Pasif yatırımlar hisse senetleri balonunu şişiriyor

BORSAGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

Araştırmalar, son yıllarda pasif fonlara akın eden trilyonlarca doların hisse senedi değerlemelerini şişirdiğini gösteriyor. Financial Times’ın haberine göre pasif fonlara olan yatırım yoğunluğu ABD borsalarını radikal bir şekilde yeniden şekillendiriyor ve piyasaları sürekli bir ayı piyasası tehdidinden izole ediyor.

Borsagundem.com’un derlediği bilgilere göre son dönemde endeks yatırım fonları gibi düşük yatırım giderli pasif yatırımlar, hedge fonları gibi aktif olarak yönetilen ve yüksek getiri hedefleyen fonların yerine tercih edilir hale geldi. Pasif yatırımlar endekslerin veya belirli sektörlerin performanslarını taklit ederek sürekli yatırımlarla uzun vadede benzeri getiriler elde edilmesini hedefliyor.

Borsa ticaret firması StoneX’in Küresel Makro Stratejisti Vincent Deluard borsalarda benzeri görülmemiş pasif yatırım akışlarının şirketlerin temel verilerinden yapısal olarak daha yüksek hisse senedi değerlemelerine yol açtığını söyledi. Deluard’a göre söz konusu ortamdan yüksek sermayeli ve büyüme odaklı şirketlerin Hisse senetleri faydalanırken değerinin altındaki küçük sermayeli şirketlerse zararlı çıktı. Ancak borsalardaki geri çekilmeler de daha kısa ömürlü hale geldi.

Deluard açıklamasında, “Bol miktarda kanıt pasifin yatırımın yükselişinin son on yılın borsa balonunda önemli bir rol oynadığını göstermektedir. Pasifin yükselişi bu boğa piyasasının ana nedeniyse, sürdürülebilir bir ayı piyasası ancak pasif yatırım sektör küçülürse gerçekleşebilir" ifadelerine yer verdi.

Morningstar verilerine göre temmuz sonu itibariyle 7,3 trilyon dolarlık pasif açık uçlu fonlar ve borsa ticaret fonları öncelikli ABD menkul kıymetler piyasasında olmak üzere işlem görüyor. Buna karşılık aktif olarak yönetilen fonlarsa 6,6 trilyon dolar seviyesinde. Ancak fon dışındaki yatırımlar da hesaba katıldığında doğrudan yatırımları payına göre pasif yatırımların payının hala daha düşük kaldığı da belirtiliyor. Endeks bazlı yatırım özellikle bazı Avrupa ülkelerinde hızla büyümeyi sürdürüyor.

Deluard ‘fiyata duyarlı’ aktif yatırımcılardan ‘değer konusunda çekimser davranan’ pasif yatırımlara geçişin hisse değerlemelerinin yukarı itilmesinde büyük rol oynadığını savundu.

Baş stratejist araştırmasında ABD’deki ilk borsa yatırım fonlarının kurulduğu 1881 ile 1993 yılları arasında döngösel olarak ayarlanmış S&P 500 Endeksi Shiller Fiyat Kazanç Oranı Göstergesi’nin (Shiller p/e) ortalama 15,4 seviyesinde kaldığına dikkat çekiyor.

Ancak Shiller p/e göstergesi 2003 yılından itibaren sert bir şekilde artarak şu anki rekor seviyesi olan 38 kata ulaşmış.

Deluard bu büyümenin tamamına pasif fonların destek olduğunu söylemiyor. Borsa uzmanına göre Küresel Finans Krizi’nden bu yana faiz oranlarındaki düşüş ve devasa merkez bankası varlık alımları fiyat kazanç oranlarının artmasında kendi ifadesiyle ‘muhtemelen daha büyük rol oynadı.’

Bununla birlikte, Deluard değer yatırımları konusunda çekimser davranan pasif fonların yükselişinin döngüsel olarak ayarlanmış Shiller p/e oranındaki artışın yüzde 27'sini oluşturduğunu tahmin etti.

Baş stratejist bu modelin bir piyasadaki pasif yatırım payı ile hisse değerlemeleri arasındaki pozitif korelasyon üzerinden fiyat satış oranlarıyla uluslararası alanda da devam ettiğine de inanıyor.  

Deluard, verilerin borsalardaki düzeltmeleri daha nadir hale geldiğini ve fiyatların daha sığ olduğunu öne sürdü. Baş stratejist bunun sebebi olarak pasif yatırımın "yatırımcıların duyarlılığı kötüleştiğinde devreye girebilecek istikrarlı bir alıcı" yaratmasını gösteriyor.

2006 yılından bu yana düşük sermayeli olan ve ucuz hale gelen değerinin altındaki hisseler ABD borsalarında düşük performans gösteriyor. Borsa uzmanı pasif yatırımların değer hisselerinden geleneksel olarak prim elde etme stratejisini tersine çevirdiğini belirtiyor.

Düşük büyüme odaklı hisse senetlerinin fayda sağlaması muhtemel düşük faiz oranları gibi diğer faktörler bu ortama katkı sağlamış olabileceğine dikkat çekiyor.

Deluard’ın araştırmasına göre ABD borsalarında Russell 3000 Endeksi’nden 2014 yılından bugüne kadar her yıl en büyük 2 hissenin alınmasıyla %411 getiri sağlanırken endeksin tamamının satın alınmasıyla %143 getiri elde edilebilir. Borsa uzmanına göre yatırımcıların aktif yatırımlardan pasif fonlara dönmesiyle bir zamanlar ‘kazanan hissenin laneti’ olarak adlandırılan durum tersine dönüyor.

Deluard, pasif yatırım devrimini "gereksiz yere yüksek maaş alan, vasat aktif fon yöneticilerine ve onların bol miktardaki dağıtım mekanizmalarına daha az para harcaması" gibi faydalar sağladığını kabul ederek endeks izleme fonlarının karşısında olmadığını belirtiyor.

Ancak borsa uzmanına göre volatilite cephesinde oluşan bu durumsa ‘bir orman yangınına’ benziyor. Zira küçük yangınları söndürmeyi amaçlayan bu politikalar ileride daha büyük ve daha yakıcı krizlere yol açacak yangınların birikmesine sebep olabilir.

Aşırı dayanıklı borsalarda doğru strateji ne olmalı?

Panik satışlarından sonra borsaya nasıl geri dönülür?

Boğalar düşüşlerde satın alırken, ayılar rallilerde güçlü satış yapıyor

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.