Önemli bir emtia olarak alüminyum…

Alüminyum iletken bir metal olma özelliği sayesinde sanayide çok geniş bir kullanım alanına sahip olup, demirden sonra dünyanın en fazla tükettiği ikinci metal konumundadır. Günümüzde en fazla inşaat alanında kullanımı görülen alüminyum aynı zamanda tüm hava ve kara taşıtlarında, ambalaj ve elektrik-elektronik alanlarında da yaygın şekilde kullanılmaktadır. Dünyada alüminyum tüketimi küresel ısınma, nüfus ve şehirleşmede görülen değişimin etkisi ile her geçen yıl artış kaydetmektedir. Alüminyum doğada boksit cevheri olarak bulunmaktadır. Dünyada çıkarılan boksitin %90’ı alüminyum üretiminde kullanılmaktadır ve boksit üretimi, alüminyum talebine paralel olarak artış göstermektedir. Cevher olarak dünyanın birçok bölgesinde boksit bulunuyor olsa da yüzeye yakınlığı ve kalitesi açısından bakıldığında dünyada boksit rezervi açısından en zengin ülkelerin başında Gine, Avustralya ve Brezilya gelmektedir. Söz konusu ülkeler dünya genelinde alüminyum ihracatında da ilk sırada yer almaktadır.

Alüminyuma ilişkin olarak bilinmesi gereken diğer unsurlar ise, boksit alüminanın elde edildiği cevher olup, alümina birincil alüminyumun elde edildiği hammaddedir. Dünyada boksitin sadece %37’si alüminaya dönüştürülebiliyor olup, bu sebeple alümina üretimi boksitin çıkarıldığı bölgede veya yakın bölgelerde üretilmektedir. Birincil alüminyum ise alüminanın elektroliz yöntemiyle indirgenmesi ile elde edilen alüminyum olup diğer bir deyişle işlenmemiş alüminyumdur. Dünyada birincil alüminyum üretimi özellikle II. Dünya Savaşı'ndan itibaren hızla artarak demir dışı metaller içinde en çok kullanılan metal halini almıştır. Dünya'da birincil alüminyum üretim tesisleri genellikle elektrik enerjisi kaynaklarının bulunduğu bölgelerde kurulmuştur. Çünkü üretimin maliyetinde en önemli girdi enerjidir ve enerji maliyetinin düşük olduğu ülkelerde alüminyum üretimi de hızla artmaktadır. Dünya genelinde birincil alüminyum üretiminde Çin lider konumda olup, Çin ekonomisine ilişkin gelişmeler başta alüminyum olmak üzere tüm metal fiyatlarını doğrudan etkilemektedir.

Endüstride ve gündelik hayatımızda sıklıkla karşımıza çıkan alüminyum, global finansal piyasalarda da önemli bir yere sahip. Endekslerdeki işlem hacimlerine bakıldığında demir dışı metaller grubunda en yoğun işlemlerin alüminyumda gerçekleştiği görülmektedir. Özellikle Londra Metal Borsası’nda işlem hacmi bakımından en aktif kontrat olan birincil alüminyum kontratı lot cinsinden tanımlanırken; alüminyum için bir lot 25 tona denk gelmektedir.

Birçok metalde dünyanın en büyük üreticisi ve tüketicisi rolünü üstlenen Çin’de Şanghay Vadeli İşlem Borsası’nda ise alüminyum 5 ton büyüklüğüne tekabül eden kontratlar ile işlem görmektedir. Londra Metal Borsası’nda liderliği üstlenen alüminyum, Şanghay Vadeli İşlem Borsası’nda bakırdan sonra en fazla işlem gören ikinci enstrüman durumundadır.

Alüminyum Fiyatlarında Çin Belirleyici Faktör…

Çin’in alüminyum pazarında görülen arz fazlası son yıllarda alüminyum fiyatını baskılayan etmenlerin başında geliyordu. 2017 yılına geldiğimizde ise alüminyum en iyi fiyat performansı sergileyen metallerin başında geliyordu. Çin’in piyasadaki arz fazlasını sonlandırmaya yönelik adım atacağı beklentileri alüminyum fiyatını 2017 yılı içerisinde ton başına 1972 dolar seviyesine kadar taşıdı. Son dönemde gündemde yer aldığı üzere alüminyum arz fazlasını azaltmaya yönelik adımlar Çin yönetiminin öncelikleri arasında yer alırken, 2017 yılı içerisinde en yüksek 1972 dolar seviyesini gören alüminyumda fiili üretim kesintilerinin gerçekleşmesi 2000 Dolar seviyesinin üzerini test edebilmesi beklenebilir.

Eda Önder Öztürk - Alan Yatırım

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.