Jeremy Grantham:  Borsalara dair iyimserliğinizi yeniden gözden geçirin

BORSAGUNDEM.COM - DIŞ HABERLER SERVİSİ

Hisse senedi piyasalarının geleceğine dair düşüş eğilimine sahip isimlerden Jeremy Grantham, piyasaya hakim olan iyimserliğin aldatıcı olabileceğini düşünüyor.

Borsagundem.com’un derlediği bilgilere göre, Jeremy Grantham, yatırımcılara borsa hakkındaki iyimserliklerini yeniden gözden geçirmelerini tavsiye ediyor.

Yüzde 50’ye yakın düşüş öngörüsü

Business Insider’dan William Edwards’ın haberine göre, varlık yönetimi şirketi GDO'nun kurucu ortağı Jeremy Grantham, yersiz iyimserliğe karşı temkinli davranıyor. “Yatırımcıların korku içinde olduğu bir piyasa çöküşünün ardından iyimserlik son derece yararlı olabilir” diyen Grantham, 2009 yılında cesaretle piyasanın dibini görmüş ve S&P 500 Endeksi yüzde 50'den fazla düştükten sonra yükselişe geçmişti.

Grantham, koşullar kötü olduğunda iyimserliğin ölümcül olabileceğinin altını çiziyor. Piyasanın tüm zamanların en yüksek seviyelerine yakın olması ve değerlemelerin tarihteki en yüksek seviyelere ulaşmasıyla Grantham, hisse senedi piyasasının tam da bu noktada aldatıcı olduğunu düşünüyor.

Ocak 2022'den bu yana hisse senetlerinin ‘süper balon' içinde olduğu konusunda uyarıda bulunan Grantham, piyasanın önemli ölçüde düşeceği ve uzun vadeli getirilerin zayıflayacağı çağrısında bulunuyor. ABD ekonomisinin yakında resesyona girmesiyle S&P 500 Endeksi’nin en az 3.200 puana düşmesini bekleyen Grantham, daha şiddetli bir durgunlukta bu seviyenin 2.200 puana kadar gerileyebileceğini düşünüyor. Bu, yüzde 32 ila yüzde 53 aralığında bir satış dalgasına işaret ediyor.

Ancak yatırımcılar ABD ekonomisinin gücüne ve yeni güvercinleşen Fed'e sevinirken, bugün çok az kişi Grantham'ın uyarılarını dikkate alıyor gibi görünüyor. Yine de piyasanın yukarı yönlü beklentilerine ilişkin aynı coşkunun her balonda mevcut olduğunu unutmamak gerekiyor. Geriye dönüp bakıldığında, uyarı işaretleri her zaman açık görünüyor. Peki yatırımcılar bu koşulların gerçek zamanlı olarak geliştiğini ve değiştiğini görme ve bunlara tepki verme konusunda neden bu kadar başarısız?

Neden bu kadar iyimseriz?

Grantham'a göre bu kısmen insanların evriminin bir sonucu olarak gerçekleşiyor. Grantham, “Biz iyimser bir türüz. Sinirli, nevrotik karakterlerin yüz binlerce yıl önce ortadan kaybolmasının evrim sürecimizin bir parçası olduğuna gerçekten inanıyorum” diyor.

Bazı uzmanlar da aynı fikirde. MIT ve University College London'da sinir bilimi profesörü olan Tali Sharot'a göre insanlar rasyonel olmaktan çok iyimser olma eğiliminde. Sharot, “İnsanlar boşanma, işini kaybetme veya kanser teşhisi konma şanslarını büyük ölçüde küçümsüyor; çocuklarının olağanüstü yetenekli olmasını bekliyor; kendilerinin akranlarından daha fazlasını başarağını hayal ediyor ve olası yaşam sürelerini daima olduğundan fazla tahmin ediyor” diyor.

Grantham'ın da söylediği gibi iyimserlik iş dünyasında ve yatırımda harika bir şey olabilir acak zamansız iyimserlik veya aşırı iyimserlik de tahmin edilenin çok üzerinde zararlı olabilir. Duke Üniversitesi ekonomistleri Manju Puri ve David T. Robinson'un 2007 tarihli bir makalesine göre, görece orta derecede iyimser insanlar, ‘genellikle ihtiyatlı kabul edilmeyen finansal alışkanlıklar ve davranışlar sergileyen aşırı iyimserlere’ göre daha iyi finansal kararlar alma eğiliminde oluyor.

Wall Street’in ticari zorunlulukları

Grantham'ın yatırımcıların piyasa balonlarına hazırlıksız olmasının ‘büyük bir nedeni' olduğunu düşündüğü başka bir iyimserlik kaynağı daha bulunuyor: Wall Street'in kendi ticari zorunlulukları. Büyük firmalardaki stratejistlerin nadiren düşüş eğiliminde olduğunu çünkü bunun kârlılık açısından kötü olacağını söyleyen Grantham, piyasanın yüksek değerleme seviyelerine ve zayıf getiri ihtimalinin güçlü olduğuna dikkat çekmenin size fazla iş getirmediğinin altını çiziyor. Grantham, “Peki ben neden bunu yapıyorum? Çünkü işim bu ama hisse senedi ve diğer varlıkları satmaya çalışıyor olsaydım bunu yapmazdım” şeklinde konuşuyor.

Wall Street stratejistleri gerçekten de olumsuz yönlerden ziyade olumlu yönler konusunda yanılgı içinde olma eğiliminde oluyor. FactSet'in bir raporuna göre, 2002-2021 arasındaki 20 yılda stratejistler, ortalama 13 yılda aşırı istekli fiyat hedefleri yayınlıyor.

Grantham ayrıca genel olarak insanlar arasında bir uzağı görememe zayıflığının bulunduğunu ve bunun henüz evrimleşemediğimiz bir durum olduğunu söylüyor. Grantham, “Avcı toplayıcı olduğumuz günlere oldukça yaklaştık. Odak noktanız, fırsatınız olduğunda mümkün olduğu kadar fazlasını elde etmek ve gelecek yıl için çok fazla endişelenmemek” diyor.

Ayılar nesli tükenmekte olan bir tür

Jeremy Grantham'ın son birkaç yılda beraberinde getirdiği meşhur ayı sürüsü ise giderek yok oluyor. Morgan Stanley’den Mike Wilson, hâlâ düşüş eğiliminde olsa da S&P 500'ün gelecek yıl yalnızca yüzde 5 oranında düşüşle 4.500 puana düşeceğini öngörüyor. Wilson, 2023 yılı için endekste 3.900 fiyat hedefi belirlemiş durumda ve Temmuz ayında hisse senetlerini hafife almanın ‘yanlış’ olduğunu itiraf etmek ve hata yaptığını söylemek zorunda kaldı.

Piper Sandler'dan Michael Kantrowitz'in 2023'e başlamak için 3.225 puan fiyat hedefi bulunuyordu ve bu hedefi 3.600-3.800 puan aralığına çıkarmak zorunda kaldı. Bu hafta paylaştığı notta ise, gelecek yıl yapıcı bir ortam olasılığına açık olduğunu ifade etti. Kantrowitz, “Genel anlamda yükselişe inanmıyorum ancak hisse senetlerinin yükselmeye devam ettiği ve Powell’ın inine geri dönmesiyle birlikte genişlemeye devam edeceği senaryosunu görebiliyorum” dedi.

JPMorgan'dan Dubravko Lakos-Bujas da, 2024 için şimdiye kadarki en aşağı yönlü yıl sonu fiyat hedefini 4.200 puan olarak açıkladı. Bu arada ortalama 2024 hedefini de 5.000 puana yaklaştırdı.

Ekonomistler açısından bakıldığında, JPMorgan'ın ABD Baş Ekonomisti Michael Feroli bu yılın başında gerçekleşeceğini öngördüğü resesyon çağrısını geri çekti. Bank of America’dan mevkidaşı Michel Gapen da benzer bir geri adım attı.

2023 yılında bir durgunluğa ilişkin fikir birliği görünümünden sonra, Ulusal İşletme Ekonomisi Birliği'nin yakın zamanda anket yaptığı ekonomistlerin yalnızca yüzde 24'ünün 2024'te bir durgunluk beklediği görülüyor. Ancak Grantham, bunun yersiz bir iyimserlik olduğuna inanıyor ve çağrısına sadık kalıyor.

O gün, bugün değil

Elbette iyimser olmak, özellikle son yıllarda hisse senetlerinde çoğu zaman işe yaramış durumda. Son 10 yılda S&P 500 Endeksi yıllık ortalama yüzde 12,39 oranında getiri elde etti. Bu, aşırı kötümser olmanın size büyük zararlara mal olabileceği anlamına da geliyor. Son 14 ayda piyasadan uzak durmayı seçenlerin yüzde 33'lük bir yükselişi kaçırmış olmaları da bunu ispatlıyor.

Ancak yine de Grantham için mesele, uzun vadeli olumlu getiriler beklemek söz konusu olduğunda, doğru zamanda iyimser olmakla ilgili. Ve Grantham, o zamanın bugün olmadığını savunuyor.

Jeremy Grantham: Yapay zeka mini bir balon

Jeremy Grantham: Borsalar yüzde 50 düşecek

Grantham: Borsalar süper balondan savaş sayesinde kurtuldu

Ralli artık ‘Muhteşem Yedili’den ibaret değil

2023 rallisini bilen borsa uzmanından 2024 için 10 kötü sürpriz

Borsalar rallideyken yatırımcılar nelere dikkat etmeli?

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.