Mali tablo sonuçları neden farklı?

BORSAGUNDEM.COM-ÖZEL

Borsa İstanbul'da işlem gören şirketler 2013/12 dönem gelir tablolarını vergi dairesine sunmaya devam ediyor. Ancak SPK hükümlerine göre açıklanan bilançolarda kar veya zarar rakamı, vergi dairesine verilen gelir tablolarındaki rakamlardan farklı sonuçlar görülebilmekte.

Yatırımcıların kararlarını önemli ölçüde etkileyen bu farklılığın sebebini SPYD Başkanı Arif Ünver şöyle açıkladı:

''Şirketler neden iki farklı mali tablo hazırlıyor? Sonuçlar neden farklı?
 
Borsa’da işlem gören bütün şirketlerin, bağımsız denetime tutularak mali tabloların Kurul’ca açıklanan muhasebe/finansal raporlama standartlarına uyumlu olup olmadığı hakkında denetçi raporu hazırlatmaları gerekir. Böylelikle, hakim ortakların, bizler gibi yatırımcıların, kredi kurumlarının, tedarikçilerinin, personelin ve  daha başka menfaat sahiplerinin faydalanabileceği finansal tablolar setinin hem Kurul’a gönderilmesi hem de halka açıklanması sağlanmış olmaktadır.
 
Bağımsız denetime tabi finansal raporlarda, ilgili şirketin fiili kar/  zarar durumu ile tüm varlık ve borçları gerçeğe uygun değer metoduyla değerlenerek mali tabloları hazırlanır. Vergi kanunlarının amortisman, değerleme, maliyet, gelir ve benzeri tanımlama ve esaslarının bağımsız denetim yönünden herhangi bir bağlayıcı yoktur.
 
Bunun yanında bütün halka açık şirketler, diğer sıradan firmalar gibi Maliye Bakanlığına bildirmek üzere yukarıdaki mali tabloları bir daha hazırlamakla yükümlüdür. Çünkü gerek üç aylık dönemlerde geçici vergi adıyla gerekse yıl sonlarında kurumlar vergisi adıyla, dönem karı üzerinden devlete ödenmesi gereken % 20 oranındaki verginin tahakkuk ettirilmesi zaruridir.
  
Maliye Bakanlığı, bağımsız denetime tabi dönem kar veya zararını dikkate almaz. Bakanlık, yukarıda saydığımız bilanço, gelir tablosu gibi mali tabloların ismen aynısını talep etmesine karşın, hazırlama esnasında bağımsız denetimden tamamen farklı usul ve esasların kullanılmasını zorunlu kılmıştır.
 
Fark ettiğiniz üzere, her iki kurum yani sermaye piyasası ve maliye birbirinden tamamen farklı standart ve esasların kullanılmasını istediğinden, aynı şirketin aynı tarihli gelir tablosu farklı kar/zarar rakamı vermek durumunda kalmaktadır. Bunun doğal sonucu olarak ise, aynı firmanın öz sermaye toplamı ve aktif büyüklüğü de bizlere farklı yansımaktadır.
 
Alım-satım kararlarımız üzerinde önemli bir etkisi olan mali tabloları incelerken, aynı şirketin aynı döneme ait mali tablolarında farklı kar zarar veya farklı öz kaynak ve aktif büyüklüğe sahip olduğunu görmek hepimizin kafasını karıştırabilmektedir. Bu uygulamanın bütün dünya sermaye piyasalarında aynı şekilde uygulandığını hatırlatalım.
 
Bu nedenle, üzerinden vergi alınacak mali tablolar ile yatırımcıların haklarını takip edecekleri mali tabloların farklı olması çok doğaldır. Ayrıca, örneğin kar dağıtımı gibi işlemlerin bağımsız denetime tabi dönem karı yerine yasal kayıtlar olarak tabir edilen vergilendirmeye yönelik hazırlanan mali tablolar üzerindeki verilerin dikkate alındığını belirtmekte fayda görüyorum.''

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.