Petrolün kaderi yarın çizilecek

OPEC, petrol fiyatlarının düşmeye başladığı Haziran 2014'ten sonra ikinci olağan toplantısını yarın Viyana'da gerçekleştirecek. Geçen yılın kasım ayında üretimde kesintiye gidilmemesi kararı alan OPEC, 6 aylık dönem için günlük ortalama 30 milyon varil üretim kotası belirlemişti. Ancak Suudi Arabistan ve Irak'ın petrol üretimini artırmasıyla örgütün belirlediği kota aşılmış ve son dönemde üretim günlük ortalama 31 milyon varilin üzerine çıkmıştı. 

Düşen petrol fiyatlarıyla ilgili olağanüstü toplantıya gitmeyen OPEC'in 12 üyesinden 7'si üretim miktarının düşürülmesini bekliyor. Suudi Arabistan'ın da aralarında bulunduğu 4 ülke örgütün üretim kotasını düşürmesini istemezken, bir ülke henüz konu hakkında görüşünü açıklamadı.

AA muhabirinin, üye ülkelerin toplantıya ilişkin beklenti ve taleplerinden yaptığı derlemeye göre, OPEC'in üretim kotası, düşen petrol fiyatları karşısındaki tutumu, İran'ın durumu ve ABD'de artan petrol üretimi, toplantı öncesi önemli gündem maddeleri olarak öne çıkıyor. 

KESİNTİ İSTEYEN ÜLKELER

Gelirleri büyük ölçüde petrol ihracatına bağlı olan ve nisan ayında günlük ortalama 2,7 milyon varil ham petrol üreten Venezuela, örgütün petrol üretiminde kesintiye gitmesini talep ediyor. Venezuela dışişleri ve petrol bakanları, bu yılın nisan ayında ziyaret ettikleri İran'dan destek almıştı. Cumhurbaşkanı Nicolas Maduro da ocak ayındaki açıklamasında düşük petrol fiyatlarından ABD'de artan kaya petrol üretimini sorumlu olduğunu söylemişti. 

İran, Venezuela'ya destek olurken, ayrıca OPEC'ten kota artırımı istiyor. İran, nükleer müzakerelerin başarıyla sonuçlanması durumunda, yaptırımlardan sonra günlük ortalama 2,6 milyon varile gerilen petrol üretimini, buna bağlı olarak da ihracatını artırmayı hedefliyor. İran Petrol Bakanı Bijan Namdar Zangeneh, yaptığı açıklamada, OPEC'e bir mektup gönderdiklerini ve üretim kotasının artırılmasını istediklerini bildirmişti. 

Angola, Cezayir ve Nijerya, mart ayında yaptıkları toplantıda düşen petrol fiyatlarına karşı ortak bir strateji geliştirmek istediklerini duyururken, bu ülkeler gibi Libya ve Ekvador da örgütün üretimde kesintiye giderek fiyatların yükselmesini bekliyor. Söz konusu 5 ülke nisan ayında günlük ortalama toplam 5,7 milyon varil ham petrol üretmişti. 

Irak, son yıllarda petrol sektörüne yaptığı yatırımların meyvesini topluyor. Son bir yıl içerisinde OPEC içerisinde üretimini en çok artıran ve nisan ayında günlük ortalama 3,67 milyon varil ham petrol üreten ülkenin, petrol üretimini daha da artırması bekleniyor. Irak Petrol Bakanı Adil Abdul Mahdi, yaptığı açıklamada, petrol fiyatlarının varil başına 75-80 dolara çıkmasının piyasayı dengeleyeceğini belirtmişti. 

PETROL ÜRETİMİNDE KESİNTİYE KARŞI OLAN ÜLKELER 

Birleşik Arap Emirlikleri, Kuveyt ve Katar, OPEC'in petrol üretiminde kesinti yapmasını istemiyor. Böyle bir durumda ABD ve Rusya'ya karşı pazar paylarını kaybedeceklerini iddia eden söz konusu ülkeler, örgüt içindeki en büyük ham petrol üreticisi Suudi Arabistan'ın müttefikleri olmaya devam ediyor. Bu 3 ülke nisanda günlük ortalama 6,4 milyon varil ham petrol üretti. 

Suudi Arabistan Petrol Bakanı Ali bin İbrahim Al-Naimi, geçen yılın aralık ayında yaptığı açıklamada, petrol fiyatlarının varil başına 20 dolara kadar düşmesi halinde bile ülkesinin üretime devam edeceğini ve düşük petrol fiyatlarından OPEC dışındaki ülkeleri sorumlu gördüğünü söylemişti. Suudi Arabistan, düşen petrol fiyatları karşısında üretimini artırarak pazar payını koruduğu gibi Çin ve Hindistan gibi Asya ülkelerine ihraç ettiği petrolün fiyatında da her ay indirime giderek pazar payını artırmayı başardı. Suudi Arabistan, son aylarda ham petrol üretimini de artırarak nisanda günlük ortalama 10,3 milyon varil ile kendisi için rekor üretim seviyesine ulaştı. 

OPEC DIŞINDAKİ HAM PETROL ÜRETİCİLERİ

OPEC dışındaki petrol üreticilerinden Rusya'nın, düşen fiyatlar nedeniyle son bir yılda petrol ihracatı geliri yarı yarıya düştü. Günlük ortalama 10,7 milyon varillik üretimini korumaya çalışan Rusya, Batılı ülkelerin yaptırımları nedeniyle petrol sektörüne yabancı sermaye çekmekte de zorlanıyor. Rusya, geçen aylarda Suudi Arabistan dahil birçok OPEC üyesiyle düşen petrol fiyatları hakkında strateji geliştirmeye çalışmış fakat olumlu bir sonuç alamamıştı. 

Kaya petrolü devrimi ile 2008'den beri petrol üretimini neredeyse iki katına çıkaran ABD ise bu yılın ilk çeyreğinde günlük ortalama 9,4 milyon varil petrol üretti. ABD'nin artan üretimi küresel petrol piyasasında arz fazlası yaratırken, aynı zamanda OPEC ve Körfez ülkelerinden ithal ettiği ham petrol miktarında da ciddi azalmaya neden oldu. 

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.