Petrol fiyatları yükselişine devam edebilir mi

Büyük global krizin başladığı sekiz yıl öncesinden bu yana, ilk defa OPEC bir icraat yaptı ve petrol fiyatlarını varil başına 50 dolar düzeyinin üzerine çekme operasyonunda başarılı oldu gibi duruyor. OPEC dünya petrolünün aslında üçte birini kontrol ediyor. Günde total 1.2 milyon varil petrol kadar daha az üretim kararı kabul edilirken, anlaşma sonrasında 2017 Ocak ayından sonraki altı ayda üretim günde 32.5 milyon varile inmiş olacak, şu andaki üretim ise günde 33.8 milyon varil kadardı. Anlaşmayı bir altı ay daha uzatma olanağı da var.

Suudi Arabistan günde 500 bin varil üretim azaltacak. OPEC dışı Rusya ve diğer ülkeler üretimi günde 600 bin varil azaltmayı kabul etti. Rusya’nın üretimi günde 300 bin varil azalacak. Kuveyt, Qatar ve Birleşik Arap Emirlikleri de günde 300 bin varil üretim azaltmayı kabul ettiler. Aslında uzun zamandır uyum içinde hareket etmeyen İran da günde 210 bin varil üretim kısışı yapmaya razı oldu. Irak ise üretimi günde 210 bin varil kısmaya zorla da olsa yanaştı .

Bu anlaşma sürdürülürse şu anda 50 dolar civarında olan petrol fiyatları artar, 60-70 dolar düzeyine bile çıkabilir. Bu da Türkiye için kötü bir gelişme olur, çünkü cari açığımız yeniden yükselmeye başlar.

Tabii son iki yıldaki düşük petrol fiyatı döneminde faaliyetlerini minimuma indirmiş olan ABD’de yerleşik 'shale oil' üreticileri de yeniden üretime geçmeye ve piyasaya ek arz sunmaya başlayacaklardır. 'Shale oil' üretimi Nisan 2015'te günde 9.7 milyon varile varmıştı. Şimdi ise henüz çok durgunlar! Bir çok firma da iflas etti ama son dönemde yeniden günde 300 bin varil ek üretim yapmaya başlamışlardı. Tabii önümüzdeki altı ay içinde üretimi kısan OPEC ile üretimi artırmaya başlayan ABD üreticileri arasında sorun da başlayacak. Bu arada Endonezya da OPEC’den istifa etmiş.

Tabii diğer yanda anlaşmanın ancak kısa süre devam edebileceği ve sonra da çökeceği iddiası da var.

Nick Butler adlı ve konunun uzmanı bir İngiliz Profesör fiyatların sadece yüzde 10 arttığını ama bunun uzun süre devam edemeyeceğini uluslararası medyaya yazdığı makalelerle gündeme getirmekte.

Birincisi İran ve Rusya’nın yapılan anlaşamadan çekilmelerinin yakın olduğunu söylüyor. Rusya zaten hiç bir OPEC kararına bugüne kadar katılmamışmış.

İkincisi, petrol üreticilerinin stok düzeylerinin azalarak aşağıya, makul düzeye inmesi en az bir yıl alır diyor. Çünkü bir de anlaşma dışında kalan OPEC dışı Brezilya, Kanada ve de Kazakistan gibi üretici ülkeler var.

Üçüncüsü, son iki yılda batması beklenen shale oil üreticilerinin, maliyetlerini önemli ölçüde düşürdüklerini ve kapanmış olanların da kısa vadede yeniden üretime başlayacaklarını düşünmek gerek diyor Nick Butler Hoca!

Dördüncüsü de, Suudi Arabistan’ın yeni Petrol Bakanı Prens Khalid al-Falih de petrol fiyatını 70 dolar düzeyine çıkarmak ve bir yıl orada tutmak için, sadece Suudi Arabistan’ın 1.5 milyon varil kadar üretim azalması yapması gerekir diyor.

Bu nedenle de petrol fiyatı 50 dolardan çok daha yüksek bir düzeye zor çıkar ve çıkarsa da pek orada tutunamaz deniyor.

Bu konu Türkiye açısından çok önemli bir konu. Bakalım zaman ne gösterecek!

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.