'Şaraplarımı neden aldın?'

Ulus’taki Sunset Grill&Bar’ın sahibi Barış Tansever, TMSF’nin 2004’te açık artırmaya çıkardığı Uzanailesine ait dört bin şişe şarabın bin tanesini satın almıştı. İstanbul sosyetesi, beş yıldır Sunset’te, dünya jet-seti’nin bile diline dolanan bu kavın şaraplarını içiyor. Boğaz’a tepeden bakan mekânın şarap mönüsündeki Petrus’lar, Michelin yıldızlı restoranlarda bile çok zor bulunan La Tâche, Krug Clos du Mesnil ve eski rekolte Roederer Cristal’lerin gölgesinde kalıyor. Dünyanın en pahalı ve nadir şaraplarından 1945 yılına ait Chateau Mouton Rothschild, bir litrelik şişesi için belirlenen 35 bin TL’lik fiyatıyla el yakıyor. Tansever, mönüdeki 50 bin TL’lik La Tache için, “Satılırsa ağlarım” diyor.
“Hiç karşılaştınız mı, Uzan’la” diyorum. Gülüyor ve başlıyor anlatmaya; “Karşılaştım. Beni görünce ilk cümlesi, niye aldın şaraplarımı?’ oldu”diyor.
Tansever’in yüzü birden asılıyor. Çünkü kavdan geriye  90 şişe kalmış. Aynı şarapları temin etmesinin, yüksek vergiler nedeniyle neredeyse imkansız olduğunu söylüyor. Tansever’le, borsada batan küçük servetinden, ABD’de satın aldığı otele kadar her şeyi konuştuk...
Uzan kavından ne kadar kaldı?
Bin şişe vardı. 90 civarında kaldı.
Mönüdeki 50 bin TL’lik şarap bugüne kadar kalmış. Nasıl bir veda yakışır?
La Tache mathusalem (yani 6 litrelik bir şişe), satılırsa ağlarım. Ona veda etmek istemem. Van Gogh, Picasso gibi bir şey bu. Satılmaması için duacıyım. Biri açtırmak istedi, heyecandan ölüyordum. “Emin misin?” diye sorunca, adam vazgeçti. Yerine yenisini koymak mümkün değil ki. Chateau Mouton Rothschild 1945’in sırf etiketi 10 bin euro mesala.
Siz bu kadar bağlıysanız şaraplara, acaba Uzanlar ne hissediyordur?
Geçen yaz, Saint Tropez’de plajda karşılaştım. Beni görünce ilk sözü, ‘Niye aldın şaraplarımızı’ oldu. Fena mı oldu, tanıdığın bildiğin insanlar içiyor işte. Hakan’ın şarap koleksiyonunu artık bütün Türkiye tanıyor. 30 milyar dolarlık malınız satıldı. Benim aldığım 300 bin dolarlık şaraplara mı bozuluyorsun? deyince güldü. ‘Ama onların manevi değeri vardı dedi.”
‘Benim de Çukurova hisselerinin manevi değeri çoktu’ deyince, ‘Çukurova, Kepez davasını kazanacağım. Ve Türkiye’ye o parayı ödettireceğim. Senin hisselerin ne olur bilemem. Sen onu Ankara’ya sor’ dedi. Ne diyecegimi bilemedim, vedalaştık”
Kavı yerine koyabilecek misiniz?
Şarap AB’den ithal edilirse bile yüzde 50 vergi var.  Şimdi bu kavı yenilemeye kalksam, yabancı müşteri, vergi nedeniyle dünya fiyatının üç katına içebilecek.  Ne yapacağım, inanın ben de bilmiyorum. Kendi ülkelerinde içtikleri alelade bir şarabı, Türkiye’de bir restoran ya da otelde üç kat fiyatla gören turistlerin ağızları açık kalıyor.
Patronlar mı, profesyoneller mi? Hangisi daha rahat harcıyor?
Çok para harcadığının görülmesini isteyen müstesna bir iki kişi olabilir. Ama genelde gayet ölçülü ve hesabını kitabını biliyor artık patronlar. Ancak ikinci jenerasyon böyle değil. Patron, “150 liralık şarap içsem mi?” diye düşünürken, çocuğu o anda başka bir kulüpte 600 liraya votka açabiliyor.
Hava muhteşem, Boğaz ışıl ışıl uzanıyor. Fakat sadece 6-7 masanız dolu, neden?
Sunset’e akşam gidilir gibi bir algı var. Öğlenleri yüzde 20 indirimimiz var oysa. American Express kartı olanlara ilave yüzde 20 daha indirim yapıyoruz. Yani güzel bir öğle yemeği keyfi için 60 ile 100 lira arasında bir bedel ödüyorsunuz. Haa, bu indirimi kim değerlendiriyor derseniz. Valla en akıllılar, en az indirime ihtiyacı olanlar geliyor buraya öğle saatlerinde.
Sunset’te yenilmesi gereken üç şey?
Üç seçenekle sınırlarsanız, Miso soslu Black cod balığı, acı soslu karides tempura ve sushi derim.
Borsa yatırımlarını azalttınız mı?
Azalttım, gayrimenkule, enerjiye ve hayvancılığa bakıyorum. Ailemizin Bozcaada açıklarında üç adası var, Mavriya Adaları. Lozan Antlaşması’nda geçiyor bu adalar. Türkiye’de rüzgarın en yüksek olduğu yer. Rüzgar enerjisi için 270 MW’lık başvurum var. Toplamda,  500 MW’a yakın başvurum var. Çeşme’de lisansı alınmış 16 MW’lık rüzgar enerjisi yatırımı yapıyoruz. Fransa, nükleere 4.5 euro, rüzgar enerjisine ise 10 euro ödüyor. Bizde tam tersi. Yanlış anlaşılmasın nükleere karşı değilim ama rüzgarın, suyun bitti mi ki nükleeri yapıyorsun? Nükleere para buluyorsun da kendi yerli kaynağına niye bulamıyorsun? Hangisi daha verimli.
 ABD’de icradan otel aldı
Gayrimenkul’de neler yapıyorsunuz?
ABD, Türkiye’den daha ucuz. Türkiye’de gayrimenkulu ıskalamış durumdayım ve fiyatlara inanamıyorum. Kız kardeşim ABD’de yaşıyor, UBS’de yatırım bankacısı. Ben de sık sık gidip geliyorum. Yine Amerika’da yaşayan Boğaziçili bir arkadaş grubumuzla beraber çeşitli yatırımlar yapmaya başlamışlar. Florida’da da bir alışveriş merkezi bir de marina almışlar. Ben de burada yaşayan birkaç arkadaşımla beraber onlara katıldım ve Orlando’da 200 odalı bir otel aldık. Amerika’da icraları takip eden bir ekip oluşturduk. Oteli 2007’de el değiştirdiği fiyatın dörtte birine ve İstanbul’da yeni bir daire fiyatına aldık. Manhattan, Times Square’deki bir bina için geçtiğimiz günlerde pazarlık ettim, metre karesi 4.000 dolara geliyor. Bizim 2000’li yılların başında düştüğümüz durumdalar, toparlanmaları zaman almakla beraber enteresan fırsatlar sunuyor Amerika.
John McCain ile sohbet
Sunset’te sizi en çok şaşırtan konuk kimdi?
John McCain. Epeyce sohbet ettik. Kızı Colombia Üniversitesi’nde okuyormuş. Yurtta kalan kızlarını ziyarete gitmişler. Girişte şampanya kutusu gibi bir şey varmış ve ağzına kadar prezervatif doluymuş. McCain eşine, “Kızımızı lisede Alabama’da rahibe okuluna gönderdik, etek boyunu cetvelle ölçülüyorlardı. Şimdi kaldığı kız yurdunun girişine prezervatif yığmışlar. Ne oldu şimdi bizim muhafazakârlığımıza?” demiş. Katılarak güldüler. Durumla dalga geçmelerine bayıldım. Bu hikayeden üç ay sonra da McCain,     ABD başkanlığına adaylığını ilan etti.
 Borsa, mükemmel mutsuzluk makinesi 
Çukurova ve Kepez’de 1 milyon dolar kaybettiğiniz söylendi hep. Borsa sizin için nedir?
Mükemmel mutsuzluk makinesi! Üniversite yıllarından beri borsa yatırımcısıyım. Rakamlara meraklıyımdır, şirket değerlerini doğru analiz etmeye çalışırım. Borsanın iyi müteşebbislere kaynak aktarma işlevine inanırım. En az bir yıl tutuyorum. Daha kısa sürede sattığım da oluyor ama alayım iki saat sonra satayım mantığında olmadım hiç. Bunu zamanında yaptım çok yoruldum, çok zor bir iş. Satarsın para kazanırsın, daha yukarı gider üzülürsün. Alırsın, düşer, yine üzülürsün. Her zaman üzülürsün borsada yani. Yüksek kar payı dağıtacağı beklentisiyle, çocuklarıma bile kalabilecek, evladiyelik Çukurova Elektrik ve Kepez hisseleri almıştım. Devlet iki şirkete el koyarken, bizim hisselerimizin de değerini sıfırladı. Ama barajlar hala devlete para basıyor. Devlet, yatırımcıya hiçbir şey vermediği gibi Çukurova ve Kepez’in dağıtım kısımlarının isimlerini değiştirerek, Akdeniz Dağıtım’la, Toros Dağıtım’ı geçenlerde 3.5 milyar dolara ikinci kez özelleştirdi. Devlet yıllarca vatandaşa hisse sattı. Daha sonra kontrol hissesini blok satışla Uzan’a sattı. Uzan’ı yönetime getirdi. Sonra Uzan’ın haklarına el koyarken, biz küçük yatırımcıların da ellerindeki hisseler duvar kağıdı oldu. İyi de kardeşim benim suçum ne? Ben Uzan’la ortak olmayı seçmedim ki, sen sattın devlet olarak Uzan’a. Haksızlık değil midir şimdi bu? Bakın oldu ya, Libananco davaları kazandı, Rum şirketine bile para ödenmek zorunda kalınacak. Devlet kendi vatandaşlarıyla ilgili ne düşünüyor acaba, çok merak ediyorum. On binlerce yatırımcının parası pul oldu bu hisselerde. Böyle şey olur mu? Paranın para olduğu zamandı. Patronları denetlemeyen bir borsa düzeni var bizde.
Uzan kavından kalan şaraplar
Sunset’te her fiyat aşağıda okuyacaklarınız gibi uçuk değil. Şarap listesinde 100 TL’den başlayan makul ithal markalar da var, Türk şarapları da. Uzanların ‘dillere destan’ kavından geriye kalan 90 şişe değerli şaraplar ise şunlar:
-  Petrus (3 şişe kaldı) Fiyatı 6.500 - 8.500 TL. Fransa’nın Bordeaux bölgesinde bulunan Pomerol bölgesinin en ünlü ve prestijli şarabı. Adını İsa’nın havarilerinden Aziz Petrus’dan alıyor. Yılda 40 bin şişe civarında üretilebildiğinden çok nadir ve pahalı bir şarap.
-  La Tache (Tek şişe) 1985 Mathusalem (6 litre). Fiyatı 50.000  TL. Fransa’nın Burgonya bölgesine ait en ünlü şarabı.
-  La Tache (Tek şişe) 1957 d-magnum (3 litre). Fiyatı 32.000 TL
-  Chateau Mouton Rothschild (Tek şişe ) 1945, fiyatı 35.000 TL. Yüzyılın en iyi şarabı, çok nadir bulunuyor. Fransa’nın Bordeaux bölgesini ait. Yıllanmış şaraplar uzmanı Michael Broadbent’e göre yüzyılın tartışmasız en muhteşem Bordeaux şarabı.
-  Chateau d’ Yquem (Tek şişe) 1989 d-magnum, fiyatı 24.000 TL. Yıllanabilen beyaz şarap, yeryüzünün en uzun ömürlü şarabı. Gerçek büyüklüğünü çok uzun seneler yıllandıktan sonra ortaya koyan bir şarap. Müzeyedelerde 1700’lere ait rekolteleri hâlâ satışa konabiliyor.
-  Chateau Pichon Longueville Comtes de Lalande (Tek şişe) 1929, fiyatı 12.000 TL. Bordeaux bölgesine ait 20. asrın en iyi rekoltelerinden birinin ürünü diye geçiyor.
-  Chateau Mouton Rothschild (Tek şişe) 1994 Mathusalem, fiyatı 20.000 TL.
-  Uzan kavından geriye ayrıca fiyatları 1.000 ile 6.500 TL arasında değişen Bordeaux ve Burgonya bölgesine ait 50 - 60 adet şato şarabı kaldı.
Songül Hatısaru/Milliyet

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.