Piyasalar jeopolitik gelişmelerin etkisiyle baskı altında kaldı

Geçtiğimiz hafta Fed yetkililerinin enflasyona ve para politikasına ilişkin açıklamaları küresel piyasalar üzerinde etkili oldu. Yoğun bir veri akışının izlendiği ABD’de çekirdek kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksi Nisan’da yıllık bazda %3,1 ile Temmuz 1992’den bu yana en hızlı yükselişini sergiledi. Türkiye ekonomisi bu yılın ilk çeyreğinde yıllık bazda %7 büyüdü. TCMB yılın ilk Finansal İstikrar Raporu’nu yayımlarken, TOBB ve Kredi Garanti Fonu işbirliğinde KOBİ’lere finansman sağlayacak Nefes Kredisi’nin 1 Haziran itibarıyla uygulanmaya başlayacağı duyuruldu. Yurt içinde finansal piyasalar jeopolitik gelişmelerin de etkisiyle hafta boyunca baskı altında kaldı. Yoğun bir veri gündeminin takip edileceği bu hafta küresel piyasalarda ABD’nin tarım dışı istihdam verisi öne çıkıyor. Yurt içinde ise enflasyon ve PMI verileri yakından takip edilecek.

İş Bankası tarafından hazırlanan haftalık analizin devamı şu şekilde:

ABD’de açıklanan veriler...

Geçtiğimiz hafta ABD’de yoğun bir veri gündemi takip edildi. ABD ekonomisinin yılın ilk çeyreğine ilişkin büyüme verisi yıllıklandırılmış bazda %6,4 olarak teyit edildi. Ülkede dayanıklı mal siparişleri Nisan ayında artış beklentisine karşın küresel ölçekte çip arzında yaşanan sorunların otomobil üretimini kesintiye uğratmasının etkisiyle aylık bazda %1,3 azaldı. Aynı dönemde konut piyasasının da konut fiyatlarındaki artışın etkisiyle zayıf bir performans sergilediği gözlendi. ABD’de çekirdek kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksi (PCE) Nisan’da aylık bazda %0,7 artarken, yıllık bazda %3,1 ile Temmuz 1992’den bu yana en hızlı yükselişini sergiledi. Hükümetin yaptığı ödemelerin etkisiyle Mart ayında aylık bazda %21 yükselen kişisel gelirler, Nisan’da %13,1 geriledi. ABD’de Mayıs ayına ilişkin tüketici güven endeksinin yılbaşından bu yana ilk kez gerilediği görüldü. Öte yandan, ülkede 22 Mayıs ile biten haftada işsizlik maaşı başvuruları 406 bin kişi ile 425 bin kişi düzeyinde olan piyasa beklentisinin altında gerçekleşerek düşüş eğilimini sürdürdü.

ABD Başkanı Joe Biden, 2022 mali yılı için altyapı, eğitim, sağlık gibi alanlara yatırımları içeren 6 trilyon USD’lik bir harcama bütçesi açıkladı. Söz konusu bütçe planının ABD'nin borcunu yıllık GSYH'nın üzerine çıkaracağını belirten ABD Hazine Bakanı Yellen, borçlardaki bu artışın geçici olarak nitelendirdiği enflasyon baskılarını artırmayacağını ifade etti.

Türkiye ekonomisi yılın ilk çeyreğinde %7 büyüdü.

Türkiye ekonomisi 2021 yılının ilk çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre %7 ile beklentilerin üzerinde büyüdü. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış verilere göre de, ülke ekonomisi yılın ilk çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre %1,7 oranında büyüme kaydetti. Harcamalar yöntemine göre yıllık büyümeye tüketim harcamalarının 4,7 puan, yatırım harcamalarının 2,9 puan, net ihracatın 1,1 puan katkı sağladığı, istatistiki hata payını da içeren stok değişiminin büyümeyi 1,5 puan sınırlandırdığı görüldü (Ekonomik Büyüme raporumuz).

TCMB yılın ilk Finansal İstikrar Raporu’nu yayımladı.

TCMB’nin Cuma günü yayımladığı yılın ilk Finansal İstikrar Raporu’nda salgın dönemine özgü tedbir ve teşviklerle güçlü seyreden kredi büyümesinin son dönemde finansal koşullardaki sıkılaşmanın etkisiyle zayıflamaya başladığı, enflasyon ve makroekonomik istikrar açısından yakından takip edilen bireysel kredi gelişmelerinde mevcut ılımlı eğilimlerin korunmasının önem arz ettiği belirtildi. Ayrıca, cari işlemler dengesinde gözlenen iyileşmenin önümüzdeki dönemde de süreceğinin öngörüldüğü ; bu görünümde finansal koşullardaki sıkılaşmayla birlikte kredilerde gözlenen yavaşlamanın, altın ithalatındaki gerilemenin ve dış talepteki artışın etkili olduğu ifade edildi. Raporda sıkı parasal duruşun enflasyon beklentileri, fiyatlama davranışları ve finansal piyasa gelişmeleri açısından dışsal ve geçici oynaklıklara karşı önemi yinelendi.

Nefes Kredisine ilişkin açıklamalar…

TOBB ve Kredi Garanti Fonu (KGF) işbirliğinde KOBİ’lere finansman sağlayacak Nefes Kredisi’nin 1 Haziran itibarıyla uygulanmaya başlayacağı duyuruldu. Kredi paketi ile yıllık cirosu 10 milyon TL’nin altında olan ve 2020 cirosunda bir önceki yıla göre %25 kayıp yaşayan firmalara işletme sermayesi finansmanı sağlanacak. Buna göre, 2020 yılı cirosu 1 milyon TL’yi aşmayan KOBİ’lerin azami 50 bin TL, cirosu 1 ila 10 milyon TL arasında olan KOBİ’lerin ise azami 200 bin TL kredi kullanabileceği, KGF kredisinde faiz oranının yıllık %17,5 seviyesinde olacağı belirtildi.

Reel kesim güven endeksi Mayıs’ta geriledi.

Mevsimsellikten arındırılmış imalat sanayii kapasite kullanım oranı Mayıs ayında aylık bazda 1 puan gerileyerek %75,2 düzeyine indi. Bu dönemde mevsimsellikten arındırılmış reel kesim güven endeksi de aylık bazda 0,3 puan azalarak 107,1 seviyesine gerilemekle birlikte 100 eşik değerinin üzerindeki seyrini sürdürdü. Alt endeksler itibarıyla bakıldığında gelecek üç aydaki ihracat sipariş miktarı ve genel gidişata ilişkin değerlendirmelerde nispi iyileşme dikkat çekerken, gelecek üç aya ilişkin istihdam ve üretim hacmine ilişkin beklentilerde bozulma gözleniyor. Mayıs’ta hizmet ve perakende sektörü güven endeksleri sırasıyla %1,1 ve %2,1 azalırken, inşaat sektörü güven endeksi %3 arttı. Böylece ekonomik güven endeksi Mayıs’ta aylık bazda %1,3 azalarak 92,6 seviyesine geriledi.

Yabancı ziyaretçi sayısı Nisan ayında düşük bazın etkisiyle hızlı arttı.

Turizm Bakanlığı’nın yayımladığı verilere göre, Türkiye'ye gelen yabancı ziyaretçi sayısı Nisan ayında salgın kısıtlamalarının olumsuz etkisinin belirginlik kazandığı geçen yılın aynı dönemine göre %3.162 oranında artarak 790 bin kişi düzeyinde gerçekleşti. Yabancı ziyaretçi sayısı Ocak-Nisan döneminde ise geçen yılın aynı dönemine göre yıllık bazda %35,6 gerileyerek 2,74 milyon kişi oldu.

Piyasalar…

Geçtiğimiz hafta petrol fiyatları yükseliş kaydederken, İran ile yaptırımlara ilişkin sürdürülen görüşmeler çerçevesinde petrol arzının artabileceği beklentisi fiyatlardaki yükselişi sınırlandırdı. Brent türü ham petrolün varil fiyatı haftalık bazda %4,8 artış kaydederek yaklaşık son 2 yılın en yüksek seviyelerinden işlem gördü. Fed yetkililerinin hafta içinde enflasyon artışının geçici olduğu yönündeki açıklamalarının etkisiyle DXY endeksi ve ABD 10 yıllık Hazine tahvilinin faizi gerilerken, yatırımcıların güvenli liman olarak nitelendirilen yatırım araçlarına yönelimi arttı. Böylece altının ons fiyatı haftalık bazda %1,2 artışla 1.903 USD/ons seviyesine yükseldi. Öte yandan, haftanın son gününde açıklanan yüksek enflasyon verisi ve Fed yetkililerinin para politikasında sıkılaşma konusunu görüşmeye giderek yaklaştığına dair görüşlerini dile getirmesi hafta sonuna doğru DXY endeksinin artmasına neden oldu.

Geçtiğimiz hafta MSCI gelişmekte olan ülkeler borsa endeksi haftalık bazda artış kaydederken, yurtiçi piyasalar jeopolitik gelişmelerin etkisiyle negatif yönde ayrıştı. BIST-100 endeksi haftalık bazda %2,1 azalarak 1422’ye gerilerken, Türkiye’nin 5 yıllık CDS primi yükseldi. USD/TL kuru Cuma günü 8,61 ile tarihi yüksek seviyesini gördü. Yoğun bir veri gündeminin takip edileceği bu hafta küresel piyasalarda ABD’nin tarım dışı istihdam verisi öne çıkıyor. Yurt içinde ise enflasyon ve PMI verileri yakından takip edilecek.

ANALİZİN TAMAMI İÇİN TIKLAYINIZ...

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.