Şant Manukyan’dan Çin gerçeği

BERRİN UYANIK BEKAR – BORSAGUNDEM.COM/ÖZEL HABER
 
Çin halen dünya sermaye piyasalarının önemli bir aktörü ve yatırımcıların sıkı takibinde. Ve geçtiğimiz günlerde Çin borsası yaşadığı sarsıntılarla pek de iyi mesajlar vermedi.   Ancak aradan zaman geçti. Peki, şu anda ne durumda? Nasıl bir politika izlendi, borsa Çin’i ne kadar etkiliyor? Çin borsası Yuan’ı vurur mu? Hükümetin Yuan’a bakışı ne? İşte bunlar, yanıtını arayan sorular …
 
Uluslararası Piyasaların uzman ismi Şant Manukyan, “Ben hükümetin Yuan'ı devalüe etme hatasını yapacağını düşünmüyorum. Ancak elbette bu risk olmayı sürdürüyor” diyor. Ülkede liberalleşme sürdüğü sürece Yuan’ın da değer kaybetmesi gerektiğini belirten Manukyan’a göre borsa Çin’in dertlerinin en küçüğü.
 
İş Yatırım Menkul Değerler Uluslararası Piyasalar Müdürü Şant Manukyan, borsanın Yuan üzerinde bir etkisi olmayacağını söyleyerek Borsagundem.com’a şöyle konuştu: “Daha doğrusu ben hükümetin Yuan'ı devalue etme hatasını yapacağını en azından şimdilik düşünmüyorum. Ancak elbette bu risk olmayı sürdürüyor. Ülkeden para çıkışı da olduğu net. Liberalleşme sürdüğü sürece Yuan da değer kaybetmeli. Çin borsası ile ilgili dün paylaştığı şu not faydalı olabilir. Yıllardır belirtiyorum Çin 3-5% seviyesine kadar yavaşlamak zorunda, bu kaçınılmaz. Bu sırada 1-kredi 2-konut balonu ile uğraşacak. Hisse senedi piyasasının bunların yanında lafı bile olmaz, göze çabuk çarptığı için gürültüsü büyük oluyor sadece…”


“Gündemden düşen Çin” başlığının altını kalınca çizen Şant Manukyan, paylaştığı iki grafikle ilginç bir olayı yeniden gündeme taşıdı. Çin’de yaşananları Manukyan’ın kaleminden okuyalım:
 
“Önce lütfen yukarıdaki grafiğe bakın. Ağustos sonu ile Aralık başında olan dönemde gördüğünüz endeks neden yatay seyretmiş olabilir?
A-Endeks işleme kapatıldığı için
B- Söz konusu ülkede “Yaz sonu sat sene sonuna kadar geri dönme” diye bir strateji olduğu için.
C- Çok zor görünse de istatistiki olarak mümkün olduğu ve mucizelere inandığımız için
D- Hükümet öyle dediği için…

Tabii ‘D’ olduğunu anladınız. Geçtiğimiz günlerde SocGen’in de gündeme getirdiği bu olay 2008’de Pakistan’da yaşandı. http://nation.com.pk/Politics/28-Aug-2008/SECP-freezes-share-prices-as-KSE-tumbles linkinde o dönemin bir gazetesinden notları görüyorsunuz. Borsa yönetimi 16000 zirvesinden 27 Ağustos 2008’de 8999’a kadar gerileyen ve fakat 9144’ten kapanan endeks karşısında panik oldu ve SPK’ya hisseler işlem görse de endeks kapanışının 9144’ün altında olmaması teklifini getirdi. Ve teklif 121’e karşı 2 ile kabul edilip, uygulandı. Açıldıktan sonra ise 15ten daha az seansta KSE 4782’ye geriledi. Neden oldu nasıl oldu bu mailin konusu değil. Ama birden gündemden düşen Çin ile ilgili. Önce Çin’de müdahale nasıl oldu hatırlayalım. CSRC 21 aracı kurumu topladı borsalara bağlı ETF’lerde min 120 bn Yuanlık alım yapmaya ikna etti. Daha önemlisi Sh. Composite 4500’ü aş(a)madığı sürece satış yapamayacaklar. CSRC paranın margin trading ve short selling işlemlerini düzenleyen China Securities Finance Corp. CSF’ye transferini emretti. Aracı kurumların kendi temsilcilerinden oluşan bir ekibin parayı yönetmesi talebi reddedildi ve para ertesi gün 11:00’e kadar hesaptan istendi. Aynı gün CSF müdahale için 260 bn yuan ayırdığını açıkladı. Ardından Finans Bakanlığı, Bankacılık ve Sigorta Denetleme Kurulu, KIT varlıklarının kontrolü kurulu (SASAC) ve İç Güvenlik Bakanlığı ! operasyona katkıda bulunma kararı aldı. Faiz indirildi, margin kuralları gevşetildi, hissedarların 6 ay borunca satış yapması yasaklandı, 2781 hisseden 1442’sinin tahtası kapandı. Şu anda hangi noktadayız?
 
Hükümetin 4500’den sattığı bir call optionu var diyebiliriz. Şu anda ilk yüz büyük şirketin sadece 2 tanesi işleme kapalı geri kalan hisselerin ise yüzde 14’ü. 2. ekte Asya’nın önde gelen borsalarının fwd est. PE oranlarını görüyoruz. Bu düşüş ve iyice hırpalanan MSCI beklentisi uzun vadeli yatırımcıları borsaya çeker mi? Faiz indimler gibi adımların nakit akışı üzerinden bir etki yarattığını var sayarsak (kredi borçlanma maliyetine etkisini konu dışı bırakıyorum) beklenti uzun vadeli yatırımcıları çekmek olmalı. Spekülatörlerin yığıldığı bir borsada gereken de MSCI veya indirgenmiş nakit akışları veya başka bir temel neden (SDR?) ile yatırıma gelecek uzun vadeli alıcılar. Olmadığı takdirde sıcak patates oyunu oynanıyor demektir. Fiyatlamalara baktığımızda uzun vadeli yatırımcıları çekecek bir adımdan ziyade emir komuta zinciri içinde spekülatörleri satmaktan alı koyan bir düzenleme görüyoruz. Bu bir süre için borsayı ayakta tutabilir. Ancak endeksin (çok uzun olmayacak bir vadede) ikinci bir satış dalgası ile önceki dibinin altına düşmesini bekliyorum. Ve borsa Çin’in dertlerinin en küçüğü…”

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.