Piyasa faizlerinin en şeffaf belirlendiği yer

Ekonomi medyasının usta ve ünlü ismi Ali Ağaoğlu, Fortune Türkiye’deki köşesinde ‘bono-tahvil piyasası’nı ele aldı. İşte sektör aktörlerinin ve yatırımcıların ilgi ve dikkatle okuduğu o ‘uyarı’ dolu yazı…

Emtia, hisse senedi piyasasında işlem yapanlar, ya da ekonomiyi sadece kur penceresinden değerlendirenlerin genelde atladığı bir nokta vardır. O da bono piyasasıdır. Neden derseniz, hemen her türlü finansal hesaplamanın en temel değişkeni faizdir. Her ne kadar faiz konusunda merkez bankaları asıl söz söyleyici olsa da hesaplamalarda kullanılan piyasa faizleridir. Piyasa faizlerinin de en şeffaf şekilde belirlendiği yer ise bono / tahvil piyasasıdır.
Bu piyasada belirlenen faizler kuru da, borsayı da doğrudan ya da dolaylı olarak şekillendirir. Bono faizlerinin ortalama seyri, borsaya kıyasla ekonomiyi en iyi yansıtan göstergedir. Mayıs ayındaki ABD Merkez Bankası’nın (FED) ilk açıklamaları ve Gezi olaylarıyla başlayan süreçte önemli trend değişiklikleri oldu, oluyor.

                Piyasa faizinin sağlıklı belirlenebilmesi için bono piyasalarının da sağlık olması gerekir. Yeterince likidite olmalı ki oluşan fiyat gösterge görevini görebilsin. Ancak bono piyasalarımıza baktığımızda son altı ayda piyasalarda oluşan faizin sağlıklı olduğunu söylemek mümkün değil. Zira bono piyasası adeta kurudu. Akışkanlığı (likiditesi) neredeyse kayboldu. Merkez Bankası’nın bu konuya hiç ilgi göstermiyor olması, ilgi odağına sadece döviz piyasasını almış olması durumu daha da kötüleştiriyor. Seçim süreci, hukuk sisteminde yaşananlar ve son olarak da internet yasakları işin tuzu biberi oldu.

                Sekiz ay öncesine kadar sadece gösterge tahvilde (iki yıllık sabit faizli iskontolu tahviller) işlem hacmi günde 1,8 milyara kadar çıkabiliyorken son aylarda günlük 50-300 milyonluk hacim zor geçilir oldu. Bono / tahvil piyasasının yabancıların en fazla pozisyon taşıdıkları piyasa olduğunu da unutmayalım. Fon yöneticileri hisse senetlerinden çok faiz tarafında pozisyon almayı tercih eder. Bu bono olur, kredi olur, mevduat olur… Bu piyasa doğru dürüst çalışmaz ise yabancılar için “ çıkış” sorunu başlar ve bu sorun döviz başta olmak üzere birçok sorunu tetikler.

                Bono piyasasındaki  likidite kuruluğunun asıl sebebi seçimler ve Merkez Bankası’nın politikaları olsa da FED’in dümenine geçen Janet Yellen’ın  “uygun adım marş daraltma” politikaları hem gelişen ülkeleri hem de bizi vuruyor. Korkarım yerel seçimler bitse de bono piyasasındaki belirsizlik bitmeyecek. Seçim sathımailine girdiğimiz mart ayında gözlerden kaçan önemli bir gelişme daha olur. Şubat ayının ilk haftasında 10 yıllık tahvil getirisi daha oldu. Şubat ayının ilk haftasında 10 yıllık tahvil getirileri, gösterge tahvillerin altında. Bu iyi haber. Halen daha bono yatırımcıları Türkiye’nin geleceğine güven duyuyorlar ki getiri eğrisi uzun vadede aşağı yöndeki trendini koruyor.

                Kötü haber, bu farkın iyiden iyiye daralmış olması. Ola ki seçim sonrasında 10 yıllıklar gösterge tahvilin üzerine çıkarsa bunu bir “alarm” olarak algılamakta fayda var. Zira getiri eğrisinin yukarı yönlü olması (uzun vadenin kısa vadeden yüksek olması) geleceğe dair beklentilerin bozulması anlamına gelecek ki bunun tersine çevrilmesi hem zor, hem zaman alıcı hem de maliyetli bir operasyon olacaktır.

                10 yıllık tahvil getirilerinde mart ayının ikinci haftasında 11,4 ile önemli bir seviye test edildi. Üçüncü haftanın kapanışı da 11,4 ile önemli bir seviye test edildi. Üçüncü haftanın kapanışı da 11,24’ten gerçekleşti. 11,35 seviyesi önemli bir eşik. Haftalık bazda bu seviyenin üzerinde bir kapanışın olması işlerin daha da karışacağına delalet! Zira bu seviyenin üzerindeki bir sonraki teknik seviyesi.  Bu seviye hem yatırımcılar, hem de gelecek ile ilgili kaygıların arttığı bir seviye olacaktır.

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.