Piyasaların ustaları tartışıyor: Boğa mı, balon mu?

Wall Street’te 'her 10 yılda bir kez yaşanabilecek' boğa piyasası hem yüksek kazancın keyfini hem de her an başlayabilecek düzeltmenin tedirginliğini yaşatıyor. 2020’de daha güçlü Amerikan ekonomisi ve daha yüksek şirket karları beklentisi dur durak bilmeyen yükselişle endeksleri tarihi seviyelere çıkardı.

Wall Street ocak ayında tam bir ralli yaptı. 2019’dan beri devam eden boğa piyasası, ABD-Çin arasındaki birinci aşama ticaret anlaşmasının imzalanması, küresel ekonominin geleceğine ilişkin olumlu beklentiler ve teknoloji ile büyük sermayeli şirketlerin yüksek karları sayesinde hız kazandı, endeksler arka arkaya yeni rekorlar kırdı.

2019’da yüzde 22,3’lük bir performans gösteren Dow Jones 30 endeksi, 15 Ocak’ta 29 bin barajını geçti ve 17 Ocak’ta seans içinde 29 bin 373 puana kadar çıkarak tarihi rekor kırdı. Dow Jones yılbaşından 22 Ocak’a kadar olan 14 iş gününde yüzde 2,41 yükseldi. 2019’da yüzde 28,9 yükselen S&P 500 endeksi de 16 Ocak’ta 3 bin 300 barajını aşarak 22 Ocak’ta 3 bin 337 puan ile tarihi yüksek seviyeye çıktı. Endeks ocak ayında yüzde 2,91 prim yaptı. Ekim başında başlayan rallide ise yükseliş yüzde 15 oldu.

Özellikle teknoloji şirketlerinin son çeyrek bilançolarını açıklamasıyla 2019 karlarının beklentiler dahilinde çıkması rallinin hızını sürdürmesini sağladı. Çin ile Ticaret Savaşı’nda ateşkes sağlanması da hisse senetleri için ayrı bir itici güç oldu. Uzmanlar şimdilik pek kaygılı değil, yükselişin sürmesi bekleniyor. J.P. Morgan’m ABD stratejisti Dubravko Lakos- Bujas’a göre eylül ayında değer hisse senetlerinde başlayan büyük çaplı yükselişin bile yarı yarıya gerçekleşmedi. Lakos-Bujas 15 Ocak’ta yaptığı açıklamada, “Fed’in parasal genişlemesinin yardımıyla yeniden hızlanacak ekonomi sayesinde trend devam edecek. Şu anda potansiyel yükselişin 42’sinin gerçekleştiğini tahmin ediyoruz. Olumlu kar rakamlarıyla iş döngüsünün yeniden hızlanması daha belirgin olacak ve daha fazla risk iştahına yol açacak” dedi.

Blackstone Başkan Yardımcısı Byron Wien ise hisse senetlerinin bu yıl üç şeyin desteğiyle yükselişini sürdüreceğine inandığını söyledi: Çin ile ‘birinci aşama’ ticaret anlaşması, ABD- İran gerginliğinde hafifleme ve daha güçlü şirket karları beklentisi... Credit Suisse’in ABD borsaları stratejisi başkanı Jonathan Golub dördüncü çeyreğin 2019’daki kötü performanstan sonra karlar için bir dönüm noktası olduğunu belirterek “Ancak piyasanın inandığı gerçek hikaye ise 2020 verilerinin 2019’dan çok, çok daha iyi olacağı yönünde. Bu nedenle ralli kısmen devam edebilir. Çünkü herkes dördüncü çeyreğe bakarken 2020’ya ait doğru senaryoyu henüz okuyamadılar” diyor.

Appaloosa Management’m kurucuları, hedge fon efsaneleri David Tepper ve Stanley Druckenmiller de şimdilik boğa piyasasından yana olduklarını açıkladı. Tepper, “Koşmakta olan bir ata binmeyi seviyorum ve bunu bir noktaya kadar devam ettirmeyi de... Bir noktada piyasa o atı yavaşlatacağım ve sonunda ineceğim bir seviyeye getirecektir” derken, Druckenmiller ise “Hala ‘ata biniyorum’ ve kısa vadede yükseliyorum” diye konuştu

Amerikalı zengin yatırımcılar da boğa piyasasının şimdilik duracağını düşünmüyor. Yatırım hesabında 1 milyon dolar ve daha fazla bulunan yatırımcılar arasında yapılan son ankete göre yılın birinci çeyreğinde Wall Street’te yüzde 5 ve üzerinde yükseliş bekleyen milyoner yatırımcıların oranı dördüncü çeyrekteki ankete göre 16 puan artarak yüzde 45 oldu. Milyoner yatırımcıların yüzde 76’sı da Amerikan ekonomisine A ve B notunu verdi.

Biraz daha temkinli olan MIT Sloan İşletme Bölümü finans profesörü Andrew Lo ise hisse senetlerine yatırımı teşvik eden düşük faiz oranları göz önüne alındığında, yatırımcıların büyüme beklentileri konusunda büyük ölçüde olumlu olduğunu belirtiyor ve “İyimser olmak için birçok neden var” diyor. Lo, “Ancak insanların algılarını dramatik bir şekilde değiştirmek çok fazla zaman almayacak. Yatırımcıların bu parayı koymak için daha iyi yeri yok ama önemli bir istikrarsızlık olduğunda, piyasadan muazzam bir çıkış göreceksiniz” diye de uyarıyor.

Bazı uzmanlar ise daha ciddi uyarılarda bulunuyor. Piyasanın gerçeklikten uzaklaştığını, S&P 500 endeksinin ekim ayından bu yana yüzde 12 yükselişinin şirket karları ve küresel ekonomide 2020’ye ilişkin olumlu beklentilerden kaynaklandığını ancak mevcut durumun o kadar parlak olmadığını hatırlatıyor. 2020’nin ilk çeyreğine ilişkin olumlu beklentilere rağmen 2019’un son çeyreğinde S&P 500 şirketlerinin karının yüzde 0,3 düşmesi bekleniyor. Aktif fon yönetim şirketi Miller Tabak’ın kıdemli piyasa stratejisti Miller Tabak, “Bunu bir ‘balon’ olarak adlandırmak istemiyorum ama piyasa o yöne doğru gidiyor. Ağustostan bu yana Çin ile Ticaret Savaşı’ndan dolayı ihracat gerilerken imalat sanayi de inişte” diye konuşuyor. 

Uzun süredir boğa piyasasından yana olan Wharton İşletme Fakültesi Profesörü Jeremy Siegel de, yükselişin devam edeceğini söylüyor ancak ihtiyatlı uyarılarda bulunuyor. Siegel, “Çok hızlı gidiyoruz” diyor ve devam ediyor: “Hisse senetleri çok pahalı hale geldi. Piyasada çok fazla momentum oyuncusu var. Sadece trendi takip ediyorlar, değerlemeler umurlarında değil, ‘bu yolculuğa çıkacağım’ diyorlar ve atlıyorlar. Bu da beni biraz endişelendiriyor.” Wall Street’in yüzde 10’luk bir satışa karşı gittikçe daha savunmasız hale geldiğini düşünen Siegel, “Herhangi küçük birşey işleri yolundan çıkarabilir. Örneğin şirket karlarında bir hayal kırıklığı... İran krizi tamamen bitti mi? Çözüldü mü? Avrupa’da veya uluslararası herhangi bir yerde endişelenecek bir şeyimiz yok mu?” diye konuşuyor.

Diğer yandan küresel ticaretteki fay hatları hala elle tutulur durumda olduğuna ve barış anlaşmalarının kırılgan olma ihtimaline de dikkat çekiliyor. Yatırımcılar için birinci öncelik, “birinci aşama” anlaşmanın küresel işletmeler arasında daha fazla güveni teşvik edip etmeyeceği ve daha yüksek seviyelerde yatırım ve ekonomik aktivite sağlayıp sağlamayacağı konularında...

Beyaz Saray anlaşmanın ikinci aşaması da imzalayana kadar 360 milyar dolarlık Çin ürünlerine uyguladığı mevcut tarifelerin tamamını geri almıyor. Bu vergilerin de geri alınması için yatırımcıların muhtemelen ABD’nin kasım ayındaki başkanlık seçimini ve muhtemelen önümüzdeki yılı beklemeleri gerekecek.

Bazı yatırımcılar da “Piyasalara yeniden girmek için başka bir fırsat beklerken bir miktar kar almaya başlamanın zamanı geldi” diye düşünüyor. Freedom Asset Management’m baş yatırım sorumlusu Simon Fentham-Fletcher, S&P 500’ün bu yılsonuna kadar yüzde 15

artabileceğini tahmin ediyor ancak yatırımcılara yüzde 5 ya da 10’luk düzeltmeye yakalanmadan önce bir miktar karı nakit olarak ceplerine koyma önerisinde bulunuyor. Fletcher ayrıca yükselişin güçlü bir Amerikan ekonomisi ve yüksek şirket karları beklentisiyle sürdüğünü, ancak karlar iyileşmezse düzeltmenin kaçınılmaz olacağını vurguluyor.

LEVENT GÜRSES – FORBES TÜRKİYE

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.