Kirada garanti bekleniyor

EKONOMİK büyümesinin yanı sıra konumuyla da yabancı yatırımcıların radarına giren Türkiye, gayrimenkul destinasyonu olmanın yollarını arıyor. Fitch’in not artırımından sonra Türkiye’ye gelecek yatırımcılardan gayrimenkul sektörünün de pay alması beklenirken, sektörün bir takım eksikliklerini tamamlaması gerekiyor. Garantili kira getirisi olan gayrimenkul portföyünü artırması gereken Türkiye’nin bürokratik engellerini de çözmesi bekleniyor. Sektörün dinamiklerinin ortaya çıkması için de halka açık gayrimenkul şirketlerinin de sayısının artması gerekiyor.
DÖVİZ GETİRİSİ İSTİYORLAR
TSKB Gayrimenkul Değerleme ve Arkitera Mimarlık Merkezi işbirliğiyle gerçekleştirilen ‘Bir Gayrimenkul Destinasyonu olarak Türkiye’ panelinde Türkiye’nin avantajlarının yanı sıra eksikleri de tartışıldı. Panelde konuşan Albaraka Türk Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Ali Verçin, Türkiye’de gayrimenkule odaklanan Arapların, faizli enstürmanlara yatırım yapmak istemediğini buna karşın sukuk imkânı tanıyan yeterli kiralık gayrimenkul de bulunmadığını söyledi. Arap yatırımcılar için daha fazla enstrüman geliştirmemiz gerektiğini anlatan Verçin, şunları söyledi: “Araplar, kira getiri garantisi olan yani içinde kiracısı bulunan gayrimenkullere bakıyorlar. Türk lirası getirisi olan gayrimenkullerle de ilgilenmiyorlar. Döviz getirisi istiyorlar. Ancak Türkiye’de garantili kira getirisi olan yeterli gayrimenkul yok.”
KONTRATLAR ZAYIF
Rönesans İnşaat CEO’su Murat Özgümüş, şu anda gayrimenkul sektöründe yabancılara odaklı bir yaklaşım olduğunu belirterek, “Sektörde yabancılar ortaya para koyduğu zaman herşey çözülecek gibi bir algı vardı ancak böyle olmadı. Herkes bekliyor ki yabancı yatırımcı gelip para koysun, projeleri ilerletelim. Ancak bizim önce, yabancıların yatırım yapabileceği nitelikte gayrimenkul geliştirmemiz gerekiyor” diye konuştu. Özgümüş, kira getirisi olan gayrimenkullere dikkat çekerek, “Türkiye’deki ticari kira kontratlarındaki zayıflık dikkat çekici. Yabancı yatırımcıdan ziyade projelerde ilk düşünülmesi gereken noktanın yerli yatırımcının projenin sürdürülebilirliğini dikkate alması gerekir” dedi.
TOK SATICIYIZ
PwC Türkiye Ortağı Ersun Bayraktaroğlu da, Türkiye’nin gayrimenkul sektöründe veri eksiği olduğuna dikkati çekti. Halka açık gayrimenkul şirketlerinin çok az olduğunu vurgulayan Bayraktaroğlu, “Dışarıdan bakılınca sektörün dinamikleri yeteri kadar görülemiyor” dedi. Gayrimenkul sahiplerinin ‘tok satıcı’ gibi davrandığını ifade eden Bayraktaroğlu, şöyle konuştu: “Böyle davranmak yerine finansal olarak düşünmemiz gerekir. Kriz döneminde büyük bir yatırımcı beklemek doğru olmaz. Yatırımcılar bildikleri piyasalarda fiyatı düşen gayrimenkullerin peşindeler.”
Avantajımız var ama hazır mıyız
ATLAS Proje Yönetici Ortağı Tavit Köletavitoğlu da kurumsal yatırımcıların dünyadaki gelişimi ve Türkiye’ye yönelik ilgisinden bahsetti. Köletavitoğlu, şöyle konuştu: “Türkiye’nin avantajı ekonomik büyüme. Türkiye’de sektörel anlamda ciddi gelişmeler yaşansa da değerleme ve proje geliştirme sistemlerimiz buna ne kadar hazır bunun cevabını vermemiz gerekiyor.”
Yatırımcı gayrimenkul soruyor
YURTDIŞINDAN kurumsal ve bireysel yatırımcıların Türkiye ilgisinin giderek arttığını belirten TSKB Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Işıl Dinçer, şu değerlendirmeyi yaptı: “Birçok farklı ülkeden yatırımcı heyetlerinin geldiğini ve özellikle gayrimenkul fırsatlarını sorduğunu görüyoruz.”
Uzun vadeli bir iş
EXTENSA Genel Müdürü Özlem Gökçe, mütekabiliyet yasası sonrasında dünya ve gelişmiş pazarlarla entegrasyon için sürenin gerekli olduğuna dikkati çekerken, Sotheby’s International Reality Türkiye Genel Müdürü Arman Özver de “Mütekabiliyet, orta ve uzun vadeli bir iştir” diye konuştu.
Konut satışları düşüş gösterdi
TÜRKİYE’de yılın üçüncü çeyreğinde konut satışları, bir önceki çeyreğe göre yüzde 2.35 oranında düştü. Bu dönemde 103 bin 543 konut satış sonucu el değiştirdi. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2012 yılının üçüncü dönemine ilişkin ‘Konut Satış İstatistiklerini’ne göre, yılın üçüncü döneminde, konut satışında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 1.76 oranında artış gerçekleşti. Konut satışında 17 bölgede artış, 9 bölgede ise düşüş görüldü. 4 dönemlik ortalamalara göre 20 bölgede artış, 6 bölgede ise düşüş meydana geldi.
Riwis Türkiye’ye İGD ile girdi
ALMANYA’nın önde gelen gayrimenkul araştırma, analiz ve danışmanlık şirketi BulwienGesa AG, İstanbul Gayrimenkul Değerleme (İGD) ortaklığı ile Türkiye pazarına giriş yaptı. BulwienGesa AG, bir yıldır çalışmalarını sürdürdüğü RIWIS Türkiye’yi 2013 yılı başında hizmete sokacak. BulwienGesa AG Yönetim Kurulu Üyesi Thomas Vosskamp, Türkiye’ye girmek istediklerini, gelecek vaat ettiğini söyledi.