Küresel çip krizi borsaları nasıl etkiliyor?

BORSAGUNDEM.COM - DIŞ HABERLER SERVİSİ

Küresel yarı iletken krizi akıllı telefonlardan oyun konsollarına ve teknolojiyi ağırlıklı olarak kullanan otomobillere kadar her gün kullandığımız cihazların arzını alt üst etti. Şirketler krizin ikinci yarıda da devam edebileceği konusunda uyarıda bulunurken, kriz gelecek aylarda hisse fiyatlarını tehdit altında bırakacak.

2020’nin kasım ayında Apple’ın en yeni iPhone modeli için çip sıkıntısı içinde olduğuna yönelik haberler ortaya çıktığından bu yana, krizin etkileriyle ilgili tehlike çanları çalıyordu. Otomobil üreticisi Volvo Group ve elektrikli araç şirketi Nio Inc. geçtiğimiz hafta üretim hattı etkilenen otomobil üreticilerinin arasına katıldı.

Çip kıtlığı elektronik cihazlara olan talebin yoğunluğu nedeniyle ortaya çıktı. Bunun ardındaki neden büyük oranda pandemi olsa da, ABD’nin Teksas eyaletindeki felaket ve Japonya’daki yangın da sorunun büyümesinde etkili oldu. Bu durum ise yarı iletken üreticilerinin ihtiyaç duyduğu ekipmanları üreten Applied Materials ve Lam Research gibi şirketlere fayda sağladı. İşte küresel çip krizinden en çok etkilenen sektörler.

Otomobil üreticileri

Otomobil hisseleri pandemi sürecindeki düşük seviyelerinden toparlanma göstermeye başlamıştı. Şimdi hem çip krizi hem de korona virüs vakalarındaki artışların yarattığı endişeyle, Bloomberg’in küresel otomobil üreticileri endeksi 25 Ocak’ta ulaştığı zirvenin %14 altında. Volvo Group geçtiğimiz hafta Salı günü yarı iletken krizi nedeniyle üretimi askıya aldığını açıklamasının ardından %7 düşüş yaşadı. Çin’in Nio’su ise Anhui bölgesindeki bir fabrikada üretimi durduracağını açıklamasının ardından %4,8 düştü.

Renesas Electronics isimli bir şirketin Japonya’daki fabrikalarından birinde 19 Mart’ta çıkan yangın ise sektöre ağır bir darbe indirdi. Zira şirket en büyük otomotiv çipi üreticilerinden biriydi. Geçtiğimiz hafta General Motors hisselerinde üç gün içinde %6,7 düşüş görüldü. Japonya’da ise 18 Mart’ta son 6 yılın en yüksek seviyesine ulaşan Toyota’nın hisseleri %6,1 düşüş yaşadı.

EdenTree Investment Management’ın For Yöneticisi Thomas Fitzgerald, “otomotiv sektörü giderek daha fazla üreticinin üretimi askıya alması ya da geçici olarak fabrikalarını kapatma kararı almasıyla birlikte tüm zamanların en büyük darbesini aldı” dedi.

Çin’in Geely Automobile Holdings’i ise hayal kırıklığı yaratan bilanço açıklamasının ardından üç gün içinde %19 değer kaybetti. Daiwa Securities hissenin fiyatlarında görülen düşüşün nedeni olarak çip krizini ve şirketin önümüzdeki yıl için hedeflerini düşürmesini gösterdi.

Akıllı telefonlar ve tüketici elektronikleri

Otomotiv sektörünün ötesinde, yarı iletken çiplere ihtiyaç duyan şirketlerin hisselerinin aldığı etkiyi ölçmek oldukça zor. Örneğin Apple’ın hisseleri kasım ayında çip krizine tepki vermedi ve o dönemden bu yana %5 yükseliş gösterdi. Akıllı telefon üreticisi Xiaomi’nin hisseleri ise, krizin önümüzdeki birkaç çeyrekte şirketin büyümesini yavaşlatabileceği yönündeki uyarısının ardınan %4,4 düştü.

Çip krizinin bir olumlu yönü ise, tüketici elektroniklerine olan talep oldukça yüksekken, şirketlere fiyatları yükseltme alanı tanımış olması. Mirabaud Securities Analisti Neil Campling, şirketlerin fiyatları yükselterek, yükselen maliyetleri telafi edebileceğini söyledi. Campling, “hisse fiyatları haberlere olumsuz tepki vermedi, ve bence bunun en önemli nedeni bu ürünlere olan talebin yüksek olması” ifadesini kullandı.

Lenovo Group ise Ağustos ayında yaptığı açıklamada, kar marjlarının çip krizinden zarar gördüğünü söylerken, kasım ayında ekipman eksikliği nedeniyle tüm müşteri siparişlerini tamamlayamadığını açıkladı. Yine de şirketin laptoplarına olan talep giderek artıyor. Bunun nedeni ise evden çalışma sisteminin devam etmesi. Bu nedenle şirketin hisseleri ağustos ayından bu yana ikiye katlandı.

Sony’den geçtiğimiz ay yapılan açıklamada, şirketin 2021 yılında yeni oyun konsolu için talepleri tam anlamıyla karşılayamayacağı söylendi. Şirketin hisseleri şubat ayında son 21 yılın en yüksek seviyesine ulaşsa da, o dönemden bu yana %8,2 düşüş yaşadı. 

Samsung Electronics’in diğer şirketler için çip üretimi yapan birimi arz-talep dengesindeki değişimden fayda görüyor olsa da, Güney Kore şirketinin tüketici ürünleri de zarar gördü.

borsagundem.com'un derlemesine göre şirket bu ay yeni Galaxy Note modelinin piyasaya sürülmesinin iptal edilebileceği konusunda uyarıda bulundu. Model ise şirketin en çok satan akıllı telefonlarından biri.

Ford Otomotiv üretime ara veriyor

Süveyş Kanalı'nda 6 gün sonra mutlu son: Ever Given yüzdürüldü

Satışların derinleşmemesi için korunması gereken kritik destek

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.