Petrol fiyatları neden eksiye geçti?

BORSAGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

Petrol fiyatlarının negatif seviyeye düşmesi piyasadaki tecrübeli yatırımcıları dahi şaşırttı. Mayıs ayı ve sonrasında bitecek olan Batı Teksas Petrolü vadeli anlaşma fiyatlandırmaları New York Ticaret Borsası’nda eksiye düştü.

Marketwatch’un haberine göre, 40 yıldır piyasalarda işlem yapan ve araştırma şirketi Oil Price Information Service’in Küresel Piyasa Analisti Tom Kloza konuyla alakalı, “20 aylık da olsa 120 yaşında biri de olsa kimsenin petrol fiyatlarının bu seviyede olduğunu görmemiştir demekten başka hiçbir cevap veremiyorum” diyerek şaşkınlığını dile getirdi.

Petroldeki negatif seviye uzun süreli petrol sahiplerinin sözleşmelerinden ayrılmak için alıcıya para ödemesi anlamına geliyor. Negatif petrol fiyatları Kovid-19 salgını sebebiyle geleceğe dair kötü önseziler anlamına geliyor. Bu durum aynı zamanda salgından etkilenmekte olan tüketiciler için pompa fiyatlarındaki düşüşü de getirip getirmeyeceği en önemli sorulardan birisi.

Petrol fiyatlarındaki bu hareket korona virüs salgını sürecinde çöken talebe karşın Suudi Arabistan ve Rusya arasında gerçekleşen fiyat savaşı sırasında piyasada aşırı miktarda tedarik edilen ham petrol sonucunda oluştu. Bu aynı zamanda vadeli piyasaların karakteristik özelliği olan kontrat sonu ani dalgalanmaların aşırı bir örneği olarak da gösteriliyor.

Vadeli piyasalardaki telaş

Mayıs ayı ham petrol anlaşmaları pazartesi günü %306 oranda 55,90 dolar düşerek varil fiyatını eksi 37,63 dolarda kapadı. Mayıs ayı kontraları Salı günü sona eriyor. Kontrat günü sonuna kadar halen teslimat yapmayı bekleyen yatırımcılar bulunuyor.

Pazartesi günü yaşanan olaylar yatırımcıların yakından bildiği zaman kısıtlılığı fenomeninin tam tersi. Zaman kısıtı söz konusu olduğunda yatırımcılar aradıkları emtiayı bulamayacakları korkusuyla fiyatları keskin bir şekilde yükseltiyordu.

Pazartesi günü üzün süreli yatırımcılar sahibi oldukları ham petrolü bulunduracakları fiziksel depo olmayacağı endişesiyle hızlı bir şekilde ellerinden çıkarmaya çalıştılar. Yani bir bakıma pazartesi günü gerçekleşen fiyatlandırma ayı piyasasını ifade ederken aynı zamanda vadeli işlemlerin karakteristik özelliği olan fiyat sıkışmasını da ifade etti.

Vadeli işlemlerde bu derecede çılgın bir düşüş olmasa da zaman zaman bu tip aşırı değişimler olabiliyor. Bugüne kadar en ağır ticaret hacmi ve konumlandırma Haziran ayı sözleşmelerinde yaşanmıştı.

Petrol yatırımcılarının dansı

Haziran ayı sözleşmelerinde pazartesi günü fiyatlar 4,6 düşerek %18 oranında aşağıya inmiş ve varil fiyatı 20,43 dolar üzerinden işlem görmüştü. “Contango” adı verilen bu fiyat değişimi gelecek ayların spot fiyatlarını belirlemek için ortaya konulan bir koşula dönüşüyor. Ertesi ay yapılacak petrol fiyatlandırmaları pazartesi gününün kapanışında belirleniyor.

Bu durum da haziran ayında yapılacak fiyatlandırmaların etkilenebileceği işareti anlamına geliyor. Yine de yatırımcılar bu durumun uzun sürmeyeceğini belirtti.

Sermaye şirketi GAIN Capital'in Küresel Pazar Araştırmaları Başkanı Matt Weller paylaştığı notta, "Ticari ve endüstriyel petrol depolama kapasitesiyle ilgili endişeler mevcut contango yapısını şiddetlendirdi. Ancak uzun ölçekte vadeli fiyatlandırma yapısı normale dönecek ve mevcut geçici sorunlar çözüldükten sonra petrole potansiyel bir değer biçilecektir." dedi.

Petrol depoları kapasiteyi aşabilir

Nymex vadeli dağıtım endeksinde depolamanın tarihi seviyelere geldiği görülüyor. Enerji şirketi Muziho Securities USA’in Baş Enerji Direktörü Robert Yawger, “ Petrol arzı önümüzdeki haftalarda depolama için tehdit üretiyor ve ham petroldeki akış azalma belirtisi göstermiyor” ifadelerinde bulundu. Yawger “Ham depolama seviyeleri mevcut artış devam ederse, ABD stokları iki hafta içinde tüm zamanların rekorunu kıracak ve sekiz ila dokuz hafta içinde maksimum kapasiteye ulaşacak” dedi.

Pompa fiyatları düşer mi?

Analistler, sözleşmelerdeki düşüşün ABD'deki benzin fiyatlarının daha da ucuz olacağı anlamına gelmediğini söylediler. ABD’de bazı eyaletlerde Amerikalıların evden çıkmaması nedeniyle pompa benzin fiyatları 10 yılın en düşük seviyelerinde.

Piyasa analistlerine göre vadeli işlemlerin kendilerine ait farklı bir ekolojisi var ve pazartesi günü gerçekleşen olay bu ekoloji ile alakalıydı.

Küresel piyasalara petrol şoku

Petrol krizi borsaya pozitif yansıyabilir

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.