Sanayicinin karı faize gitti

İSO, “500  Büyük Sanayi Kuruluşu”nu açıkladı. İlk sırayı yine Tüpraş alırken sanayi şirketleri geçen yıl yaptıkları kârın yarısından fazlasını finansman gideri olarak ödedi.

İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) “Türkiye’nin 500  Büyük Sanayi Kuruluşu” 2013 yılı araştırması sonuçları açıklandı. Buna göre Tüpraş 2013’de 39 milyar 729 milyon 407 bin 44 liralık net  üretimden satışla birinci olurken, tüpraş’ı 9 milyar 714 milyon 212 bin 513 liralık net üretimden satışla Ford Otomotiv izledi. 2012 yılında 5’inci sırada bulunan Elektrik Üretim A.Ş. (EÜAŞ) 3’üncü sıraya yükseldi.

İlk 10 kuruluş arasına girebilen tek  kamu kuruluşu olan EÜAŞ’ın üretimden satışları 9 milyar 263 milyon 860 bin lira oldu. 2013  yılında 500 Büyük Sanayi Kuruluşu’nun üretimden satışları, 2012 yılına göre yüzde 8.3’lik bir artışla 353 milyar 699 milyon liradan 383 milyar 36 milyon liraya çıktı.

Borçlar % 25 arttı

İSO Başkanı Erdal Bahçıvan, 500 Büyük Sanayi Kuruluşu’nun temel tablolarına bakıldığında sanayicinin kur baskısı ve faizler nedeniyle finansman baskısına yenilmiş gözüktüğünü söyledi. Sanayi şirketlerinin geçen yıl esas faaliyetlerinden elde ettikleri karlarının neredeyse yarısıyla finansman giderlerini karşıladıklarına işaret eden Bahçıvan, 2013 yılında faaliyet karları 36.5 milyar lirayı bulan 500 Büyük Sanayi Kuruluşu’nun bu miktarın 19 milyar lirasını finansman gideri olarak kaybettiğini söyledi.

238 milyar lira borç

Bahçıvan, “Toplam borçlar/özkaynak oranı 2013 yılında 20.4 puan artarak yüzde 132.4 oranına yükselmiştir. Toplam borçlar/özkaynak oranı 2013 yılında son 10 yılın zirvesine çıkmıştır.  2012’de İSO 500 şirketlerinin ödediği finansman  giderleri faaliyet kârının yüzde 34’üne denk gelirken, 2013’te yüzde  53’e çıkmıştır. Bu da şirketlerin yaptıkları kârın yarısından fazlasını finansman  gideri olarak ödediklerini göstermektedir” dedi.

Bahçıvan, 2012 yılında 190 milyar liraya yakın olan toplam borçların 2013 yılında yüzde 25 artarak 238 milyar liraya yükseldiğini kaydetti.

2012’de en karlı firmalar arasında 12. sırada bulunan EÜAŞ, 2013’te 2 milyar 569 milyon 102 bin liralık karıyla birinci, 2012’nin en karlı şirketi Türkiye Petrolleri, 1 milyar 634  milyon 199 bin liralık karıyla ikinci oldu.

Tüpraş 4 milyar 118 milyon dolarla ihracatta da liderliğini korudu. Tüpraş’ı sırasıyla 3  milyar 696 milyon dolar ve 3 milyar 523 milyon dolarlık ihracatla Ford Otomotiv ve Oyak-Renault izledi.

500 büyük kapsamındaki kuruluşlarda kâr edenlerin sayısı 437’den 371’e geriledi. Zarar eden kuruluşların sayısı da 63’den 129’a çıktı.

2013 yılında listeye önceki yıl listede yer almayan 61 şirket dahil olurken,  224 şirket sıralamada yükseldi, 13 şirketin ise yeri değişmedi. Listeye yeni giren şirketlerin 14 ismini açıklamak  istemedi.

İSO 500’de Demirören Holding şirketlerinden Milangaz LPG Dağıtım, bir basamak yukarı çıktı. Şirket 21. sıradan 20. sıraya çıktı.

Geçen yıl en çok sıçramayı yapan ilk 10 firmadan 7’si isminin açıklanmasını istemedi. Geçen yıl listeye 29. sıradan giren ve 471 şirketi geride bırakan isminin açıklanmasını istemeyen firma  en fazla sıçramayı yaptı.

Merkez işini gayet iyi yapıyor

ERDAL Bahçıvan, Merkez Bankası’nın (TMCB) işini gayet iyi  yaptığını belirterek, “Bu kurumun da kredibilite noktasında güçlü tutulması gerektiği düşüncesindeyiz” dedi. Bahçıvan, faizlerdeki artışın sektöre ve kura yansımasıyla ilgili bir soruya ise şöyle cevap verdi: “Kurdaki dalgalanma geçen yıl kadar yüksek değil ama TCMB’nin  faizlerle ilgili uyguladığı politikada TCMB’nin proaktif değerlendirmelerinde Türkiye’nin günlük rekabeti kadar, şirketlerin bilançoları üzerindeki yüksek döviz borcunun da etkisi var. Bu konuyu TCMB’nin çok ciddiye aldığını, bu konudaki hassasiyetini ve siyasilerden çok daha faklı değerlendirdiğini yakinen görüyoruz. Bu konudaki değerlendirm nin ne kadar doğru olduğunu, Türkiye’nin  aşırı kur volatilitelerine karşı dayanma gücünün çok yüksek olmadığını ve bu konuda oluşabilecek olumsuzlukların Türk ekonomisine ödeteceği bedelin çok büyük olduğunu bugün veriler bir kez daha gözler önüne sermiştir. Günübirlik faiz üzerindeki baskı çalışmalarının veya TCMB’nin sürekli faiz indirme yönündeki aktivitelerinin Türkiye’nin uzun vadeli dengelerinin bozulmasında oluşabilecek riski hesaba katarak, TCMB’nin günlük politikalarına müdahale etmek gerektiğini  düşünüyorum. O bakış açısını TCMB’nin çok sağlıklı yaptığını düşünüyorum.”

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.