Koalisyon mu erken seçim mi?

7 Haziran milletvekili genel seçiminin üzerinden üç haftadan fazla bir süre geçti. Ortaya çıkan seçim sonucu, hiçbir partiye tek başına iktidar olma şansı tanımadı. Meclis’e giren 4 parti arasında ‘koalisyon’ görüşmelerinin başlamasına günler kala Habertürk, 2009 yılından bu yana Türkiye genelinde yapılan 5 seçimi en doğru biçimde tahmin eden ANDY-AR Kamuoyu Araştırma Şirketi’yle ortak bir çalışmaya imza attı.

31 İLDE, 1566 KİŞİYLE TELEFON GÖRÜŞMESİ 

ANDY-AR, Türkiye siyasetinin cevap aradığı birbirinden önemli soruları, en yetkili merci olan ‘seçmen’e yöneltti. Seçmenin koalisyon türevlerinin yanı sıra erken seçime bakışını ve öngörüsünü, olası koalisyonların kime oy kazandırıp kimden oy alacağını halka sordu.

Araştırma şirketi ANDY-AR, bu çalışma için ülke genelinde 31 ilde, 25-28 Haziran tarihleri arasında 1566 kişiyle görüştü. Araştırmada kantitatif araştırma tekniklerinden ‘CATİ (telefonla görüşme) tekniği’ kullanıldı. Genel tabloyu en iyi biçimde verebilmek adına da birbirinden farklı sosyo- ekonomik ve demografik gruplara mensup deneklerden yaş, cinsiyet, eğitim, mahalle/semt kotalarına göre tesadüfi olarak seçilmiş seçmenlerle görüştü.

ANDY-AR, 0.95 güven aralığı içinde ulaştığı sonuçların hata payını ise +/- % 2.5 olarak belirtti. Yazı dizimizin ikinci gününde size, seçmenin olası ‘erken seçim’ ve kurulabilecek ‘koalisyon’lara ilişkin ‘ne düşündüğünü’ sunacağız...

SEÇMENE GÖRE ERKEN SEÇİM Mİ KOALİSYON MU?

Araştırma şirketi 1566 kişiye seçim sonucuna göre ‘Herhangi bir koalisyon mu olur?’, ‘Erken seçim mi yapılır?’ sorusunu yöneltti. Bu soruya seçmenin yüzde 51.5’i ‘Erken seçim olur’ cevabını verdi. Koalisyon kurulacağını söyleyenlerin oranıysa yüzde 36.4’te kaldı. Her iki cevabı vermeyip, ‘Fikrim yok’ diyenlerse yüzde 12.1 oranında.

ERKEN SEÇİME GİDİLSE KİM YÜKSELİR KİM DÜŞER?

ANDY-AR, ‘Bu pazar erken seçim olsa, hangi partinin yükselip hangisinin düşeceğini’ de seçmene yöneltti. Ankete katılanlara göre olası bir erken seçimde AK Parti’nin oyunun artacağını söyleyenlerin oranı yüzde 48.7. Düşer diyenlerin oranıysa yüzde 30.5. CHP’nin oylarıyla ilgili seçmen yüzde 41.7 oranında aynı kalacağını dile getirirken, seçmenin yüzde 28.2’si CHP’nin oylarının yükseleceğini belirtiyor.

MHP için aynı soru yöneltildiğindeyse en yüksek oranla seçmenin yüzde 37.9’u oy kaybının yaşanacağını söylüyor. İkinci sıradaysa yüzde 23.5, MHP’nin oylarının değişmeyeceğini ifade ediyor. Benzer sonuç HDP için de söz konusu. Oy kaybı olabileceğini belirtenlerin oranı yüzde 53.7’yi bulurken, sonuç değişmez diyenler yüzde 18.3.

PARTİLERE GÖRE ERKEN SEÇİM Mİ KOALİSYON MU?

Aynı soruya en yüksek oranda ‘Erken seçim olur’ diyen seçmen yüzde 66.8 oranında AK Parti’ye oy veren seçmen oldu. Erken seçim olabileceği yönünde görüş bildiren ikinci en yüksek oransa yüzde 47.5 ile MHP’ye oy veren kesimdi. Olası bir koalisyon kurulabileceği yönünde düşünce belirten HDP’lilerin oranı yüzde 65.4 ile ilk sırada yer alırken, koalisyon olabileceğine inanan CHP’lilerin yüzdesi 50.5 düzeyindeydi.

AK PARTİ'NİN TEK BAŞINA İKTİDAR OLAMAYACAĞINI ÖNGÖRDÜNÜZ MÜ?

Kamuoyu araştırma şirketi ANDY-AR seçmene, 7 Haziran’da, “AK Parti’nin seçimden tek başına iktidar çıkıp çıkamayacağı’ konusunda ne düşündüğünü sordu. Ankete katılanların yüzde 41.6’sı ‘Hayır, tek başına iktidar olamayacağını öngörmüyordum’ cevabını verirken, yüzde 55.6’sı ‘Evet, AK Parti’nin tek başına iktidar olamayacağını biliyordum’ yanıtını verdi. Yüzde 2.8’lik kesimse, ‘Fikrim yok’ dedi.

CHP-MHP KOALİSYONU 2’SİNE DE KAYBETTİRİYOR

Dışarıdan HDP desteğiyle kurulabilecek CHPMHP koalisyonuna ilişkin de ilginç bir sonuç çıkıyor. Böyle bir koalisyonun CHP’yi zayıflatacağını belirtenlerin oranı yüzde 41.5’i bulurken, güçlendireceğini söyleyenler yüzde 35.8’de kalıyor. Aynı biçimde bu koalisyonun MHP’yi de zayıflatacağını düşünenlerin yüzdesi 58’e çıkarken, güçlendireceğine inananların yüzdesi 22.1. HDP cephesinden duruma bakıldığındaysa böyle bir koalisyonun HDP’yi güçlendireceğini düşünenler yüzde 40.6, zayıflatacağını düşünenler 36.5.

SEÇMENİN KOALİSYONDAN ÇÖZMESİNİ BEKLEDİĞİ BAŞLICA SORUN: EKONOMİ

ANDY-AR’ın, ‘Kurulacak bir koalisyonun yapmasını istediğiniz temel icraatlar neler?’ sorusuna seçmenin verdiği ilk cevap ‘Ekonomik hamleler’ oldu. Bunu sırasıyla ‘Çözüm süreci devam etmeli’, ‘Birlik, beraberlik ve birleştirici olunmalı’ ve ‘17-25 Aralık’a ilişkin tekrar soruşturma yapılması gerektiği’ izledi. Seçmenin beşinci isteğiyse, Anayasa değişikliği oldu.

CHP-MHP-HDP KOALİSYONU BAŞARILI OLMAZ DİYENLER: %71.7

“Siz, mevcut şarlarda AK Parti’nin içinde olmadığı bir koalisyon formülü, CHP-MHP-HDP koalisyonunun başarılı olabileceğine inanıyor musunuz?” sorusuna, yüzde 71.7 ‘Hayır’ yanıtını verirken, yüzde 22.1 ‘Evet’ diyor. Üçlü koalisyon için ‘Fikrim yok’ diyenlerse yüzde 6.2 düzeyinde.

AK PARTİ-CHP KOALİSYONU AK PARTİ’Yİ ZAYIFLATIR: % 46.5

Olası koalisyon modellerine ilişkin seçmenin fikrini alan ANDY-AR, ‘AK Parti-CHP’ koalisyonunun kurulması durumunda hangi partinin güçlenip hangisinin zayıflayabileceğini seçmene sordu. Seçmenlerin yüzde 46.5’i bu koalisyonun AK Parti’yi zayıflatacağını belirtirken, yüzde 33.5’i güçlendireceğini dile getirdi. Aynı soruya CHP açısından cevap verenlerin yüzdelik dilimiyse birbirine çok yakın çıktı. CHP’nin böyle bir koalisyonla güçleneceğini söyleyenler yüzde 40.8, zayıflayacağını belirtenlerse yüzde 39.1 oldu.

AK PARTİ-MHP KOALİSYONU İKİSİNİ DE GÜÇLENDİRİR Mİ? 

İkinci bir koalisyon modeli olan AK Parti-MHP koalisyonu kurulması durumunda kimin güçleneceği sorusuna yüzde 51.2 oranında AK Parti cevabı verildi. AK Parti’nin zayıflayacağını düşünenlerse yüzde 29.3 çıktı. “Bu koalisyon MHP’yi güçlendirir” diyenlerin oranı da benzer biçimde en yüksek yüzdelik oranını yakaladı ve yüzde 44.2’yi buldu. Olası koalisyonun MHP’yi zayıflatacağını öngörenlerse yüzde 37.6’da kaldı.

AK PARTİ-HDP KOALİSYONU AK PARTİ’Yİ ZAYIFLATIR: % 56.8 

Bir başka koalisyon modeli olan AK Parti-HDP koalisyonunun kimi güçlendirip kimi zayıflatabileceği de seçmene soruldu. Ankete katılanların yüzde 56.8’i böyle bir koalisyonun AK Parti’yi zayıflatacağını dile getirirken, yüzde 23.9’u güçlendireceğini söyledi. Aynı soruya cevap verenlerin yüzde 39.7’siyse bu koalisyonun HDP’yi güçlendireceğini açıkladı. Zayıflatacağını söyleyenlerin sonucu da yüzde 38.4 çıktı.

ACAR: KOALİSYON MAÇINI KİM TERK EDERSE O KAYBEDER

“Seçim sonrası çalışmamızda her partinin ayrı ayrı seçmende nasıl bir izlenim oluşturduğunu sorguladık. Genel anlamda AK Parti dışındaki diğer 3 partinin seçmeni koalisyondan yana bir algıya sahip. Eğer koalisyon görüşmelerinden sonuç alınamazsa AK Parti, ‘İşte gördünüz muhalefet istikrar istemiyor, iş yapmak istemiyorlar’ gibi bir seçim çalışması yürütürse oy oranları yüzde 45’lere çıkabilir. Bu da tek başına iktidar olabilmek için gerekli çoğunluğu sağlar. Bu senaryonun bir de tam tersi ihtimali var. Yani muhalefet, ‘Biz koalisyon görüşmelerinde Yüce Divan vurgusu yaptık. AK Parti yanaşmadı’ gibi bir söylem takınırsa bu kez ‘oyunbozan’ algısı AK Parti’nin üzerinde kalır ve bu senaryoda da AK Parti’nin oyları yüzde 35’lere geriler. Yani maçı terk eden kim olursa olsun kaybeder.

‘AK PARTİ-MHP KOALİSYONU TOPLUMDA KABUL GÖRÜYOR’ 

Koalisyonun kimi güçlendireceği senaryolara göre değişiyor. AK Parti-CHP koalisyonunda, ‘AK Parti güçlenir’ diyenlerin oranı yüzde 33.5. Kaybeder diyenlerse yüzde 46.5. Bu senaryoda CHP güçlenir diyenler yüzde 40.8’ken, kaybeder diyenler yüzde 39.1 seviyelerinde. Olası bir AK Parti-MHP koalisyonu toplumda en fazla kabul gören senaryo. Bu formülde AK Parti güçlenir diyenlerin oranı yüzde 51.2. AK Parti-HDP senaryosundaysa AK Parti zayıflar diyenlerin oranı yüzde 56 civarında.”

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.