Hisse senedi yatırımcılarının yükseliş hissiyatı zirvede

BORSAGUNDEM.COM - DIŞ HABERLER SERVİSİ

Yatırımcı hissiyatı, borsalarla ilgili çok şey söyleyebilir. Bu yıl ABD borsalarına hakim olan yapay zeka güdümlü ralli, birçok yatırımcının piyasalara yeniden girmesine ve borsalardan beklentisini yükseltmesine neden oluyor.

Borsagundem.com’un derlediği bilgilere göre, yatırımcı hissiyatının fazlasıyla olumlu ve iyimser olduğu zamanlar genellikle düşüş borsalarda düşüş öncesi zamanlar olarak kabul edilir. Ancak bu hissiyatın bugünkü  gibi çok yükselmiş olması, kısa pozisyona geçmek gerektiği anlamına gelmiyor olabilir.

Yatırımcılar fikir mi değiştirdi?

Fortune’dan Michael Joesph’in haberine göre, yatırımcılar birdenbire borsaya ilişkin yükseliş beklentisini yeniden hissetmeye başladı ancak bu, borsada kısa pozisyon açmaya başlamanız gerektiğini göstermiyor.

Geçen yıl borsanın berbat bir yer olduğunu düşünen yatırımcılar, fikrini değiştirmiş gözüküyor. Artık  yatırımcılar yapay zeka konusunda heyecan duyuyor, bunun internetten bile daha büyük olabileceğini düşünüyor ve dev büyüme hisselerini ‘muhteşem’ olarak nitelendiriyor. Bu filmi daha önce görmüş gibi hissediyor olmanın da doğal karşılanması gerekiyor. Buna piyasanın zirvesi ve yatırımcının coşkusu deniyor ama bu hikayenin sonu da genelde korkunç bitiyor.

Boğa mı ayı mı?

Piyasadaki önemli dönüm noktalarını belirlemek için yatırımcı duyarlılığını kullanmak zorlu bir iş niteliği taşıyor çünkü başarı olasılığı büyük ölçüde tek bir sorunun cevabına bağlı oluyor: "Boğa mı, ayı mı?"

Birçok kuruluş, yatırımcıların piyasa hakkında ne hissettiğini ölçmek için anketler düzenliyor. Bulgularını piyasa getiri verileriyle eşleştirmek, yatırımcı duyarlılığının boğa ve ayı piyasalarında ne kadar öngörülü olabileceğini gösteriyor. Böyle bir anket de, Amerikan Bireysel Yatırımcılar Birliği'nin (American Association of Individual Investors - AAII) Duyarlılık Araştırması. Bu haftalık anket, bireysel yatırımcıların gelecek altı ay boyunca piyasada yükseliş, düşüş veya nötr hissedip hissetmediklerini ortaya koyuyor. Bunu ‘küçük ölçekli’ bir yatırımcı anketi olarak düşünmek de mümkün.

Ankete göre, 2022 yılında hisse senetleri ayı piyasasına girerken kötümserlik hakim oldu. AAII'nin düşüş eğilimi için uzun vadeli ortalama yüzde 31,1 olarak seyrediyor. Ayı eğilimi Eylül 2022'de yüzde 60,9'a ulaştı. Bu, Büyük Finans Krizi’nden bu yana en yüksek seviyeye karşılık geliyordu ve piyasa sadece birkaç hafta sonra dibe vurdu. AAII Duyarlılık Araştırması dip noktaların belirlenmesinde faydalı olabiliyor. Ne zaman piyasanın dibine ulaşılsa, düşüş eğilimi yükseliyor.

Profesyoneller anketi

Profesyonellerin nasıl hissettiğini görmek için ise Ulusal Aktif Yatırım Yöneticileri Birliği (National Association of Active Investment Managers - NAAIM) Aktif Varlık Bulundurma Endeksi’ne (Exposure Index) başvurmak gerekiyor. Bu anket aktif yatırım yöneticilerine portföylerinin yüzde kaçının hisse senedi olduğunu soruyor. 100 okuması tamamen hisse senetlerine yatırım yapıldığı anlamına gelirken sıfır, kimsenin Hisse senedi sahibi olmadığı anlamına geliyor. Endeks ne kadar düşük olursa, profesyonellerin hisse senetlerine ilişkin düşünceleri de o kadar aşağı yönlü oluyor. Uzun vadeli endeks ortalaması 65,2 civarında seyrediyor.

Aynı iki yıllık döneme bakıldığında, profesyonellerin 2022 yılı boyunca hisse senedi riskini düşük tuttukları görülüyor ve piyasa dibe vururken gerçekten en düşüş seviyeye ulaştıkları görülüyor.

Exposure Index, AAII'nin Duyarlılık Anketi kadar uzun süredir popüler olmasa da yine de son üç ayı piyasasının sonundaki aktif hisse senedi yatırımının, ortalamanın oldukça altında olduğu gözlemlenebiliyor.

Yatırımcılar korkarken açgözlülük işe yarıyor

Aslında profesyoneller de diğer yatırımcılar kadar kolaylıkla korkuya yenik düşüyor gibi görünüyor. Yatırımcılar bu kadar korktuklarında genellikle açgözlülük işe yarıyor. İdeal durumda, paniğe kapılan satıcıların çoğu teslim olduktan ve hisse senetleri dibe vurduktan sonra satın alım yapılır.

Ayı piyasaları için bu ideal mantık işe yarıyor ancak bugün bir boğa piyasasında olunduğunu unutmamak gerekiyor. Ve boğa piyasaları yatırımcıların geleceğe dair daha iyi hissetmelerini sağlıyor. AAII yükseliş hissiyatı 2023 yılının üçüncü çeyreğinde şu ana kadar ortalama yüzde 42,1 seviyesinde seyrediyor. Bu, yüzde 37,5 olan uzun vadeli ortalamanın önemli ölçüde üzerinde bir değere karşılık geliyor. NAAIM’in de benzer şekilde aynı dönemde 65,2 olan uzun vadeli ortalamaya kıyasla 75,2'ye yükseldiği görülüyor.

Kısa pozisyon açmak için doğru zaman mı?

Yatırımcı iyimserliğindeki son yükseliş hisse senetlerinden çıkmanın, hatta piyasada açığa satış yapmanın bir işareti olarak algılanabilir. Ancak maalesef mantık bu şekilde çalışmıyor. Piyasa zirveleri her daman normal duyarlılıktan büyük bir sapma göstermiyor. Güçlü yükseliş hissi bir zirvenin göstergesi anlamına da gelmiyor. Çoğu zaman, bir piyasa zirvesi oluştuğunda yükseliş hissi oldukça ortalama seyrediyor.

Buna göre, NAAIM Aktif Varlık Bulundurma Endeksi’ne bakıldığında, boğa piyasasının zirve seviyelerinden üçünde profesyonellerin ortalamanın üzerinde risk aldığı görülüyor. Ancak ortalamadan sapma ayı piyasalarındaki kadar büyük olmuyor. Aktif Varlık Bulundurma Endeksi'nin yüksek tarafta 120,6'ya kadar yükseldiğini, dolayısıyla 100'ün biraz üstüne çıkıp sıfırın altına da düşebileceğini unutmamak gerekiyor. Tarihsel verilere bakıldığında, şimdiye kadarki en düşük değerin -3,6 olduğu görülüyor.

Sonuç olarak, yatırımcı duyarlılığını aykırı bir gösterge olarak kullanmak dipleri bulmak için harika fikirler sunsa da, zirveleri bulma noktasında benzer şeyleri söylemek pek mümkün gözükmüyor.

Goldman Sachs: Yapay zekaya yatırım yapmak için hala çok erken

Yatırımcılar borsada yöne odaklanıyor

JPMorgan: Yatırımcılar ‘yumuşak iniş’ten emin

Yatırımcılar ABD hisselerini açığa satıyor

Mike Wilson: Hisse senedi piyasalarına 'aşırı iyimserlik' hakim

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.