Rusya Türkiye'ye fırsat olur

Alarko CEO'su Ayhan Yavrucu, 2015'i risklerin biriktiği ancak fırsatların da olduğu bir yıl olarak öngörüyor. Önemli saptamaları ve uyarıları var. Kur riskini iyi yöneten, işini sağlama alarak risk alanlar için 2015 geçen yıldan çok daha iyi olacak. En önemli uyarısı ise özel sektör borçlarına dair. Ona göre bu yıl, kısa vadeli dış borçlarını yeniden yapılandıramayanlar çok zorlanabilir. Dünya'nın haberine göre, Yavrucu, "En büyük fırsat ise Avrupalı rakiplerin çekileceği Rusya" diyor.

Ortadoğu'da savaş hal, Avrupa'da deflasyon...

Ortadoğu'daki savaş ortamı ile Türk müteahhitlerin bölgede iş yapma imkanının kalmadığını anlatıyor Yavrucu. Libya pazarı durmuş durumda. Her tür ürünü Türkiye'den alan Irak pazarı da güvenlik açısından ciddi olarak sorgulanır hale geldi. Avrupa'da deflasyonun konuşulduğu dönemler. Yavrucu, "AB'nin nereye gideceği konusunda herkeste bir soru işareti var. İşadamlarının moralini bozan bir görüntü var Avrupa'da. ABD, tek ve güçlü otoritenin kararları çok hızlı alması ile müthiş bir toparlanma yaşadı. İş yapma isteğini hızla iyiye getirdiler" analizi yapıyor. İşte tüm bu pazarlardaki olumsuz gelişmeler Yavrucu'ya göre Türkiye'nin 2014 ihracatını 30 milyar dolar kadar aşağı çekti. "190 milyar dolara kadar çıkabilirdi ihracatımız" diyen Yavrucu Libya dahil tüm Ortadoğu pazarının düzeleceğini ve Türk şirketlerin bu bölgede yeniden etkin olacağını öngörüyor ancak "Bunun için bir tarih kestirmek zor ancak ABD'nin benimsediği modelle maalesef uzun sürecek gibi görünüyor" saptaması yapılıyor. 

Çalıştığımız pazarlarda önemli riskler birikti 

Yavrucu'ya göre yurtdışında Türk şirketlerin çalıştığı pazarlarda önemli riskler birikti. "Artık 2012- 2013 yılı tavrını sergileyemeyiz. Bu pazarların risklerini iyi hesaplamak durumdayız. Daha ihtiyatlı, daha risk duyarlı davranmalı, o pazarlarda para kaptırmamak için davranış modelimizi değiştirmeliyiz. Kur risklerini iyi yönetmeli, hedging mekanizmalarını kullanıp onun maliyetini teklif fiyatına yansıtarak gitmek durumundayız" diyor. 

Alarko CEO'su 2015 büyümesini yüzde 3-3.5, enflasyonu ise yüzde 7 ve üzeri tahmin ediyor. Yavrucu petrol fiyatlarının kısa vadede bu seviyelerde kalacağını öngörüyor. "Bir iki yıl buralarda sürünecek petrol fiyatları. Amerika'nın petrol üretiminin artması, Çin'in yavaşlaması, faizlerin artacak olmasının petrol stoklamanın maliyetini artırması bunu destekliyor." Yavrucu petrol fiyatlarındaki düşüşe, elbette ki müteahhitlerin gözünden bakıyor. O, bu düşüşün etkisi olarakpetrol geliri elde eden ve Türk müteahhitlerin en büyük pazarı olan ülkelerin harcamalarını kısacağı gerçeğini görüyor. 

İyimserliğimin nedeni ABD ekonomisinin çıkışı

 Bölgedeki önemli spor organizasyonlarının iptali söz konusu olur mu? "Hayır" diyor Yavrucu, "Ancak o tür organizasyonların bütçesini inanılmaz biçimde daha dikkatli daha hesaplı yapmaya mecburlar. O organizasyonlara daha çok var, dünyanın o zamana kadar toparlanacağına inanıyorum." Yavrucu'ya bu iyimserliğin nedenini soruyoruz, "ABD. Orası çıkıyorsa, onun sürükleyici etkisinin geneline yayılacağını düşünüyorum. Yeter ki Çin'de bir kriz hali olmasın" yanıtını veriyor. 

Peki ihalelerde teklifl er artık daha ince elenecekse bu Türk şirketler için Avrupalı rakiplerinin önüne geçecek bir fırsat olabilir mi? "Tam üzerine bastınız. Ben burada büyük bir fırsat görüyorum. İşin yapımında bizim rakiplerimizin sayısı azalır diye düşünüyorum" yorumu yapıyor ve devam ediyor: "Bu pazarlarda iş yapmak zorlaştıkça bizim için bir fırsat oluşuyor çünkü Avrupalı rahatını bozmuyor. Onların risk algılaması bizimki kadar düşük değil. Bu bizim için çok önemli bir avantaj. Bizde 'Biz yaparız' tavrı vardır. Batılı için hayal bile edilemeyecek işleri biz gider yaparız. Bu yönüyle Rusya iyi bir fırsattır. Batı ambargo ile çekildi oradan. Rubledeki aşırı oynaklık etkiliyor. Yeni bir risk algısıyla o pazarda Avrupalıların kaybettiği mevzileri kazanabiliriz diye düşünüyorum."

Kunta Kinte gibi herşeye evet diyecek halimiz yok

ABD bir yandan ekonomisini güçlendirirken bir yandan da dünya ticaretini yeniden şekillendirmek için masaya oturdu ve önemli anlaşmaları imzalama sürecinde. Ayhan Yavrucu TTIP'e nasıl bakıyor? "ABD ile AB'nin yaptığı anlaşmanın dışında kalmamız hem ticari hem de stratejik ortaklıklarımız bakımından ne kabul edilebilir ne de katlanılabilir bir durum. Bu tür anlaşmalara dahil olmayız. Hem ortak olup hem sistemin dışında kalmak ortaklık felsefesiyle bağdaşır bir şey değil." Peki Gümrük Birliği'nden çıkma restine nasıl bakıyor? Yavrucu restlere değil pazarlığa inanıyor. "Türkiye'nin elbette bir duruşu vardır, Kunta Kinte gibi her şeye evet diyecek halimiz yok ama görüşmeleri iki uca çekmenin kimseye bir faydasını görmedim. Ama Türkiye TTIP'e dahil olacak, ben kesinlikle bu anlaşmaya dahil olacağımıza inanıyorum."

Özel sektörün döviz dengesi problemli

"Özel sektörün borcu çok yüksek, ciddi miktarda artıyor. GSMH'ye oranladığınızda borç düşük fakat özel sektörün döviz girdileri bakımından baktığınızda sorun görünüyor. Dış ticaret açığımız 50-55 milyar dolar seviyesinde. Bunu bulmak durumunda olduğumuz gibi bir de 160-170 milyar dolar seviyesinde bir kısa vadeli dış borcu yenilemek durumundayız. Kamu maliyesi çok güçlü ama özel sektörün döviz dengesi bence problemli. Özel sektörün dış piyasadan dövizle borçlanmasında 2015'te daha dikkatli olması gerekir. Kaynaklar daralacağı gibi kısa vadeli borç seviyesi çok yüksek. Dolayısıyla bizim borcumuzun vadesini uzatma yönüne gitmek, uzatamıyorsak borç yönetimine çok dikkat etmemiz gerekir. Çünkü dolarda meydana gelebilecek her 1 liralık artış, özel sektörün borcunun üzerine birkaç milyar dolar yük getiriyor. Hesap çok net. Böyle olunca sizin borç yönetiminde, yeni borçlanma yerine borç vadesini uzatma yönüne gitmeniz gerekiyor."

Ukrayna belirleyici olacak

"Ukrayna konusunda Rusya'nın alacağı tavır bu yıl çok önemli olacak. 2015'te bulunduğunuz coğrafyada Rusya'nın Ukrayna'daki tavrı belirleyici olacak diye düşünüyorum. Rusya'nın köşeye sıkıştırıldığında ne yapacağı da düşünülmesi gereken bir konu. Restleşmeyle çözülecek bir sorun değil bu. Ukrayna'nın toprak bütünlüğünü de bozmadan bu işi masada çözmenin elegan bir yolunun bulunması gerekir. Bence bu yılın konusu budur, ne IŞİD ne de başka bir şey..."

Kıbrıs'ta 100 milyon dolara bir otel kuruyor, özelleştirmeleri izliyor

Alarko Holding 2014'te müteahhitlik sektörü dışında tüm sektörlerde hedeflerini tutturmuş. Müteahhitlikte hedeflere ulaşılamamasının nedeni ise dış ve iç pazardaki gelişmeler nedeniyle ihalelerde karar verme sürecinin uzaması. Bu alanda Alarko yeniden bir yapılanmaya girmiş. Bu yıl için daha umutlu Ayhan Yavrucu. 2015'te enflasyonun en az birkaç puan üzerinde büyüyeceklerini belirten Yavrucu yeni yatırım hedeflerini şöyle anlatıyor: "Turizmde çok önemli bir niş yakaladık. En iyi yıllarımızdan biriydi. Misafirlerimizin yüzde 60'ı yurtdışından ve kriz bizi etkilemedi. Her halükarda bize gelen, bizimle yaşayan bir kitle var. 15 yıldır her yıl tatilini Hillside'da yapan var. Turizmde çok iyi durumdayız. Bundan da güç alarak Kıbrıs'ta bir tahsis aldık ve yeni bir yatırım yapıyoruz. Projeleri çiziliyor. 2015'in ortasında tatilköyü- otel konseptiyle yeni bir tesise başlayacağız. Karpaz'a doğru Yenierenköy denilen yerde arazi. Muhteşem bir sahili var. Mevsimi 1 ay daha uzun. İlk planda 80 ila 100 milyon dolarlık bir yatırım. Birinci faz 2016 sonunda bitecek. Sanayide ortağımız Carrier ile teknoloji geliştirdik ve çok başarılı bir yıl geçirdik. İç pazardaki daralmanın yerine dış pazarı koyduk ve Çin'e bile klima ihraç eder hale geldik. Orada kapasite artırma planımız var. Ortadoğu'dan Uzakdoğu ve Amerika'ya her bölgeye klima ihraç ediyoruz. Gıdada çok iyiyiz. Enerjide yatırımlara devam ediyoruz. Karakuz Termik Santrali 2015'in Nisan ayında üretime geçecek, 125 milyon dolarlık bir yatırımdı ve tamamlandı. Diğer termik santral yatırımlarımız devam ediyor ve 2017 sonunda tamamlanacak. 1 milyar 200 milyon dolar da bu santraller için yatırılmış olacak. Elektrik dağıtımında 150 milyon TL'lik bir yatırım yapacağız. Kömür santralleri özelleştirmelerine giriyoruz ama parası da aklı da sınırlı bir şirket olduğumuz için o fiyatlara çıkamıyoruz. Belli fizibilite hesabımız var. Hidroelektrik santral özelleştirmelerine de gireceğiz. Bir yandan da nasıl yeni santral geliştirilebilir ona bakıyoruz."

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.