Jeremy Grantham: Yapay zeka mini bir balon

BORSAGUNDEM.COM - DIŞ HABERLER SERVİSİ

ABD borsalarının yılbaşından bu yana beklentilerin aksine gösterdiği yüksek performans, efsane yatırımcı Jeremy Grantham’ı ikna etmiş gözükmüyor.

Borsagundem.com’un derlediği bilgilere göre, efsane yatırımcı Jeremy Grantham, borsanın çökme ihtimalinin yüzde 70 olduğunu ve hisse senedi piyasalarında 1929 krizine benzer destansı bir çöküş yaşanabileceğini söylüyor.

Yapay zeka, çöküşü erteledi mi?

Fortune’dan Eleanor Pringle'ın haberine göre, büyük hisse senedi çöküşleri konusunda uzman olan Jeremy Grantham, piyasanın 1929 ve 2000'de görülen krizlere benzer bir patlama balonuna doğru ilerlediğini belirtiyor. İngiliz milyarder, yaklaşık 65 milyar dolarlık varlığa sahip olduğu bildirilen yatırım yönetimi şirketi GMO'nun da kurucu ortağı.

Kişisel malvarlığının 1 milyar dolar değerinde olduğu tahmin edilen Grantham, daha önce borsanın çökme olasılığının yüzde 85 olduğunu tahmin etmişti. Grantham, son açıklamasıyla çöküş olasılığını yüzde 70'e düşürdü.

Olasılık düşmesine rağmen Grantham, piyasanın varlık fiyatlarındaki balonun patlaması için mükemmel bir fırtına yarattığına inanıyor, ancak yapay zekanın ortaya çıkışının patlamayı geciktirdiğini söylüyor.

WealthTrack'e konuşan ve uzun vadeli yatırım stratejisi konusunda uzman olan Grantham, hisse senetlerinin yaklaşık on yıldır 'neredeyse mükemmel’ bir ortamdan yararlandığını söyledi. Grantham, “Ben sadece 1929, 2000 ve 2021 gibi gerçekten büyük balonlarla ilgileniyorum, ki bunlar ABD borsasındaki en büyük üç balona karşılık geliyor. Kriterlerin her birini oldukça iyi kontrol ettik” diyor.

Keskin düşüş

Şu anda kendi adına yeşil yatırımlar konusunda uzmanlaşmış bir aile vakfının başında bulunan Grantham, bu kriterlerin ‘uzun ekonomik yükseliş, güçlü boğa piyasası ve güçlü kazanç dönemleri’ olduğunu söylüyor. Bu senaryoların her birinde Grantham, piyasaların ardından ‘keskin bir düşüş’ yaşandığına işaret ediyor: 1929 yılında, piyasadan tek bir günde 14 milyar doların silindiği Kara Perşembe; 2000 yılında değerinin yüzde 76,81'ini iki yıldan kısa bir süre içinde kaybeden Nasdaq; ve 2021'de yine benzer şekilde yüzde 10'luk bir isabet alan Nasdaq.

Grantham, tahmin ettiği çöküşten önceki rallinin ‘tamamen mevcut ve doğru’ olduğunu söyledi ve S&P 500'ün Ekim'in en düşük seviyesine kıyasla Haziran'da yüzde 20'lik bir artış gösterdiğine işaret etti.

Grantham'ın kasvetli tahminlerinin doğru çıkma geçmişi var. İki yıl önce Grantham, benzer şekilde WealthTrack'e ‘destansı boyutlarda bir balon’ görmeyi beklediğini çünkü konut piyasası, düşük sermayeli hisse senetleri ve aşırı düşük seviyelerde çalışan tahvil piyasası gibi bir dizi farklı piyasanın aşırı uçlarda işlem gördüğünü söylemişti. Bir yıl sonra ise, bu varlıkların çoğu, yaza kadar büyük bir düşüş yaşayan AMC gibi, ponzi motivasyonlu paylaşımlarla büyük düzeltmeler gördü.

Böyle bir iç patlamanın etkisinin 1929'daki çöküşün ıssızlığından 2000 yılındaki ‘saygın' durgunluğa kadar değişebileceği göz önüne alındığında, Grantham şu soruyu soruyor: “Ekonomi ne kadar hızlı ve ne kadar süreyle çökecek? Kâr marjları ne kadar düşecek?” Grantham bu soruları şu şekilde yanıtlıyor: "Şimdiden biraz düştüler, ancak çok daha kötüsü olabilir. Ve küresel ticaretteki sorun, Çin'le olan rekabet ve Ukrayna Savaşı’yla ilgili durum gibi diğer ekonomik değişkenler ne kadar kötüleşecek ve nasıl sonuçlanacak? Bunu söylemek çok zor.”

Yapay zeka bir ‘mini balon’

Grantham, ayrıca, teknoloji endüstrisindeki aksamaların bir sonucu olarak balonlaşan yapay zekanın ortaya çıkmasından ‘rahatsız olduğunu’ ifade ediyor. Grantham, Nisan ayındaki kazanç çağrısında ‘yapay zeka' ifadesini 50 kez geçiren Microsoft gibi işletmelerin hisse fiyatlarında büyük bir artış gördüğünün altını çiziyor.

Grantham aynı şekilde Meta için de, yapay zeka merkezli ürün ve servislere odaklanmak için 'metaverse’ten dönmeye ilişkin duyurular yaptığından beri CEO Mark Zuckerberg'in servetinin platformda sahip olduğu hisseler sayesinde yaklaşık 40 milyar dolar artmasıyla benzer getirilerin keyfini çıkardığını vurguluyor.

Grantham, şu anda yapay zekanın, piyasadaki balonun patlamasını önlemek için ‘yeterince hızlı ve yeterince güçlü’ olup olmadığından emin olmadığının altını çiziyor. Yatırım uzmanı, ChatGPT gibi teknolojilerin ortaya çıkışının, piyasanın patlama olasılığı olan yüzde 85'lik ‘gülünç derecede yüksek’ tahminini yüzde 70'e düşürmesinin asıl nedeni olduğunu da sözlerine ekliyor.

Grantham, yapay zeka rallisinin niş bir pazar olduğunu tespit ederek şunları söylüyor: “Tanrı biliyor ki, yapay zeka o çirkin kafasını kaldırmadan önce işle fazlasıyla karmaşıktı. Enflasyonumuz vardı, Fed’in faiz oranlarını ne kadar hızlı yükselteceği ve bunun ne kadar süreceği, savaşın nasıl sonuçlanacağı gibi uzayıp giden bir yığın sorun. Şimdi ise, geçen yıl Ekim ve Kasım aylarından bu yana, ChatGPT gibi çok yoğun ve yeni bir telaşımız var.”

Çöküş ve yapay zeka farklı zaman dilimlerinde

Teknolojinin piyasanın gidişatını ne kadar değiştireceğinin kime sorduğunuza bağlı olduğunu belirten Grantham, teknolojinin toplumu nasıl etkileyeceğine dair bir ‘görüş kapışması’ olduğunu söylüyor. Grantham, “Gezegendeki en parlak insanlardan bazıları bunun deneme yanılma yoluyla öğrenen bir papağandan başka bir şey olmayan bir saçmalık olduğunu söylüyor. Diğer insanlar bunun her şeyi değiştireceğini ve üretkenliği ikiye katlayacağını belirtiyor” diyor.

Grantham'ın tahmini, yapay zekayla balonun aynı zaman ölçeğinde faaliyet göstermediğini tahmin ediyor ve ekliyor: “Oldukça geleneksel bir çöküş, oldukça geleneksel bir resesyon ve kar marjlarında oldukça geleneksel bir düşüş ve biraz hüzün için borsalar açısından bir veya iki yılımız var. Bunlar, yapay zekanın gerçek etkileri kapıyı tıklatmadan önce gerçekleşebilir.”

Tom Lee: 2023 rallisinin tek sebebi yapay zeka olmayacak

Hisse senedi rallisini takip etmek giderek zorlaşıyor

Borsa rallisinin sonunu FED mi getirecek?

Ralli üçüncü çeyrekte de devam edecek mi?

Ralli, düşüş yanlılarını bahaneler üretmeye zorluyor

Yapay zekâ rallisi borsadaki kötü haberleri saklıyor

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.