Petrol fiyatları neden yükseliyor? İşte 4 neden...

BORSAGUNDEM.COM - DIŞ HABERLER SERVİSİ

ABD ekonomisini zor duruma sokan ve enflasyonun yükselmesine neden olan petrol fiyatlarındaki artış, başta ekonomistler olmak üzere stratejistler ve analistlerin odağında.

Borsagundem.com’un derlediği bilgilere göre, tarihi gerçekler ışığında oldukça olumsuz bir gelişme olarak kabul edilen petrol fiyatlarındaki artışın başta ABD ekonomisi olmak üzere küresel ekonomide büyük hasarlar bırakmasından endişe ediliyor. Ancak asıl soru, bu yükselişin nedeninde düğümleniyor.

4 itici güç

MarketWatch’tan William Watts’ın haberine göre, Eylül ayı sona ererken, petrol vadeli işlemleri varil başına 100 dolar eşiğinin çok yakınında bulunuyor ve petrol fiyatları küresel finans piyasalarına şok dalgaları gönderen baş döndürücü yükselişini sürdürüyor.

Mizuho Securities'in enerji vadeli işlemleri genel müdürü Robert Yawger, bu yükselişin ana itici güçlerine dair kısa bir özet geçiyor ve 4 önemli etkeni sıralıyor…

Suudi üretimi kesintiye uğradı

Listenin başında Suudi Arabistan'ın Haziran ayında petrol üretimini tek taraflı olarak günde 1 milyon varil azaltacağını açıklaması yer alıyor. Yawger, paylaştığı notta, daha sonra Ağustos ve Eylül aylarına kadar uzatılan ve ardından 2023 yılının geri kalanına ‘ustalıkla aktarılan' bu üretim kesintisinin yükselişin ana katalizörü olduğunu söylüyor.

Cushing'de yastık yok

ABD'de yurt içi arzın kısıtlı olması alarm zillerinin çaldığını gösteriyor. Enerji Bilgi Yönetim İdaresi (Energy Information Administration) ham petrol stoklarının 2 Aralık'tan bu yana en düşük seviyesi olan 413,3 milyon varile düştüğünü bildiriyor.

Ancak odak noktası, New York Ticaret Borsası petrol vadeli işlemlerinin dağıtım merkezi olan Cushing, Oklahoma'daki tedarikler üzerinde. Tedariklerin Temmuz 2022'den bu yana en düşük seviye olan 21,958 milyon varile gerilediği görülüyor. Cushing'deki depolama 2014'ten bu yana 20 milyon varilin altına düşmedi ve ABD'nin en büyük depolama tesisinde olası bir düşüş baskısı nedeniyle operasyonel zorluklar yaşanma ihtimaline ilişkin gerginlikler bulunuyor

Kârlı ürünler

Yawger, rafine edilmiş ürünlerden elde edilen büyük kârın rallinin çoğunda yükselişe yol açtığını belirtiyor. Yatırımcılar, bir varil ham petrolün satın alma fiyatı ile benzin ve dizel yakıt gibi bundan rafine şekilde elde edilebilecek ürünler arasındaki farkı ölçen ‘crack spread’e odaklanıyor. Bir varil ham petrol ile rafine edilmiş ham petrol ürünleri arasındaki genel fiyatlandırma farkını ifade eden ‘crack spread’ ne kadar geniş olursa, rafinerilerin ham petrolün ürüne dönüştürülmesi talebi de o kadar fazla oluyor.

Yawger, kalorifer yakıtı ‘crack spread’inin 25 Ağustos'ta varil başına 58,17 dolar ile dokuz ayın en yüksek seviyesine ulaştığını ve Eylül ortasına kadar varil başına 50 doların üzerinde ve ‘normalin üzerinde yüksek’ kaldığını söylüyor. Analist, ancak son zamanlarda ürünlerin ham petrol tarafından geride bırakıldığını ve kalorifer yakıtı ‘crack spread’inin Çarşamba günü iki ayın en düşük seviyesi olan 40.595 dolara düştüğünü belirtti.

Spekülatörler devreye giriyor

Yawger'in gözlemine göre, spekülatörler ham petrole hücum etmeye devam ediyor ve yatırımcıların sözde taahhütleri olarak adlandırılan hükümet verileri, 19 Eylül'de sona eren hafta itibarıyla net uzun spekülatif sözleşmelerin 294.396 seviyesinde olduğunu gösteriyor. Yawger, bir sonraki güncellemeyle bu rakamın daha da artmasını bekliyor.

Aşırı spekülatif pozisyonlar elbette zıt bir gösterge olarak görülebiliyor ve spekülatörlerin pozisyonları tasfiye etmeye zorlanması durumunda yönün keskin bir şekilde tersine dönmesine neden olabiliyor.

Ham petroldeki yükseliş, enflasyon üzerindeki etkileriyle birlikte, Hazine getirileri ve ABD dolarındaki artışta bir faktör olarak gösteriliyor. Bu da hisse senetlerindeki volatiliteye katkıda bulunuyor ve önde gelen ABD gösterge endeksleri olan S&P 500 ve Dow Jones’un Eylül ayında kayıplar yaşanmasına neden oluyor.

Petrol, kısa bir düşüşün ardından tekrar yükselişte

David Rosenberg: Resesyon öncesi en önemli sınav petrol fiyatları

ABD'nin ticari ham petrol stokları geriledi

Petrol, son bir yılda ilk kez 95 doları gördü

Petrol fiyatları yükselişte

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.