Satışların nedeni tamamen ‘panik’

Güven ortamının giderek ortadan kaybolduğu bu günlerde oldukça geçerli bir arayış. Mayıs ayından itibaren piyasalarda izlenen bozulma Haziran ayı ortasına girildiğinde bir panik havasına bürünme ihtimali taşımakta. Piyasalarda satışların sertleşmesi ise tamamen bu panik ile alakalı.
Amerikan ekonomisinde sıkıntılar tahmin edilen ve belli ölçüde pozisyon alınarak ya kar edilebilecek ya da zararı minimize edebilecek türden. Burada beklenti ekonominin bugüne kadar hiç kullanılmamış şekilde ve ölçekte para otoritesi tarafından yaratılan likiditenin ekonominin genelinde olumlu bir etki yaratarak orta vadeli bir büyüme sürecine girmesi idi. İlk etapta piyasa bunu satın aldı. Ancak bugün itibarı ile son kullanma tarihi dolmak üzere olan likiditenin beklentilerin altında bir ekonomik performans ile sonuçlanması bu noktada piyasalarda satışları getirmekte.
Asya ekonomilerinde ise denklem daha farklı idi. Kriz ardından toparlanma çok daha hızlı oldu. Ancak bu toparlanma ve üretim artışları, emtia fiyatlarındaki artış ile birleşince bu ekonomiler artan enflasyon ile karşı karşıya kaldılar. Büyüyen ekonomi ve artan enflasyon ısınan ekonomi sinyali olarak algılanmakta olduğu için buralarda para otoriteleri uygulamakta oldukları unortodoks (alışılmış dışı) politikalarına ek olarak (karşılıklarda izlenen artışlar), Ortodoks politikalar (faiz artışları) ile de enflasyon beklentisinin önüne geçerek ekonomilerinin soğuması konusunda etkili adımlar atmaya başladılar.
Bu ülkelerde piyasalar açısından yapılması gereken ve belli ölçüde de yapılmış olan, enflasyon beklentisi ile birlikte piyasaları satın almak. Merkez bankaları enflasyon eğrisinin önüne geçmek için sert önlemler almaya başlayınca da satışa geçmek. Bu politikaların başarılı olduğu noktada ise yeniden alış yönünde opsiyonlar kullanılabilir. Bu tarzda bir strateji kesinlikle bir panik havasında satışı getirmez.
Burada panik havasında bir satışı getirme potansiyeli olan faktör ise ne yazık ki Avrupa. Avrupa Birliği ekonomisi Almanya sayesinde rakamsal olarak iyi görünmekle birlikte, üyesi olan ülkelerden Yunanistan, Portekiz ve İrlanda’da ciddi problemler yaşanmakta. Bir süreliğine sahne ışıkları Yunanistan’a çevrilmiş durumda ve bu ülke ciddi bir borç krizi ile karşı karşıya. Kurtarma paketleri siyasi olarak dağınık olan Avrupa’da tek seslilik ile masa üzerine konulamıyor. Bu da uygulamayı neredeyse imkansız hale getiriyor. Diğer tarafta ise Yunanistan’ın içmesi gereken acı reçetenin toplum tarafından benimsenmediği anlaşılıyor. Herhalde toplum da anlıyor ki borcu borç ile öteleme ve Almaya hegemonyasında olan bir kur ile (Euro) yaşanırken, problemleri önerilen reçeteler ile çözmek neredeyse imkansız. Burada işlerin çığırından çıkması piyasalarda işte bahsettiğimiz panik satışları da getirme potansiyeline sahip. Burada Yunanistan’da hükümetin düşmesi, yeni kurulacak hükümetin piyasa tercihleri haricinde radikal kararlar alması gibi risk faktörleri pek de uzak görülmemekte.
Bunun haricinde Yunanistan’da bir borç yapılandırması veya kötü yönetilmiş bir default (temerrüde düşmek) gibi riskler bu piyasalarda panik satışları getirebilecek. Kötü senaryoda bu risklerin Portekiz ve İrlanda’ya da örnek olması ve oralarda da kontrolden çıkmış borç yapılandırmaları veya defaultların söz konusu olması Avrupa Para Birliği projesini temellerinden sarsabilecek nitelikte.
Bunların konuşulması dahi gerçekleşme potansiyelinin olduğuna işaret etmekte. Para birliğinin tehdit altında olması ise Euro kurunun geleceği açısında hayati bir önem arz etmekte. Buna ihtimal şu anda kimse vermiyor ancak yanıldıklarını düşündüklerinde Piyasa aktörleri panik satışı opsiyonunu kullanabilirler. Bunun öncü hareketlerini bu hafta içinde piyasalarda hissediyoruz.
Ama yine de bu bir hapishane mahkumları dilemmasını (ikilemini) ortaya çıkaracaktır. Burada ortak alınacak kararın herkesin çıkarına olacağını görmek lazım. Ama bunu Kuzey disiplini ile hareket eden Alman ekolü ile Akdeniz genişliği ile hareket etmiş olan Yunanistan ne derece becerebilecek; bekleyip göreceğiz...
HALK YATIRIM ARAŞTIRMA

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.