Kurumsal Amerika aşırı borçlanıyor

BORSAGUNDEM.COM - DIŞ HABERLER SERVİSİ

Kurumsal Amerika olarak bilinen büyük ABD’li şirketler, Fed’in ve Jerome Powell’ın uyarılarına kulak asmayarak aşırı borçlanıyor.

Borsagundem.com’un derlediği bilgilere göre, tahvil getirilerindeki son yükseliş piyasayı kısa süreliğine soğutmuş olsa da borçlanmanın hızının giderek arttığı görülüyor.

Yöneticiler Fed’in mesajını alamıyor

Bloomberg’den Olivia Raimonde'un haberine göre, geride kalan 18 ay boyunca, Fed Başkanı Jerome Powell Amerikalıların borç alma ve harcama alışkanlıklarını çılgınca kırmaya çalışıyor çünkü bunun Fed’in enflasyonla mücadelesi açısından kritik bir önemi bulunuyor. Ancak ülke genelindeki üst düzey yöneticiler, CEO'lar ve CFO'lar bu mesajı bir türlü alamıyor.

Kurumsal Amerika, 11 faiz artırımından sonra daha pahalı hale gelen borçları ödemek konusunda çok az istek göstermekle kalmıyor, aynı zamanda birçoğu, faaliyetlerini geliştirmek, işlerini genişletmek ve fon sağlamak için tahvil piyasalarından nakit borç alarak daha fazlasını defterlerine yığıyor.

Bloomberg Intelligence tarafından derlenen verilere göre, 2022 yılının başındaki ilk faiz artışından bu yana, ABD ekonomisini yönlendirmede sürekli büyüyen bir rol oynayan Pfizer ve Meta gibi yatırım yapılabilir kredi derecesine sahip şirketler, yarım trilyon dolardan fazla net borç ekledi. Mali durumu daha zayıf olan yani yatırım derecesinin altında derecelendirilen şirketler bile, 2022 yılında yeniden ölçeklendirdikten sonra bu yıl borçlarını yeniden artırıyor.

New York Üniversitesi Stern İşletme Fakültesi'nden emekli finans profesörü Edward Altman'a göre bu, Fed politika yapıcılarının gösterge faiz oranlarını sıfıra yakın bir seviyeye sabitlediği yirmi yıllık bir dönemde Kurumsal Amerika'da borç alma ve harcama modelinin ne kadar kökleşmiş olduğunun bir yansıması niteliği taşıyor.

Kolay para kazanma yıllarından kalma bir alışkanlık

Günümüzde bilançoları yöneten yöneticilerin çoğu, kariyerlerine kolay para kazanma yıllarında başladı ve Altman, bu durumun bu zihniyetten kurtulmayı daha da zorlaştırdığını belirtiyor. Altman, “Onlar için bu ‘Kurumsal Finans 101’” diyor.

Wall Street'teki tüm dedikodular Fed'in faiz artırımı kampanyasının aslında sona erdiği yönündeyken, borç patlaması Powell'ın bu davranışı frenlemek için faiz oranlarını daha yüksek tutmaya devam etmesi gerekebileceğinin sinyalini veriyor. Son iki haftada gösterge 10 yıllık tahvil getirilerinde görülen ve borç satışı baskısını şimdilik soğutan yükseliş ise yatırımcıların artık bu gerçeğin farkına varabileceğinin bir işareti olarak kabul ediliyor.

Riskler ve iflaslar

Tabii ki risk, Powell'ın çok ileri gitmesi ve ekonomiyi, borç yığınına giren şirketler tarafından en şiddetli şekilde hissedilen bir 'resesyon'a sürüklemesi. BI verilerine göre, yatırım yapılabilir şirketlerin mali sağlığına ilişkin göstergeler bozulma evresine girmiş durumda. Veriler, Mart 2022'nin sonu ile 2023'ün ortası arasında kaldıraç oranları artarken, faiz kapsamı olarak bilinen ödeme yapma kabiliyetlerinin önemli bir göstergesinin de düşüş gösterdiğini ortaya koyuyor.

Kredibilitesi daha az olan işletmeler için ise bu gerilim daha hızlı artıyor. Gayrimenkul ve perakende gibi spekülatif düzeydeki borç piyasalarının bazı köşelerinde temerrütler giderek artıyor. Bloomberg tarafından derlenen verilere göre, Bed Bath & Beyond ve Party City gibi bilindik şirketler bu yıl en az 50 milyon dolar borcu olan 150'den fazla şirket arasında iflas başvurusunda bulunan şirketler arasında yer alıyor.

Borç alma dürtüsü devam ediyor

Son derece nadir olmakla birlikte, yatırım yapılabilir şirketler arasında bile kurumsal kargaşa yaşanması mümkündür. Silicon Valley Bank, faiz oranlarındaki artışın mevduat akışını tetiklemesinin ardından Mart ayında başarısız olması buna iyi bir örnek olarak kabul edilebilir.

Son 10 yıldaki borçlanma çılgınlığının aşırı doğası göz önüne alındığında, TD Securities'in kredi stratejisi genel müdürü Hans Mikkelsen, piyasanın normalde güvenli köşelerinde başka erimelerin de gizlenmesinin muhtemel olduğunu söylüyor ve ekliyor: “Patlayacak şeyler olması lazım. Yıllarca süren gevşek para politikası, ‘risk alma miktarının aşırı olduğu’ anlamına geliyordu.”

Son 18 aydaki kurumsal borçlanma çılgınlığının çoğunlukla Kuzey Amerika'ya özgü bir olgu olduğu görülüyor. BI verilerine göre, Avrupa'daki yatırım amaçlı borçlular bu süre içinde 150 milyar dolar ile görece çok daha küçük miktarda net borç eklemiş durumda. Asya'da ise net borçlanmalar yaklaşık 70 milyar dolar azalmış durumda.

Fed’in, Amerikalıların ekonominin belirli sektörlerindeki harcamalarını dizginlemede bir miktar başarı elde ettiği doğru. Bunu, birleşmeleri ve satın almaları finanse eden kaldıraçlı kredi piyasasındaki gerileme ve ipotekler ile diğer tüketici kredilerindeki düşüşte görmek mümkün. Ancak genel olarak borç alma dürtüsü çok az tereddüt belirtisi gösteriyor. Uzun vadeli tahvil getirilerindeki yükselişin son birkaç haftadır borç satışlarında yavaşlamayı tetiklemesinden sonra bile Eylül ayı hâlâ yılın en yoğun aylarından biri olarak öne çıkıyor. Şirketlerin Eylül ayında tahvil piyasasında brüt 124 milyar dolar toplamış oldukları görülüyor.

Uzun süre yüksek faiz oranları, elbette, maliyeti ne olursa olsun borç alabilecek kadar zengin endüstri devleri için pek sorun teşkil etmiyor. Örneğin Pfizer ve Meta, BI verilerine göre ilk faiz artışından bu yana net borçlarını toplam 45 milyar dolar artırdı.

Şirketler bol nakite ve kendinden emin bir görünüme sahip

Daha dikkat çekici olanı, orta yatırım düzeyindeki yani finansal açıdan biraz daha az istikrarlı olduğu düşünülen işletmelerin de borç piyasalarından yararlanmaya devam etmesi. ABD yüksek dereceli tahvil piyasasında 1 milyar dolarlık borçlanmanın ortalama yıllık faiz maliyeti, 2020 yılı sonunda 17,4 milyon dolardan 62,7 milyon dolara çıkmış durumda.

BI verilerine göre, Kuzey Amerika'daki bu tür düzinelerce şirket, açık piyasada hisselerini geri alırken toplam borcunu artırıyor. Bu onların bol nakite ve kendinden emin bir görünüme sahip olduklarının bir işareti.

Altman, “Faiz oranları daha yüksek, ancak sermaye artırma aracı olarak hala cazip. Yönetim kurulları bunu hissedarlarına özsermaye getirilerini artırmanın bir yolu olarak görüyor” diyor.

Örneğin, önde gelen kredi değerlendiricileri tarafından BBB notu alan eczane zinciri CVS Health, harcamaları artırmak ve Signify Health ile Oak Street Health'i satın almak için bu yıl 11 milyar dolar borç aldı. CVS'nin yönetim kurulu ayrıca hisse geri alım programının 10 milyar dolar artırılmasını da onayladı. Bu arada CVS'nin borç yükü, BI verilerine göre 2022 ortasındaki 2,8 katına kıyasla Haziran sonu itibarıyla temel kazanç ölçüsü olan 3,3 katına çıktı.

Fed’in, kendisini anlayacak insanlara ihtiyacı var

Mali şirketler grubu Marsh & McLennan gibi tarihsel olarak daha muhafazakar bir yaklaşım benimseyen firmalar bile piyasadan yararlanmaya devam etmeye istekli duruyor. Firmanın finans müdürü Mark McGivney, gelecek yıl borç vadeleri dolmadan 1,6 milyar dolarlık tahvil sattıktan sonra, “Bakın, faiz oranları yüksek ancak biz piyasada zamanlamayı doğru tutturabilmek için para almıyoruz, şirketi finanse etmek için para alıyoruz” diyor.

Powell geçen hafta, davranışları değiştirmek ve ekonomiyi istediği yöne döndürebilmek için faiz oranlarını kullanmanın getirdiği zorlukları kabul etti. Washington'da bir grup öğretmene seslenen Powell, “Hedeflerimizden biri harcama ve yatırım kararlarını etkilemektir. Bu ancak insanlar ne söylediğimizi ve bunun kendi mali durumları için ne anlama geldiğini anlarlarsa geçerli olacaktır” şeklinde konuşuyor.

Başka bir deyişle Fed’in, verdiği mesajını duyacak ve dikkate alacak insanlara gereksinimi bulunuyor.

Milyarder yatırımcıdan şok uyarı: ABD borç krizine girecek

ABD Hazinesi borç tahminini yükseltti

FED, enflasyonla mücadele için daha fazla faiz artırımını değerlendiriyor

Küresel piyasalarda 'Fed' baskısı

Fed'den art arda kritik faiz açıklamaları

JPMorgan: Fed pivot, borsayı rekor seviyeye yükseltebilir

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.