Sermaye çıkışı var mı

Merkez Bankası dün aralık ayı ödemeler dengesi verilerini açıkladı. Bu verilere göre cari açık beklentilerin üzerinde gerçekleşti. Ekonomist Uğur Gürses, yazısında bu verileri değerlendirdi, Türkiye'den sermaye çıkışı var mı sorusuna yanıt verdi. İşte o yazı:

Dün açıklanan aralık ayı ödemeler dengesi verileri, Amerikan Merkez Bankası’nın (Fed) kısma sinyalini verdiği mayıs sonrasında ekonomi politikasının buna uygun uyarlanmamasının sonuçlarını taşıyor. Veriler, hem çok yüksek bir cari açık, hem de sermaye girişinde hızlı yavaşlamayı gösteriyor. Aralık ayında cari açık geçen yıla göre yüzde 70 artarak 8.3 milyar dolar oldu. Bu açığın finansmanı için gelen sermaye ise 3 milyar dolar. Yani, Türkiye’ye sermaye gelmemiş. Bu yüzden 3.7 milyar dolarlık bir rezerv kaybı ortaya çıkmış. Son bir aydır ekonomi ile ilgili bakanlar sürekli şunu tekrarladılar: Türkiye’den sermaye çıkışı yok. Mealen şu söyleniyordu; Türkiye’den sermaye çıkışı yok, bu olanlar spekülatif. Bunun pek de doğru olmadığı o zamandan da belli idi ama sayılara bakarak söylemek gerekiyordu; dün açıklanan veriler bakanların umduğu ve anlattığı gibi olmadığını söylüyor.
Aralık ayında tanık olmuştuk; Merkez Bankası döviz satmış, buna rağmen kurlardaki yükseliş devam etmişti. Öyle ima edildiği gibi spekülatif bir fotoğraf yok. 8.3 milyar dolarlık yüksek açık verirken, ülkeye bunu finanse edecek kadar para gelmemiş.
İkincisi, ‘sermaye çıkışı yok’ sözü de doğru değil. Aralık ayında ‘sıcak para’ olarak tarif edilen kısa vadeli sermaye hareketlerine bakıldığında, toplamda 2.5 milyar dolarlık sermaye çıkışı gerçekleşmiş. Bunun 246 milyonu hisse senedi, 901 milyonu tahvil, 1.5 milyar dolarlık kısmı ise mevduat çıkışından oluşuyor.
Üçüncüsü, Mayıs sonrasında ortaya çıkan kısa vadeli sermayede sert azalışın devam ettiği görülüyor. 2013 içinde cari açıktan daha düşük finansman gelen ay sayısı 5 oldu. Mayıs ayına kadar yıllık 50 milyar dolar olan kısa vadeli sermaye girişi, 2013 sonunda yarıya düştü.

‘NET HATA NOKSAN’DA DÜZELTME

Merkez Bankası, dün açıkladığı verilerle, kaynağı bilinmeyen giriş ya da çıkışların kaydedildiği  ‘Net Hata ve Noksan’ (NHN) kaleminde ekim ayı için güncelleme yaptı. Böylece Ocak-Kasım dönemi için toplam 4.8 milyar dolarlık girişi gösteren NHN, 2.6 milyar dolarlık bir düzeltme ile 2.1 milyar dolara geriledi. Bu düzeltme, Türkiye’deki bir şirketin yurtdışına verdiği 2.5 milyar dolarlık kredi kaydı olarak yapıldığı görülüyor. Yani eksik kayıt gecikmeli yapılmış.

FED'DEN AÇIK MESAJ: EN KIRILGAN TÜRKİYE

Son altı ayda birçok uluslararası yatırım şirketi, raporlarında ‘en kırılgan gelişen ülkeler’ listesi çıkardılar ama hiçbiri bunun gibi ‘ağır’ olmadı. FED’in ABD Kongresi’ne sunduğu Para Politikası Raporu’nda Türkiye’nin, ‘Kırılganlık Endeksinde’ en kırılgan ülke olduğu görülüyor. FED’in raporunda yer alan grafikte, Kırılganlık Endeksi ve para birimlerindeki değer kaybı gösteriliyor; sonuç, en az kırılgandan en çok kırılgana değer kaybının şiddetli olduğunu gösteren regresyon çizgisi. FED’in raporunda, gelişen ülkelerin Mayıs’tan bu yana faiz artışları ve döviz müdahaleleri ile aldıkları önlemlerin ötesinde; ekonomik şoklara karşı daha dayanıklı olmak ve daha güçlü durabilmek için yapısal kırılganlıklara çözüm için yapısal reformlara ihtiyaç duydukları vurgulanıyor.

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.