PKK’nın Şanlıurfa’da, hatta yönelik saldırısı sonrasında 17 Şubat’ta petrol akışı duran Kerkük Yumurtalık Boru Hattı, Irak Bölgesel Kürt Yönetimi (IKBY) ile PKK’yı birbirine düşürürken kapalı olduğu her gün 15 milyon dolar zarar eden hattın yarattığı sarsıntı Londra Borsası’na kadar ulaştı. Kuzey Irak’ta Taq Taq sahasında petrol çıkaran ve ortakları arasında Çukurova’nın patronu Mehmet Emin Karamehmet ile Mehmet Sepil’in olduğu Genel Energy’nin hisseleri yılbaşından bu yana yüzde 31.8 eridi. 2013 yılında piyasa değeri Londra Borsası’nda 4.8 milyar dolara kadar çıkan Genel Energy dün itibarıyla sadece 472 milyon dolardan işlem görüyordu. Yani aradan geçen iki yılda Genel Energy’deki kayıp, 4.5 milyar doları buldu. Bu sırada ilk giden büyük ortak Mehmet Sepil oldu.
Son yıllarda petrol fiyatlarında yaşanan sert düşüş, bölgedeki terör tehdidi ve kaos, Suriye’deki gelişmeler ve saldırı nedeniyle adeta yere yapışan Genel Energy’yi kurucu ortaklarından Mehmet Sepil dün itibarıyla resmen terk etti. Şirketin yüzde 14 hissesini elinde bulunduran Sepil’in şirketi Elysion, 22 Eylül 2015’ten itibaren partiler halinde yaptığı satışlar sonrasında 24 Şubat 2016’da hisselerini “sıfırladı”. Sepil’in hisselerini satıp çıktığı haberi Londra Borsası tarafından dün resmen açıklandı.
AFRİKA’DA DA HÜSRAN Çukurova Grubu’nun patronu Mehmet Emin Karamehmet ile birçok işte birlikte çalıştığı Mehmet Sepil tarafından kurulan Genel Energy, 2002 yılından bu yana Kuzey Irak’ta faaliyet gösteriyor. Şirket en parlak dönemini bundan 5 yıl önce Kasım 2011’de yaşadı. O dönemde Kuzey Irak’ta Taq Taq sahasında 6 bölgede arama lisansı bulunan Genel Enerji, BP’nin eski CEO’su Tony Hayward’ın da ortağı olduğu İngiliz petrol şirketi Vallares ile yüzde 50-50 ortaklık kurdu. Vallares’in yatırımcıları arasında dünyaca ünlü ailenin üyesi Nat Rothschild ve bankacı Julian Metherell gibi isimler bulunuyordu. Genel Enerji ve Vallares güçlerini birleştirdi ve Londra Borsası’nda Kasım 2011’den itibaren işlem görmeye başladı. İlk işlem gününde piyasa değeri yaklaşık 4 milyar dolar düzeyindeydi. 2013 yılı sonuna gelindiğinde şirketin değeri yaklaşık 1 milyar dolar daha artarak 4.8 milyar doları aşıp 5 milyar dolara kadar dayandı. Bu dönemde Fas başta olmak üzere Afrika kıtasında 4 ayrı yerde arama yapan şirketin burada da hüsrana uğradığı belirtildi.
2015’TE YÖNETİMİ BIRAKTI Londra Borsası’nda ilk işlem gördüğü 2011 yılında yüzde 50’si halka açık olan Genel Energy’de ünlü Rothschild Ailesi’nin de yüzde 8 payı bulunuyor. Karamehmet’in halen yüzde 24 hissesi olan şirketin uzun süre yönetim kurulu başkanlığını yapan Sepil, Temmuz 2015’te bu görevi Tony Hayward’a bırakıp kenara çekilmişti.
KÜRT YÖNETİMİNİN ENERJİ ŞİRKETLERİNE BORCU BİRİKİYOR Irak Kürt Bölgesel Yönetimi, ham petrolün varil fiyatının 30 dolara kadar düşmesi ve Kuzey Irak’tan Ceyhan’a uzanan hattın terör saldırısı nedeniyle kapalı olması nedeniyle ekonomik kriz yaşıyor. Kürt yönetiminin, ekonomik kriz nedeniyle peşmerge dahil kamu personeline maaşlarını ödeyemediği biliniyor. Kürt yönetiminin, başta Genel Energy olmak üzere bölgede faaliyet gösteren enerji şirketlerine de para ödeyemediği kaydediliyor. Enerji kulislerinde Genel Energy’nin, Kürt Yönetimi’nden ciddi tutarda alacağının biriktiği konuşuluyor.
GAZ ÜRETİMİ DE ZORA GİRDİ Petrol fiyatlarının düşmesi, Kuzey Irak ile Türkiye arasında inşa edilmesi planlanan gaz boru hattını da sıkıntıya sokuyor. Bölgede, doğalgaz sahasının geliştirilmesi ve gazın satışa hazır hale getirilmesi için milyarlarca dolarlık yatırım yapılması gerekiyor. IKBY’nin, gaz için yapılacak yatırıma ayıracak finansmanı bulunmuyor.
BANKADAKİ 1 MİLYAR $’LIK TEMİNATI ERİDİ Çukurova Grubu’nun patronu Mehmet Emin Karamehmet’in Genel Energy’deki payı 2011 itibarıyla yüzde 28 düzeyindeydi. Şirketin piyasa değeri 5 milyar dolara yaklaştığında yani en parlak döneminde Karamehmet’in Turkcell’deki en önemli kozu da Genel Energy oldu. Karamehmet, Çukurova Holding’in Turkcell’deki paylarını geri almak amacıyla Rus Alfa’ya ödeyeceği 1.6 milyar dolar için Ziraat Bankası’ndan aldığı kredinin 1 milyar dolarlık bölümünde Genel Energy’nin hisselerini teminat göstermişti.
Genel Energy’nin piyasa değeri o tarihten bu yana % 90 değer kaybedince teminat olarak verilen hisseler de pula dönmüş oldu. Bugün Karamehmet’in teminat gösterdiği hisselerin değeri 100 milyon dolar bile değil.
‘HALKIN RIZKINA YÖNELIK’ Kerkük-Yumurtalık hattından günlük 550- 600 bin varil dolayında ham petrol akıyor. Bunun 350 bin varili Kerkük’ten, kalan miktar Kürt bölgelerinden sağlanıyor. PKK’nın, Kerkük-Yumurtalık Petrol Boru Hattı’na saldırısı, ekonomik yönden zor bir dönemden geçen IKBY’nin sert tepkisiyle karşılaştı. IKBY, bölgede yaşanan ekonomik krize işaret ederek “Bu saldırı Kürdistan Bölgesi’nde yaşayan halkın rızkına yöneliktir” diye saldırıya tepki göstermişti.
BORU HATTI SORUNU ÇÖZÜLÜYOR Habertürk’ün görüşlerine başvurduğu enerji yönetimi, hattın onarım çalışmalarının devam ettiğini belirterek kısa süre içinde petrol akışının yeniden başlayabileceği mesajını verdi. PKK’nın gerek gaz, gerekse petrol boru hatlarına dönük saldırı planları olduğu biliniyor. Enerji yönetimi ve kolluk güçleri, bu tür saldırıları önlemek için hatlarda önlemleri artırdı.
Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.