Sıcak paraya vergi yok

Ancak hazırlanan planlardaki önlemler arasında, sıcak paraya genel seçimlere kadar vergi konulması yer bulmadı

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın, ‘kontrol altına alınmalı’ açıklaması ile gündeme gelen sıcak paraya ilişkin çalışmalar netleşmeye başladı. Dört kurum tarafından, sıcak paranın kontrol altına alınması için, üç ayrı plan hazırlandı. Kısa, orta ve uzun vadeli olmak üzere üç aşamalı planda, sıcak paraya yönelik tedbirler 12 Haziran’da yapılacak milletvekili seçimlerinden sonraya bırakıldı. Kısa vadede ise sıcak paraya vergi düşünülmüyor

DÖRT KURUM ÇALIŞTI

Son dönemde tartışma konusu olan sıcak paraya yönelik önlemler, dört ayrı kurum tarafından ayrıntılı bir şekilde araştırıldı. Maliye Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı, Merkez Bankası ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, sıcak paraya ilişkin beklentiler, sıcak paranın ekonomi üzerindeki etkileri ve alınması gereken önlemlerle ilgili çalışma yaptı. Bu çalışmalar çerçevesinde, diğer ülkelerin sıcak parayla ilgili aldığı önlemler de incelendi. Çalışmaların bir kısmı Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Ali Babacan’a da sunuldu.

PARA GİRİŞİ DAHA DA ARTAR

Dört kurum tarafından sıcak paraya ilişkin yapılan çalışmalarda, 12 Haziran’da yapılacak milletvekili seçimlerinin ardından sıcak para girişinde rekor kırılacağı belirtildi. Sıcak paranın kötümser senaryosu olarak nitelendirilen tahmine göre, milletvekili seçimlerinin ardından uluslararası kredi derecelendirme kuruluşları, Türkiye’ye ilişkin notlarını artıracak. Not artışı ile birlikte Türkiye yatırım yapılabilir ülkeler seviyesine yükselecek. Bu da trilyonlarca liralık fonların, Türkiye’ye gelmesine yol açacak. Yüksek miktardaki sıcak para girişi, döviz kurlarında düşüşe yol açarken, cari işlemler açığı ve ithalatın da artmasına yol açacak. Bu senaryoda, sıcak paraya sert tedbirler alınması öngörülüyor.

Dolaylı müdahale yapılacak

Ekonomi yönetimi, kısa vadede sıcak paraya bir vergi getirmeyi düşünmüyor. Özellikle not artışlarına kadar sıcak paranın yakından takip edilerek, gerekli görüldüğü zamanlarda Merkez Bankası’nın ‘ince ayarlarla’ sıcak paraya müdahale etmesi planlanıyor. Bu çerçevede, bankaların zorunlu karşılıkları artırma ve faiz oranlarını değiştirme gibi enstrümanları kullanılacak. Seçimlerin ardından yoğun sıcak para girişi olursa, vergi getirilmesi gündeme gelecek. Söz konusu vergiler ise sıcak paranın kompozisyonunu değiştirmeye yönelik düzenlemelerden oluşacak.

Sıcak para krizlerle anılıyor

Yapılan araştırmada, sıcak paranın yoğunlaştığı dönemlerin ardından mutlaka bir küresel krizin ortaya çıktığı belirlendi. 1990’da başlayan sıcak para ataklarının sonunda 1997’deki Asya krizi patladı. Sermaye girişleri 2002’de yine hızlandı. 2007’de en yüksek seviyeye ulaştı ve 2008 krizi yaşandı.

2011’de rekor bekleniyor

• Gelişmekte olan Avrupa ülkeleri olarak nitelendirilen, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Macaristan, Polonya, Romanya, Rusya, Ukrayna ve Türkiye’ye 2011 yılında rekor düzeyde sıcak para giriş olması bekleniyor.

• Söz konusu ülkeler arasında, reel faizlerin yüksek olması, siyasi istikrarın sağlanması ve küresel krizden daha az etkilenmesi nedeniyle en fazla sermaye girişinin Türkiye’ye olacağı tahmin ediliyor.

• Gelişmekte olan Avrupa ülkelerine, 2011 yılında toplam 229.6 milyar dolarlık sıcak para giriş olması bekleniyor. Aynı ülkelere 2010 yılında gelen sıcak paranın 182.5 milyar dolar olacağı hesaplandı.

Hüseyin Özay/Star

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.