaşından daha iyi olması gibi bir gereklilik ortaya çıkacak. Aynı zamanda yerli oyuncu fiyatları düşeceği için kulüplerin transfer yaparken daha az maliyet altına girmeleri durumu ortaya çıkacaktır. Hali hazırda transfer harcamaları ve oyuncu maaşlarından dolayı çok büyük maliyet baskısı altında olan kulüplerin mali durumlarını düzeltmeleri açısından da faydalı bir uygulama olacak.
Aynı zamanda yeni uygulama borcu olmayan kulüplerin transfer yapmasına olanak veriyor. Sonuçlarını uzun vadede göreceğimiz bir madde, ancak kısa vadede uygulanabilirliği yok. Çünkü payları borsada işlem gören 4 büyük kulübün de borçluluk sorunu var. Dolayısıyla bu maddenin uygulanabilirliği, bir geçiş süreciyle mümkün olabilecektir. Kısa vadede ise bir esneklik olacağını düşünüyoruz. Son verilere göre payları borsada işlem gören 4 büyük kulüp olan Fenerbahçe’nin 275 milyon TL, Galatasaray’ın 376 milyon TL, Beşiktaş’ın 208 milyon TL, Trabzonspor’un ise 181 milyon TL net borç pozisyonu bulunmaktadır.
Diğer bir etki ise kulüplerin artık daha rahat yabancı oyuncu transferi yapabilmelerine olanak sağlanması açısından daha ucuz ve gelecek vaat eden potansiyelli yıldızların futbolumuza kazandırılması olacaktır. Dünyada Porto ve Ajax gibi kulüpler dünyanın çeşitli yerlerinden buldukları yetenekli gençleri çok erken yaşta kulübe kazandırıp, oynatarak parlatıyor ve özellikle Avrupa kupaları maçlarında dikkat çeken bu oyuncular Avrupa’nın büyük kulüplerine yüksek ücretlere satılıyor. Bu sirkülasyon sayesinde söz konusu kulüpler hem başarılı grafiklerini devam ettiriyor, hem de birçok oyuncu sattıkları için mali açıdan da son derece rahat oluyorlar. Yeni uygulamanın doğru ve efektif kullanılması halinde ise Türkiye’de de bu tarz başarı hikayeleri görebiliriz. Büyük kulüpler ise hem kısa vadede başarı için yıldız oyuncu transferi yapabilecek, hem de yetenekli, genç ve ucuz yıldız adaylarına yatırım yaparak uzun vadede de başarı hedefleyebilecek. Hali hazırda özellikle dört büyük kulübümüzün Avrupa’ya oyuncu satamadığını düşünürsek, ilerleyen dönemde kulüplerimiz Porto ve Ajax gibi Avrupa’ya sürekli futbolcu ihraç ederse ciddi gelirler elde edecekler. Gelirlerin artması, borçluluğun azalması açısından da olumlu olacaktır. Burada kulüplerimizin doğru planlama yapması, bilinçsizce transfer yapmaması şartının sağlanması gereklidir. En önemlisi de kulüplerimiz mali açıdan kendilerinin birer Real Madrid, Manchester City, Barcelona olmadıklarının farkında olmalı, futbol kariyerlerinin son sözleşmesini imzalayan yaşlı oyunculara yatırım yapmak yerine genç ve potansiyelli yıldız adaylarına yatırım yaparak başarı kovalamalıdırlar. Yoksa yeni uygulamada mevcut borçluluk oranları da artar ve uygulama amacına ulaşmaz.
Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.