Küresel borsalar balon piyasasını tartışıyor

BORSAGUNDEM.COM - DIŞ HABERLER SERVİSİ

Hisse senetlerindeki durdurulamayan ralli ve amatör yatırımcılar arasında yayılan vahşi spekülasyonlar Financial Times’ın haberine göre borsa uzmanlarında son yüzyılın en büyük balonu oluşması yönündeki endişelere neden oluyor.

Geçtiğimiz yılın Mart ayında korona virüs çöküşünün arından dramatik bir toparlanma sürecine giren hisse senedi endeksleri 2021'in ilk günlerinde yeniden rekor seviyelere ulaştı. Bitcoin’se piyasa varlıkları arasında en çok spekülasyona uğrayan ve olağan üstü değerlere ulaşan varlık halini aldı. Tesla gibi popüler hisse senetleri ise değerlemelerin makul seviyelere çekilmesi çabalarına meydan okumayı sürdürüyor.

Yatırım danışmanlığı şirketi Baupost Group’un Kurucusu Seth Klarman yatırımcılardaki riskin “kaybolduğu” izleniminin yanlış olduğu uyarısında bulundu ve söz konusu yatırımcıları yavaş yavaş kaynayan suyun içerisindeki kurbağalara benzetti. GMO’nun Kurucularından Jeremy Grantham da 2009 yılından bu yana görülen en büyük ralliyi “olağanüstü bir balon” olarak tanımlamıştı. 

Borsalardaki balonun birkaç ay ömrü kaldı

Fon yöneticileri geri çekilme konusunda alarma geçmiş durumda. Varlık yönetimi şirketi Carmignac’ın Hisse Senetleri Başkanı David Older konuyla ilgili açıklamasında, “Balon piyasasının sonun ilişkin zamanlama çok zordur. Tahmin ettiğinizden daha uzun sürebilir. Aşağı yönlü çok büyük bir hareket görmüyorum. Ancak daha dikkatli olmaya başladık” ifadelerine yer verdi.

Ancak piyasalar benzeri görülmemiş bir parasal ve mali destek dalgası üzerinde yüzerken, tahvil getirileri tarihi düşük seviyelere düşerken ve hem kurumsal hem de perakende yatırımcılar bol miktarda nakit yığınları üzerinde otururken, hisse senedi piyasalarındaki tuhaf hareketlilik bir süre daha devam edebilir.

Önceki balon piyasalarıyla ortak noktalar

Yatırım araştırmaları şirketi Absolute Stratehy Research’ün (ASR) Ocak ayı ortalarında paylaştığı notta analistler balon piyasasının işaretlerinden oluşan bir liste hazırlıyor. Araştırma notunda ABD’deki büyüme hisselerindeki patlama ve çöküş 1980’deki Japonya hisse senetleri balonu, 1990’ların sonundaki dotcom balonunun yükselişi ve çöküşü ve 2000’li yılların başındaki ilk on yılda emtia hisse senetlerinin uzun süren yolculuğu karşılaştırılıyor.

Şu anki piyasa ortamı ile söz konusu dönemler arasındaki ortak özellikler düşük faiz oranları, bilançoların üzerinde yükselen hisse senedi değerlemeleri, perakende borsa ticaretindeki patlama ve hisse senedi kazanımlarındaki hızlı ivme olduğu gösteriliyor. Tüm bu ortak özelliklere bakıldığında mevcut piyasa koşulları endişe verici görünüyor. ASR araştırmasında ABD’deki dev Hisse senetlerinin %10’undan fazlasının S&P 500 Endeksi ortalamalarına göre son 200 günde yüzde 40 veya daha üzerinde işlem gördüğüne dikkat çekiliyor. Söz konusu durum son 35 yılda sadece dört kez görüldü.

ASR’nin kurucularından Ian Hartnett konuyla ilgili açıklamasında, “Müşteriler gittikçe daha fazla endişeleniyor” ifadelerine yer verdi. Hartnett faiz oranlarının düşük kalması ve fon yöneticilerinin ana akıma katılma baskısı hissetmesi halinde rallinin daha yeni başlamış olabileceğini de sözlerine ekledi.

“İnsanlar her balonu rasyonel hale getirmek için bir yol bulur. Baş yatırım sorumlularına ya da yatırım komitelerine neden bu yönde uzun vadeli yatırım yaptıklarını açıklamak zorundalar.”

Amatör yatırımcılar endişe veriyor

Tecrübesiz yatırımcıların bu ticarete katılması ise ayrıca bir endişeye sebep veriyor. Söz konusu yatırımcılar profesyonel fon yöneticileri tarafından zayıf nokta olarak görülüyorlar. Kayıplara karşı toleransı olmayan deneyimsiz yatırımcılar hızlı bir şekilde yatırımlarından uzaklaşmaya yatkınlar. Amatör yatırımcıların borsalara akın etmesi ise eve kapanma döneminde sıkılan insanların Robinhood gibi uygulamaların sunduğu komisyonsuz borsa ticareti imkanlarını keşfetmesi oldu.

Carmignac Hisse Senetleri Birimi Başkanı Older Amerikalıların hisse senetleri ticaretine yönelmesi konusunda kumarhanelerin kapanmasını ve birçok spor faaliyetinin durdurulmasını neden olarak gösteriyor. Yatırım uzmanı söz konusu rallide perakende yatırımcıların büyük bir kısmının elektrikli araç üreticileri gibi “hiper büyüme” hisselerine odaklandığını kaydetti. Older “Bu şirketler için değerlemelerin bir tavan fiyatı yok” uyarısında bulundu.

Anca tüm uyarılara rağmen yatırımcılar çıkış için herhangi bir telaşa kapılmış gibi görünmüyorlar. Kısmi açıdan perakende ticaretteki dalgalanma göründüğünden daha az rahatsız edici de olabilir. Analistler ve fon yöneticileri daha önceki yüksek profilli örneklerin aksine şu anki rallide hane halklarının daha büyük kayıplara karşı dayanıklı olabileceğini öngörüyor.

Cenevre merkezli yatırım danışmanlığı şirketi Unigestion’ın Çoklu Varlıklar Yatırım Yöneticisi Salman Baig, “Perakende yatırımcıların alımlarını nasıl finanse ettiklerini hatırlamakta fayda var” ifadelerine yer vererek Çin’deki 2015 yılında görülen balon arasındaki farklara dikkat çekiyor. Çin’deki borsa krizinde ortalama finansmandaki artış hisse senetlerindeki acımasız çöküş öncesinde hızlı bir şekilde yükselmişti.

Baig açıklamasında, “Şu anda hane halkı tasarrufları yüksek. İnsanlar nakit birikimler oluşturdular. Bu bize bir balon gibi gelmiyor. Bunun yerine bazı çok pahalı hisse senetlerinin önemli bir düzeltmeye ihtiyacı var” dedi.

İyimser açıdan bakanlar ayrıca profesyonel yatırımcıların risk alma konusundaki hevesli tutum sergilemediklerine de dikkat çekiyor. Bunun yerine söz konusu yatırımcılar borsalardaki gerileme riskine karşı önlem almaya devam ediyor. ABD hisse senedi piyasalarındaki sert hareketlere karşı korunmayı belirten volatilite endeksi VIX 23 puanın biraz üzerinde bulunuyor. Bu rakam uzun vadeli yatırım ortalaması olan 20’nin çok az üzerinde. Bu yılın başında söz konusu endeks 14 puandaydı.

Morgan Stanley Çapraz Varlıklar Baş Stratejisti Andrew Sheets konuyla ilgili açıklamasında, “İnsanların hala vadeli volatilite konusunda endişelenmesi gerçeği herkesin hala tamamen yatırım yapmadığını gösteriyor” ifadelerine yer verdi.

Wall Street’te 0’u aşan düşüş bekleniyor

Fed teşvikleri doları korkutuyor

Dev yabancı kurumların kritik dolar tahmini!

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.