İşte dev araştırma

BORSAGUNDEM.COM
Gelişmekte olan piyasalar içerisinde yıldızı parlayan ülkeler arasında gösterilen Türkiye ekonomik anlamda yenileniyor, değişiyor, dünyanın örnek aldığı adımlar atmaya devam ediyor. Başbakan Yardımcısı Ali Babacan’ın “Son 10 yılda ekonomideki değişeme ayak uyduramadı” dediği Sermaye Piyasaları da yeni bir döneme, hem yapısal değişikliklerle hem de yönetim değişikliğiyle giriyor. Kimsenin elinde bir sihirli çubuk olmadığı için bu değişimin akşamdan sabaha gerçekleşmesi beklenmiyor. Zaman alacak yenilenme sürecinde ilk olarak, geçmişte yapılan hataların tespiti ve kronikleşen sorunların çözülmesi gerekiyor. Öncelikle piyasalara küsmüş yatırımcıların yeniden güveninin kazanılması gerektiği artık her platformda dile getiriliyor. İşte bu yüzden Borsagundem.com’un yıla damgasını vuracak yazı dizisi büyük önem taşıyor.
Aracı kurumların rekabeti
Tabii sistemin bugünlere gelmesinde önemli sıkıntılar, yatırımcılar cephesinde de büyük eskiliklerin olduğu biliniyor. Ayrıca bugün hemen hemen bütün aracı kurumlarda yasaklı spekülatörlerin hesapları olduğu biliniyor. Öyle ki, SPK’nın aldığı idari bir kararla birçok yatırımcının yasağı kaldırıldı ancak geçmişte çok sayıda yasak almış spekülatörlere hesap açmak için aracı kurum yöneticileri kıyasıya bir rekabet içerisindeler…
Mali yapı, hedefler ikinci planda
Bugün bir halka arz yapmak için aracı kurumun kapısını çaldığınızda “Önce bu hisseleri nasıl satacaksınız, büyük bir alıcınız var mı?” diye soruluyor. Şirketin mali yapısı, gelecek projeksiyonları, piyasa değeri her zaman ikinci planda kalıyor. Bazı aracı kurumlar halka açılmak isteyen şirketlere spekülatör bile tayin ediyor. Banka kökenli aracı kurumlar, KOBİ statüsündeki şirketler için kurulan Gelişen İşletmeler Pazarı’nda (GİP) halka açılmak isteyen şirketlere kapılarını kapatmış durumda. Şirket büyük bir aracı kurumun kapısını GİP’te halka arz için çaldığında, “Sen bizim için küçüksün” diye geri çevriliyor. O zaman da bu iş birkaç aracı kurumun üzerine kalıyor ve hisselerin satılamama kaygısı, sıkıntılı bir başlangıcın fitilini ateşliyor.
Şirketler için büyük fırsatlar
Daha sonra şirket halka açılıyor, ilk seansta taban, ilk bilançoda zarar, ilk fırsatta ortak satışı, son olarak da bedelli sermaye artırımı yapıyor. Patronlar esas faaliyetlerini bırakıp kolay para kazanma yöntemi sandıkları borsadaki ayak oyunlarının içerisine giriyor ve ardından şirket birkaç yıl içerisinde mali krize düşüyor. Son günlerde bunun örnekleri sıkça yaşıyoruz. Sermaye Piyasaları, büyümek, ucuz maliyetli fon sağlayarak yeni yatırımlar yapmak isteyen şirketler için büyük fırsatlar sunuyor. Ancak patronların yeni ortaklarına “geleceğimize ortak olun, birlikte büyüyelim” zihniyetiyle yaklaşması gerekiyor.
Yatırımcı gerçek tabloyu göremiyor
Yatırımcılar da sadece fiyat hareketlerine kilitlendiği için gerçek tabloyu istese de göremiyor. Büyük sıkıntılar yaşadığını dile getiren yatırımcılar, ortağı olduğu şirketin genel kuruluna bile katılmıyor. Ya da yasal ortamlarda hakkını aramak yerine illegal yollara başvuruyor veya “Lanet olsun” diyerek hisselerini büyük zararla satıp, piyasalardan uzaklaşıyor. Turkcell’in New York Borsası’ndaki halka arzında neler yaşandığı bugün hala hafızalardaki yerini koruyor. Bilanço verilerindeki bir hata yüzünden çok ağır davalar açılmış, yatırımcılar yasal yollardan haklarını almayı başarmıştı. Bu yüzden gelişmiş ülkelerde bu sistemler daha sağlıklı işliyor. Yatırımcılar daha bilinçli, şirketler de daha temkinli adımlar atıyor. Ama Türkiye’de şirketin yüklü miktarda vergi borcu olduğu, halka açıldıktan sonra ortaya çıkıyor ve yatırımcılar buna sesiz kalıyor. Ya da perde arkasında öyle dümenler dönüyor ki, yatırımcılar bunların hiçbirinden haberdar olamıyor. Şirket, “3 milyar dolarlık maden rezervimiz
var” diyor, aradan yıllar geçiyor, bu rezervin milyonda birine bile ulaşamıyor. Bu noktada yatırımcılara büyük görev düşüyor; yasal platformlarda haklarını aramak…SPK Kanunu’nda yatırımcılara önemli haklar tanımlanıyor. Yatırımcılar artık dava açarak mağduriyetlerini giderebiliyor. Ancak yatırımcılar bu yöntemi hiçbir zaman tercih etmiyor.
Şirketlerin fotoğrafını çekiyoruz
Bu yazı dizisindeki amacımız şirketlerin fotoğrafını çekmek.
*Kim geçmişte ne açıkladı?
*Bugün bunların ne kadarını hayata geçirdi?
*Şirket ne vaat etti, bunların hangileri gerçekleşti?
Bir önceki yazı dizimizde “Aracı kurumlar neden zarar ediyor? Nerelerde hata yapıyorlar?” konularını işlemiştik.
Bir sonraki yazı dizimizin konusu ve ana başlıkları ise şöyle olacak: “Yatırımcılar nerelerde hata yapıyor? Bilinçli yatırımcı nasıl olmalı? Hisse senedi piyasalarında nasıl para kazanılır? Kazanan yatırımcılar neler öneriyor?”
YARIN: Bir yılda suya düşen plan