Kripto dünyasında neler oluyor? 7 soruyla FTX krizi

BORSAGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ

Kripto para piyasalarında oldukça kritik bir dönemden geçiliyor. Yatırımcılar daha önce de büyük çaplı hacker faaliyetleri, akıllara durgunluk veren dolandırıcılıklar ve çarpıcı başarı hikayeleri gibi birçok ilginç gelişmeye şahit olmuştu. Ancak salı günkü gelişmeler gibisi daha önce hiç görülmedi. Dünyanın en büyük kripto borsası en yakın rakibine kurumsal dünyada cinayete eşdeğer bir hamle gerçekleştirdi.

Fortune’un haberinde kripto konusunda yeterince bilgisi olmayanlar ve konuyu merak edenler için Binance ve FTX’i çevreleyen çılgınlık herkesin anlayabileceği bir sadelikle açıklanıyor.

Tam olarak ne oldu?

Binance, CZ olarak bilinen Çinli-Kanadalı milyarder Changpeng Zhao tarafından işletilen dev bir offshore kripto borsasıdır. Şirket bir süredir zirvede. Ancak son yıllarda, FTX adlı yeni bir rakip Binance’in tahtını sarsmaya başladı. FTX, SBF olarak bilinen karışık saçlı genç bir Amerikalı Sam Bankman-Fried tarafından kuruldu. (Her şey için büyük baş harflerle kısaltmalar oluşturmak kriptoya özgü bir durumdur.)

Geçen hafta sonu CZ, SBF'nin lobicilik taktiklerinden şikayet etmeye başladı ve ardından rakibini yok etmek için Binance'in piyasadaki gücünü kullandı.

Peki CZ bunu nasıl yaptı?

CZ ve SBF eski arkadaşlar. Hatta CZ, SBF’in yeni kripto borsasına yatırım dahi yaptı. Ancak zaman Binance kurucusu bu kripto paraya sahip olmak istemediğine karar verdi ve FTX’teki varlıklarını sattı. CZ ödemeyi FTT adı verilen bir kripto token üzerinden aldı. Bu tokenlar, FTX borsasındaki müşteriler tarafından ticari indirimler elde etmek için kullanılır, ancak Bitcoin'in aksine, özellikle likit değildir.

Geçmişe bakıldığında, bu SBF tarafından yapılan aptalca bir düzenlemeydi. Zira CZ'nin bol miktarda FTT tokenına sahip olmasıyla sonuçlandı ve CZ’ye FTX üzerinde güç sağladı. Bu Pepsi’nin Coca-Cola’ya istediği zaman satabileceği büyük miktarda hisse yığını vermesi gibi bir durum. Ve sonuç olarak gerçekleşen de buydu: CZ SBF’e kızdı ve piyasaları bir sürü FTT token ile doldurdu.

Bu yıkıcı bir gelişmeydi. Zira SBF de bilançosunda çok sayıda FTT token bulunan bir ticaret fonuna sahipti. FTT token fiyatı dibe vurmaya başladığında, SBF, piyasayı sular altında bırakan FTT tokenları satın almak için diğer varlıkları sattı ve tokenın değerini savunmaya çalıştı. Ancak bu işe yaramadı. FTT’nin değeri çöktü. SBF ödeme yükümlülüklerinin varlıklarını aşmaya başladığını keşfetti. Salı günü geldiğinde, şirketleri iflas ile karşı karşıyaydı. Kurtulmak için rakibine dönmek zorunda kaldı.

CZ neden böyle bir şey yaptı?

CZ muhtemelen yükselişte olan bir rakibi ezmek için bunu yaptı. Ancak sebeplerin bir kısmı da kişiseldi. Son aylarda, düzenleyici kurumlar kripto endüstrisine karşı saldırganlaşıyor ve hem Binance hem de FTX iyi taraflarında kalmak için çabalıyor. Böyle bir ortamda CZ, SBF'in ABD'li düzenleyici kurumlara Binance hakkında dedikodular fısıldadığına inanmaya başladı. Bu dedikodular arasında CZ’nin Çin ile bağlantıları olabileceği gibi iddialar da vardı.

CZ pazar günü Twitter üzerinden paylaştığı mesajda, “Daha önce destek verdik ama boşandıktan sonra sevişiyormuş gibi davranmayacağız. Biz kimseye karşı değiliz. Ancak, diğer endüstri oyuncularına karşı arkadan lobi yapan insanları desteklemeyeceğiz” ifadelerine yer verdi. İki gün sonra CZ rakibini yok etti.

Peki Binance FTX'i satın alacak mı?

CZ'nin söylediği tek şey, Binance'in FTX'i satın almak için bir "niyet mektubu" imzaladığıydı. Bu böyle bir durumun gerçekleşebileceği, ancak garanti olmadığı anlamına geliyordu. Bu arada, CZ ve SBF, Binance'in FTX'in müşterileriyle ilgileneceğini ve fonlarının silinmediğinden emin olacağını belirtti.Ancak Borsagundem.com’un derlediği bilgilere göre, çarşamba günü Binance FTX'i satın almaktan da vazgeçtiğini açıkladı. 

Açıklamada, "Başlangıçta umudumuz, FTX müşterilerine likidite sağlamada destek olabilmekti, ancak sorunlar bizim kontrolümüzün veya yardım etme kabiliyetimizin ötesinde." değerlendirmesinde bulunuldu.

Kim suçlu?

FTX üzerindeki gücünü kullandığı için piyasalardaki karmaşanın CZ’nin suçu olduğu söylenebilir. Ancak yatırımcılar eleştiri oklarını SBF’e de yöneltiyor. Zira SBF, bol miktarda FTT sahibi olan ticaret şirketi ve FTX hakkında yeterince açık değildi. SBF şeffaf olsaydı insanlar muhtemelen bu güvenlik açığı hakkında çok önceden alarm verirdi ve belki de FTX bu karışıklığı önleyebilirdi.

Çok daha ciddi başka suçlamalar da bulunuyor: SBF, şirketlerinden birinin veya her ikisinin bilançolarındaki delikleri kapatmak için müşteri fonlarını kullanmış olabilir. Bahar aylarında iflas eden kripto para şirketinde de durum buydu ve bu fazlasıyla olumsuz bir ihtimal. Ancak açık olmak gerekirse bu suçlamalar sadece iddiadan ibaret ve SBF’in böyle bir şey yaptığına dair bir kanıt yok.

Bu tür şeyler kriptoda sürekli yaşanıyor. Bunun farkı ne?

Kripto gerçekten de hilekar ve düzenbaz yöneticiler konusunda haklı bir üne sahip. Ancak son gerçekleşen kriz kripto dünyasının en büyük ikinci şirketinde gerçekleşiyor. SBF’in düzenleyici kurumların güvencesi altına girmesi sektörün onu kriptonun altın çocuğu olarak görmesine imkan sağlamıştı. Ancak bu itibar sarsıldı.

Tüm bu gelişmeler kripto para fiyatları için ne anlama geliyor?

Kısa vadede bu iyi bir haber değil. Fiyatlar, FTX'in başının belada olduğu söylentileri üzerine düştü, ancak Binance kurtarıldığını açıkladığında kısa bir süre sonra toparlandı, ancak Salı günü tekrar çöktü.

Tüm bu gelişmeler FTT’nin fiyatını ve SBF ile yakın ilişki içerisinde olan Solana adlı bir diğer tokenı zayıflattı. Büyük bir tokenda geniş çaplı bir satış dalgası oluştuğunda, genellikle piyasanın geri kalanı üzerinde zincirleme bir etki oluşturur. Yatırımcılar da bu zincirleme etkinin hisse senetleri piyasalarına yansımasından endişe ediyor.

Binance, FTX'i satın almaktan vazgeçti: Kripto piyasasında deprem!

JP Morgan'dan Bitcoin tahmini: 13 bin dolara düşebilir

‘Kırmızı dalga’ umutları çabuk söndü, borsalar düşüşe geçti

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.