Merkez Bankası dolarların peşine düştü

TBMM Plan Bütçe Komisyonu’nda görüşülen torba tasarıda Merkez Bankası’nın firmaların toplamda 200 milyar doları bulan döviz riskinin yönetilmesini sağlayacak düzenleme kabul edildi. Merkez Bankası’nın şirketlerin döviz geliriyle döviz borcu arasında ilişki kurulmasını sağlayacak düzenleme ile döviz borcunun yüzde 80’ini kapsayan büyük ölçekli firmalarla ilgili çalışmayı içeriyor. Böylece yaklaşık döviz borçluluğu 15 milyon doların üzeri olan firmalarla ilgili veri toplama ihtiyacı giderilerek, piyasanın döviz riski minimize edilecek.

10 BİN DOLAR İŞ YAPANI İLGİLENDİRMİYOR

Maliye Bakanı Naci Ağbal, düzenleme ile Merkez Bankası’nın sahadaki 10 bin dolarlık mal almış işletmelerin verilerini talep etmeyeceğini dile getirerek, “Onun peşine düşecek hâli yok. Burada gerçekten, az sayıda ama riski yüksek olan firmalarla ilgili çalışma amaçlanıyor. Aslında, burada da yapılmak istenen şey, firmaların bu risklerine yani bu borçlanmalarına bir sınır getirmek değil, sadece bunların yönetilmesine dönük enstrümanların geliştirilmesi ve bu enstrümanlara kanalize edilmesi. Yoksa her firma kendi hesabını kendisi yapacak, borçlanmalarına aynen devam edecek” dedi. Plan Bütçedeki görüşmelerde bilgi veren Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Murat Uysal, 100-110 firma üzerinde bir pilot çalışma yürüttüklerini belirterek, verilerin daha çok bankalar ve finansal kurumlar üzerinden elde edilmeye çalışıldığını kaydetti.

BAĞIMSIZ DENETİM FİRMALARI DA İSTEYECEK

Uysal’ın verdiği bilgilere göre Merkez Bankası ikinci aşamada şirketlerden söz konusu verileri toplarken Kamu Gözetimi ve Muhasebe Standartları Kurumu ile işbirliği yapacak. Böylece bağımsız denetim firmalarının da belli şartlarda şirketlerin denetimini yaparken, bu verileri istemesi de getirilecek.

MERKEZ SIR SAKLAYACAK

Piyasada 211 milyar dolarlık döviz borcunun yüzde 80’inin 2 bin civarında firmaya ait olduğunu anlatan Uysal, pilot çalışmanın yapıldığı 110 kadar firmanın da oranın yüzde 38’ini karşıladığını kaydetti. Uysal, “Döviz borcu olan firmalar yüzde 70’i yaklaşık bin firmadan oluşuyor. Bu oranların içerisinde reeskont kredileriyle ilgili riskler zaten girmiş olacak” diye konuştu. Sır saklamayla ilgili kanununun 35’inci maddesinde ciddi hassas olduğunu belirten Uysal, elde edilen verilerin hükümet ile de paylaşılmayacağını, elde edilen verilerle ilgili önerileri gündeme getireceklerini söyledi. 

KABUL EDİLEN ÖNERGE

1211 sayılı Kanunun 68’inci maddesine şu fıkra eklendi: “IV- Bankaca bu Kanunun 44’ üncü maddesi uyarınca istenilen bilgi ve belgeleri vermeyen, gerçeğe aykırı bilgi ve belge veren veya belirlenen usul ve esaslara aykırı olarak veren gerçek kişiler ile tüzel kişileri n görevli ve ilgilileri hakkında bin günden 2 bin güne kadar adli para cezasına hükmolunur.”


Bilgi vermeyene 2 bin günlük para cezası

Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Murat Uysal getirilen düzenleme ile verilerin sağlıklı alınmasının amaçlandığını dile getirirken, şirketlerin tüm döviz pozisyon verilerini kapsayacağını kaydetti. Bu kapsamda da hem bilanço dışı hem bilanço içi hem döviz borçları, döviz varlıkları, bunun dışında da “forward” veya opsiyon gibi bilanço dışı türev işlemlerinde görüleceğini söyledi. Verileri iletmeyenlerle ilgili bir yaptırım uygulamasının da olacağını söyleyen Uysal, bu kapsamda günlük adli para cezası olduğunu belirterek, “En az 20, en çok 100 lira günlük ceza uygulanıyor. 2 bin gün için tutar 200 bin liraya kadar çıkabilecek. Bu cezayı da mahkemeler veriyor” ifadelerini kullandı.

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.