Sürdürülebilir yatırım furyasındaki büyük hata

BORSAGUNDEM.COM - DIŞ HABERLER SERVİSİ

Çevresel, toplumsal ve yönetişim (ESG) prensiplerini benimseyen fonlar, çok daha iyi çevresel verilere sahip olan şirketlere yatırım yaptığını iddia ediyor. Lobi grupları emeklilik fonlarını ESG fonlarına yöneltirken ve bazı merkez bankaları yatırımlarında değişikliğe giderken, bu alana akın edildi. Birleşmiş Milletler tarafından desteklenen Principles for Responsible Investment, ESG fonlarında yönetim altındaki varlıkların 121 trilyon dolara ulaştığını açıkladı.

ESG destekçilerinin baskıları sonucunda birçok şirket ‘kirli’ enerji santallerine yatırımlarını çekti. Aynı zamanda madencilik alanında da yatırımlar azaldı. Wall Street Journal’ın haberine göre maden şirketi BHP, petrol alanındaki faaliyetlerini durdurdu. Lobi grupları aynı zamanda Exxon Mobil’de yönetim kurulu yapısının değişmesini dahi sağladı. Ne yazık ki varlıkları satmak yalnız başına bir fayda sağlamıyor. Çünkü satılan bu varlıkları satın alan başkaları var. Petrol ve kömür tıpkı eskisi gibi aranıyor, işleniyor ve kullanılıyor. Bu varlıkları satın almaya hazır oldukça fazla sayıda insan var, çünkü daha önce olmadığı sayıda, kamusal raporlama yükümlülüklerine tabi olmayan özel sermaye şirketi bulunuyor.

Dünyanın daha yeşil bir yer olmasını hedefleyen zenginler, karlı olmalarına rağmen, ‘kirli’ işletmeleri satın alıp bunların faaliyetlerine son vererek fark yaratabilir. Ancak şimdiye kadar bu tür bir hamle gerçekleşmedi.

Wall Street fon yöneticilerinin çağrıları ise bunun tam tersi. Wall Street devleri yatırımcıların ESG fonlarına yatırım yaparak çok daha yüksek getiri elde edebileceğini savunuyor. Goldman Sachs tarafından satın alınan fon yöneticisi NN IP CEO’su Valentijn van Nieuwenhuijzen, “birçok müşteri bu alana yatırım yaparken getirilerini feda etmeyecekse istekli oluyor” dedi. Ancak fosil yakıtların satışının ve üretiminin durdurulması için birilerinin kayıp yaşaması gerekiyor.

ESG yatırımcılarının umudu ise kayıpları başka insanların yaşaması. Buradaki sorun ise çevresel duyarlılığı daha az olan yatırımcıların, satılan bu varlıkları, petrol kuyularını ya da santralleri satın alıyor olması. Bir yatırımcı ya da şirket için, kömür ve petrolden çekilmek kaçınılmaz olduğu takdirde bu varlıkları satmak mantıklı olabilir. Ancak bu doğrudan siyasi bir tahmin üzerine yatırım yapmak anlamına geliyor ve iklim değişikliğiyle mücadele niteliği taşımıyor.

En büyük fosil yakıt kaynaklarının bazıları, hissedar baskılarına da maruz kalmıyor. Dünyadaki petrolün büyük bir bölümü hükümetlerin kontrolü altındaki şirketler tarafından üretiliyor. Bu ülkelerin başında ise Suudi Arabistan ve Rusya geliyor. Exxon yaklaşımını değiştirmesi için baskı altında kalabilecek olsa da, küresel petrol arzını belirleyen kurum OPEC olmaya devam ediyor. ABD Başkanı Joe Biden ise kartele petrol fiyatlarını düşük tutmak için daha fazla üretim yapma çağrısında bulunuyor.

ESG yatırımlarını destekleyenlerin bazı mantıklı argümanları olsa da, büyük hataları da var. Bunlardan birincisi, şirketler çevreye, çalışanlarına, tedarikçilerine ve müşterilerine daha iyi davrandığı takdirde bunun şirket için daha iyi sonuçlar vereceği düşüncesi. ESG alanına ilk yatırım yapanlar bu düşüncenin meyvelerini toplamış olsa da, şimdi gelecek için fırsatlar düşük görünüyor.

Aynı zamanda şirketlerin karbon ayak izini düşürmek için ek maliyetlerle faaliyet göstermesi ya da çalışanlarına daha yüksek maaşlar ödemesi, gelirleri artırdığı takdirde ya da diğer maliyetleri düşürdüğü takdirde hisse fiyatlarını yükseltebilir. Diğer şekillerde karlar yalnızca yükselen maliyetleri tüketiciye yansıtarak korunabilir. Bunun sonucunda ESG konusunda duyarlılık sahibi olmayan müşteriler, rakip firmalara yönelebilir. Alternatif ise karları düşürmek ancak ESG yatırımcılarının neredeyse tamamı bu yönteme karşı çıkıyor. İkinci bir ESG bakış açısı da, kirli şirketlerin hisselerinden ve tahvillerinden kaçınmak ve temiz şirketlerin varlıklarına yönelmek. Bu şekilde sermaye çevresel açıdan fayda sağlayacak şirketlere yönelecek.

Ne de olsa düşük bir hisse fiyatı ya da tahvil piyasasında daha yüksek borçlanma maliyetleri, kirli şirketlerin büyüme imkanlarını kısıtlayacak. Aynı şekilde temiz şirketler için büyüme fırsatı yaratacak. Pratikte ise sermaye maliyeti ve toplam kurumsal yatırım arasında oldukça zayıf bir bağ var. Sermaye maliyetindeki küçük değişimler,  yeni bir projenin risk/getiri projeksiyonları karşısında oldukça düşük kalıyor. Yine de bu, hiçbir ilişki olmadığı anlamına gelmiyor.

borsagundem.com'un derlediği bilgilere göre hisse fiyatları oldukça pahalı olan Tesla uzun süredir fabrika ve araştırma yatırımları için yeni hisse arz etme kabiliyetinin faydasını görüyor. Geçtiğimiz yılın ilk dönemlerinde temiz enerji hisselerinin yüksek fiyatları, kurumsal yatırımların da bu alana yönelmesini sağladı. Buna rağmen, yüksek fiyatlı hisseleri satın almak getiri elde etmek için uygun bir yöntem değil.

Temiz enerji hisselerinin geçtiğimiz yıl gördüğü zirvelerden üçe bir oranının da üzerinde düşüşler gerçekleşti. Sermaye maliyetini değiştirmek gezegeni korumak için yardımcı olabilecek olsa da, değerlemelerdeki kısa vadeli değişimlerin geride kalmasının ardından, düşük performans görülecek. Bazı ESG yatırımlarının üçüncü iddiası ise yalnızca daha fazla getiri elde etmeye çalışıyor olmaları. Bu nedenle de çevre, çalışanlar ya da müşteriler konusunda fiyatlanmamış riskler alan şirketlerden kaçındıklarını söylüyorlar. Bu tür ESG fonları ise en popüler fonlar arasında.

Örneğin MSCI’deki fonların büyük bir bölümü, yalnızca finansal risklerleri tespit ederek ilerliyor. Ancak çevresel açıdan fayda yaratan bir ESG yatırım yöneti de var. Hissedarlar şirketlere, fosil yakıtlar konusunda lobicilik yapan hükümetleri durdurma konusunda baskı uygulayabilir. Bu da müşterileri ve hükümetleri, gerçekten fark yaratacak hamleler gerçekleştirmeye yöneltebilir. Buna rağmen, şimdiki haliyle ESG fonları herkesi gerçekten yapılması gerekenlerden uzaklaştırıyor.

Doğru projelere sermaye yöneltmeye çalışmaktansa, toplumun ‘kötü’ olarak nitelendirdiği projelere yüksek vergi uygulamak ve ‘iyi’ olan projelere teşvik sağlamak çok daha verimli olabilir. Bu sistem gerçekleştiğinde, sermaye bu alana kendiliğinden yönelebilir.

Metaverse’de sanal emlak yatırımı için doğru zaman mı?

ABD borsaları çöküyor mu?

Emtia fiyatları zirve tazeledi

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.