Siyasi gerilim piyasaları nasıl etkiler

Gedik Yatırım Yurtiçi Satış Müdürü Eral İlhan Karayazıcı tarafından hazırlanan "Gezi Parkı & Piyasalar" başlıklı pusula raporu:
Önceki hafta hisse marketlerinde başlayan yaz yağmuru adını verdiğimiz düzeltme süreci geçen hafta da devam etti.
Borsa İstanbul’un da diğer gelişen ülke marketleri ile birlikte güçlü şekilde etkisi altına girdiği bu düzeltme süreci geride kalan iki haftada başta banka hisseleri olmak üzere % 15 ‘i bulan değer kayıpları yaşanmasına neden oldu.
Borsalar neden değer kaybediyor ?
Dünya genelinde hisse piyasalarına satış getiren fitili 22 Mayıs ‘da FED Başkanı Bernanke’nin gelecek bir kaç toplantıdan sonra varlık alımlarını azaltabiliriz açıklaması ateşlemişti.

Önce bu açıklamanın gerekçesini, anlamını ve olası etkilerini irdelemek istiyoruz. Sorun malum dünya ekonomisi 2008 Mortgage krizinin artçı sarsıntısı ve krizi sayılabilecek Avrupa borç krizinin etkisi altında bir türlü güçlü ve kalıcı büyümeye geçemiyordu.
Bu sorunun çözümü için tüm Merkez Bankaları büyümeyi desteklemek üzere para musluklarını açıp, faiz oranlarını düşürerek reel ekonomilere destek vermeye başladı.
Hastalığın tedavisi için kullanılan ilaca benzetebileceğimiz bu adımlar 2013 yılının ilk beş ayında reel ekonomilerde pozitif ışıklar oluştururken, uygulamanın enflasyona ve bağımlılığa neden olmaması için muslukların kısılma ve gelecekte kapatılma zamanlaması da tartışılmaya başladı.
İşte Bernanke’nin 22 Mayıs’da yaptığı “ gelecek birkaç toplantıdan sonra varlık alımlarını azaltabiliriz “ açıklaması musluğun kapatılmasa da, kısılma zamanının çok uzak olmadığına işaret etti.
Meseleye bu açıdan baktığımızda hasta ( reel ekonomiler ) düzeliyor ki, doktorlar ilacı azaltmayı tartışıyor diyerek sevinmek gerekir.
Biz 2013 – 2014 kesitinde adım adım ilacın azaltılmasının hastanın koltuk değnekleri olmadan ayağa kalkabileceğini müjdelediğini bu bakıma iyi haber olduğunu ve önümüzdeki 3-4 yıl resesyon, depresyon ve benzer risklerin olasılığının güçlü şekilde azaldığına işaret ettiğini düşünüyoruz.
Ancak kısa vadede muslukların kısılma zamanı yaklaşıyor açıklamasının geçen hafta da paylaştığımız üzere Hisse piyasaları bu açıklamaya 5 hafta içinde ortalama % 15 prim yapmışken yakalandığı için bir düzeltme sürecini tetiklemiş olması işin doğasından kaynaklanıyor.
Grip Zatürreye döner mi ?
Bu düzeltme ne kadar sürer, grip zatürreeye döner mi sorusuna yanıt aramak için hastanın nabzını ölçmemiz gerekiyor.
Geride kalan 4 yıl boyunca standart bir düzeltmeyi aşan ve güçlü satış dalgasına dönüşen her hareket AB ‘de kim batacak papatya falı açılmasına neden olmuş, İtalya-İspanya ikilisinin tahvil faizlerindeki yükseliş temposu borsaların geri çekilme marjını belirlemişti. ( Başka bir deyişle bu iki cephedeki momentum karşılıklı birbirini beslemişti. )
Bu bakıma yaz yağmuru adını verdiğimiz seyir bir düzeltme ( dünya borsalarında ortalama % 10 geri çekilme ) olarak mı kalır, yoksa güçlü bir satış dalgasına ( % 20 – 30 oranında geri çekilme ) mı dönüşür sorusuna yanıt ararken en sağlıklı bilgileri her zaman olduğu gibi AB tahvil piyasalarında arayacağız.
Biz bu cephede gribin zatürreeye dönüşeceğine yönelik bir tehlike işareti görmüyoruz. Standart bir düzeltme periyodunda Almanya – İtalya faiz farkının bir miktar yukarı gitmesi normal kabul edilmeli. Geçen hafta bu cephede ne bir aşırılaşma ne de güçlenecek bir harekete yönelik filizlenme görmedik 

Gezi Parkı olayları & Türkiye piyasaları
Kuşkusuz tasarruf sahipleri tarafından en çok merak edilen konu hafta sonu şiddetlenen Gezi Parkı olaylarının iç piyasalar üzerinde etkisinin ne olacağı. Biz bu bölümde konuyu salt piyasa etkisi üzerinden irdeleyecek, siyasal ve sosyal yönüne girmeyeceğiz.
Her fırsatta paylaştığımız üzere piyasalar duygular ile hareket etmiyor. Her faktör değişikliği ekonomik büyüme üzerindeki etkisi ölçüsünde fiyatları etkiliyor.
Gezi Parkı olayları siyasal iktidarın oy oranında azalmaya neden olur mu? Orta vadeli etkisi henüz belirsiz görünse ve zaman içinde azalabileceğe benzese de etkisi olmaz diyemeyiz.
Peki bu etkinin boyutu bir erken seçime neden olabilir mi ? Sanmıyoruz. velev ki oldu siyasi iktidarın değişmesi ihtimali masa da mı ? Güncel veri seti dahilinde oy kaybı yaşansa dahi bunun tek başına iktidar gücünü azaltacağını sanmıyoruz.
Hoş Türkiye’de siyasal iktidar değişse dahi geride kalan 10 yılda kat edilen mesafe ile gerek makro ekonomi gerek ise şirketler öyle güçlü gelişim gösterdiler ki, senaryolar içinde henüz yer vermediğimiz bu seçeneğin dahi çok büyütülecek kalıcı bir etkisi olacağını düşünmüyoruz.
Olaylar yabancı yatırımcıların ülke tercihlerinde Türkiye aleyhine rol oynar mı ? Belirli bir etkisi olabilir, ancak bundan bir yıl kadar önce terörün şiddetini en sert şekilde yaşadığımız günleri ve yabancı yatırımcıların bu faktörü dikkate almayışını hatırlarsak güncel resim bir iç kargaşa riski oluşturmayıp hükümet karşıtı çizgide bir muhalefet olarak geliştiği için yüksek ölçekte bir etki beklemiyor,
Bu faktörün haftanın ilk 1 – 2 işlem gününde fiyatlanmasını takiben negatif şartlar iskontolu fiyatları müjdeler piyasa kuralından hareket ile hafta içinde Borsa İstanbul’un yabancı menşeli alış ordinolarına adres teşkil edebileceğini düşünüyoruz.
Strateji
Geçen hafta pusulaya borsada defans zamanı başlığını atmış, hisse senedi portföylerinde % 35 – 60 arası oranda nakitte kalınmasını daha doğru bulduğumuzu, Borsa İstanbul’da 86.000 puana gerileme yaşanması senaryosunu baz senaryo olarak gördüğümüzü aktarmıştık. Cuma işlemlerinde BIST 100 endeksinde 84.867 puan test edildi ve hafta 85.990 seviyesinde tamamlandı.

Yurt dışında biz FED fiyatlaması ile geçen hafta kapanışlarından % 3 kadar bir geri çekilme ile hafta içinde Dow Jones ( ABD ) endeksinde 14.750, Dax ( Almanya ) endeksinde 8.000 puanın test edilebileceğini düşünüyor,
Bu seviyelerden 5-6 gün süreli bir yukarı atak yaşanmadan ibrenin yeniden aşağı dönmesi olasılığının düşük olduğunu tahmin ediyoruz.
Borsa İstanbul cephesine yönelik olarak, güncel olağandışı ve değişken faktörler eşliğinde öngörü geliştirmek güç ve yanılma riskimiz yüksek olsa da tahminlerimizi aktaracağız.
Aşağıda paylaştığımız cari değerler ile 10,2 olan BIST / DAX çaprazının aşırılaşma adresi olan 9,7 seviyesinin (BIST’in DAX’ın 9,7 katı olması ) Gezi Parkı + FED fiyatlamasında aşağı geçilmesi olasılığının düşük olduğunu tahmin ediyor,
Bu bağlamda 2 haftadır süren düzeltme sürecinde Borsa İstanbul’da 82.000 ve 77.500 seviyelerini taban adresi olmaya aday buluyoruz. 

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.