HDP'nin oyları geriliyor mu?

Denge Araştırma'nın 3-7 Mayıs tarihleri arasında 25 ilde yaptığı siyasi gündem araştırması ilginç sonuçlar ortaya koydu. 15 Nisan tarihli araştırmaya göre  AK Parti ve CHP'nin oylarında yükselme, HDP ve MHP'nin oylarında ise düşüş görülüyor. Araştırmanın en çarpıcı sonucu ise seçmenin tek parti ve koalisyon hükümetine bakışı. Türkiye'de sokaktaki her 4 vatandaştan 3'ü tek parti hükümeti istiyor. Bu şekilde düşünenlerin oranı ise yüzde 68.3. 

Araştırmanın temel sorusu olarak katılımcılara 7 Haziran seçimlerinde hangi partiye oy verecekleri soruldu. Kararsız seçmen dağıtıldıktan sonra ortaya çıkan oy oranları şöyle: Ak Parti 45.6, CHP 25.5, MHP 15.1, HDP 9,5, SP-BBP 2,3, Diğer 2. Sonuçlar AK Parti'nin yine sandıktan lider olarak çıkacağını söylerken HDP'nin ise meclis dışında kalacağını, AK Parti, CHP ve MHP'nin ise vekil sayılarını 2011 seçimlerine göre daha da artıracağını gösteriyor.

MİTİNGLERİN ETKİSİ YÜKSEK

Son iki gündem araştırmasının sonuçlarına bakıldığında ise partilerin tahmini oy oranlarında ciddi değişimler var. Buna göre 15 Nisan tarihli araştırmada 45.1 seviyesinde görünen AK Parti'nin aradan geçen 1 aylık sürede oylarını yaklaşık yüzde 0,5 oranında artırdığı görülürken yine CHP'nin oylarında da yüzde 1,2 artış meydana geldiği göze çarpıyor. Seçim mitinglerinin oy oranlarında etkisinin olduğu, HDP'ye giden AK Parti ve CHP oylarının mitinglerdeki iyi ve kötü performanslara bağlı olarak geri döndüğü kaydediliyor. Yine 15 Nisan'a göre; MHP ve HDP'nin oyları ise düşüşe geçti. MHP'de yüzde 0,9'luk oy kaybı görülürken, HDP oylarında baraj altına inme eğilimi kendini gösteriyor.

25 ilde 5 bin kişiye soruldu

Denge Araştırma'nın kendi kaynaklarıyla  Adana,  Ankara,  Antalya,  Aydın,  Balıkesir, Bursa,  Diyarbakır,  Erzurum,  Gaziantep,  Giresun,  Hatay, İstanbul, İzmir,  Kayseri, Kırıkkale,  Kocaeli,  Konya,  Malatya,  Manisa,  Mardin,  Samsun,  Tekirdağ, Trabzon,  Van ve  Zonguldak illerinde yaptığı “Türkiye Gündemi Kamuoyu Araştırması” halkın  siyasete ve siyasilere bakışını ortaya koydu. Toplam 5 bin 73 kişiyle yüzyüze görüşülerek hazırlanan araştırmanın Türkiye genelini yansıtması için her ilde ayrı ayrı nüfus ve siyasi dağılım, örneklem kümeleri oluşturularak yapıldı.

AK Parti Karadeniz'de önde

AK Parti'nin en fazla oy oranına sahip olduğu üç bölge sırasıyla yüzde 52.6 ile Karadeniz, yüzde 51.3 ile İç  Anadolu, yüzde 49,5 ile  Doğu Anadolu. Ak Parti,  Akdeniz'de yüzde 34,5 , Ege'de yüzde 32.1 ortalama oy oranlarına sahip. AK Parti'nin zayıf olduğu bu iki bölgede en güçlü parti ise CHP. MHP, İç Anadolu'da AK Parti'den sonra en güçlü parti. İç Anadolu seçmeninin yüzde 26.5'i MHP derken sadece yüzde 13'ü CHP diyor. HDP'nin güçlü olduğu yerler ise sırasıyla yüzde 44 ile Güneydoğu Anadolu, yüzde 44.1 ile Doğu Anadolu. Bu iki bölge dışında HDP'nin  Marmara Bölgesi'nde yüzde 5.2, Ege Bölgesi'nde yüzde 10.2, Akdeniz Bölgesi'nde ise yüzde 7.9 oyu bulunuyor.

Koalisyona hayır

Anketteki en kritik sorulardan biri “Sizce Türkiye'de tek parti hükümeti mi yoksa koalisyon hükümeti mi olmalı?” sorusu. Tek parti iktidarı olmasını isteyenlerin oranı yüzde 68.3. “Koalisyon da olur” diyen seçmenin oranı ise yüzde 25.7'de kalıyor. Yüzde 6 oranında seçmen bu konuda fikrini belirtmiyor.

Muhalefet iktidar olamaz 

Araştırma sonucundaki çarpıcı bilgilerden biri de seçmenin partilere olan inancı. “AK Parti yeniden tek başına iktidar olur” görüşünü paylaşan seçmenin oranı yüzde 49.1 iken yüzde 25 civarındaki oyu bulunan CHP'nin tek başına iktidar olacağına inanan seçmenin oranı yüzde 14.9'da kalıyor. Seçmenin 4,9'u MHP'nin tek başına iktidar olabileceği umudunu taşıyor. “HDP tek başına iktidar olur” diyenler de var. HDP'ye oy verme ihtimali bulunan seçmenin yaklaşık 4'te biri yani bütün seçmenin yüzde 2,1'i HDP'nin tek başına iktidar olacağı görüşünde. Fikir belirtmeyen seçmen sayısı ise yüzde 13.8 oranında.

Kürtlerin oyları iki partide

Seçmenin demografik özelliklerine göre tercihlerini anlamayı amaçlayan analize göre; Kürt seçmenin oyları HDP'ye gidiyor. Buna göre kendisini Kürt olarak tanımlayan seçmenin yüzde 53.2'si oyunu HDP'ye vereceğini beyan ederken yüzde 40.1'i ise tercihini AK Parti'den yana kullanıyor. Kürt seçmenin yüzde 4,3'ünün tercihi CHP, yüzde 1,1'nin tercihi MHP, yüzde 0,7'sinin tercihi ise  Saadet Partisi ve  BBP.

AK Parti ve CHP yükselişte 

Anket sonuçlarıyla ilgili soruları cevaplayan Denge Araştırma Sahibi Hasan Basri Yıldız, AK Parti ve CHP'nin oylarının yükseldiğini, HDP ve MHP'nin oylarının ise düştüğünü söyledi. Yıldız, Ak Parti'nin mitinglere başlamasıyla oy oranını tekrar yüzde 46 bandına çıkardığını vurguladı.

Son günlerde bazı araştırma şirketleri tarafından AK Parti'nin oylarında düşüş yaşandığına dair açıklamalar yapılıyor. Siz bunu nasıl değerlendiriyorsunuz?

Bu araştırmayı yaptığımız süreçte medyada bir çok araştırma açıklandı ama Denge Araştırma olarak yaptığımız bu son çalışma, AK Parti'nin oy oranının yükselişe geçtiğini ortaya koyuyor. Mart ayı verilerimize göre, AK Parti'nin oy oranı % 47'dir. Daha sonraki süreçte bildiğiniz gibi partilerin aday listeleri ve seçim programları açıklandı. Bu arada birçok siyasi tartışmalar yaşandı. İşte bu süreçte AK Parti oylarında bir miktar düşüş oldu. Fakat Mayıs başıyla birlikte başta Cumhurbaşkanı ve Başbakanın açıklamaları ile mitinglerinin etkileri, halkta karşılığını bulmaya başladı. Bunlarla birlikte muhalefet partilerinin seçim beyannamelerinde ortaya koydukları tutarsızlıklar; seçmeni daha temkinli davranmaya yöneltti. Bu durum, AK Parti'nin potansiyelini ortaya çıkarmasını sağlarken tabanda da yeniden toparlanma ve heyecana neden oldu.

SEÇİM YAKLAŞTIKÇA SAĞDUYU HAKİM OLUR
CHP'de görülen yükselişin kaynağı sizce nedir?

CHP'nin oylarını HDP'ye taşımayı hedefleyen siyaset mühendisliğine karşı CHP'nin içinden itirazların yükselmesiyle birlikte CHP tabanında da bir kilitlenme gerçekleşti. Bu sürecin sonunda HDP'ye yönelen CHP oylarının geri dönmeye başladığını görüyoruz.

Bundan sonraki süreci nasıl değerlendiriyorsunuz?

Son 30 yıllık Türkiye seçimlerine baktığımız zaman seçim takvimin açıldığı ilk günlerde söylemler oldukça serttir, muhalefetin retoriği yüksektir ve sesi oldukça tok çıkar. Seçim beyannameleri hayali de olsa insanları bir süre etkiler ancak zaman geçtikçe olay reel zemine oturur. İngiltere'de olduğu gibi insanlarda sağduyu hakim olmaya başlar, ekonomik ve siyasi endişeler insanları realist düşünmeye yöneltir yani seçim yaklaştıkça istikrar öne çıkar.
 
HDP geleneksel oylarına gerileyecek
Sizce seçim sonuçları nasıl olacak? 

Mart ayında yayınlanan araştırmamızda Türkiye'nin ekonomik değerleri yani büyüme rakamları ile AK Parti oyları arasında doğrusal bir ilişki olduğunu söylemiştik. Türkiye'nin büyüme rakamlarında bir değişme yaşanmadığına göre, AK Parti oylarındaki yükseliş trendinin devam edeceğini söyleyebiliriz.

Düşüş trendinde olan HDP'nin durumu sizce nasıl olur?

Başlangıçta HDP'nin yakaladığı rüzgarın bu gün devam etmediği görüşündeyim ki araştırmalarda da bunu görüyoruz. Özellikle dini konulardaki vurgusu ile  Diyanet'i kaldırma beyanı muhafazakar seçmeni ürküttü ve CHP seçmeninin de kendi partisine dönmeye başlamasıyla HDP oylarındaki yükseliş rüzgarı tersine esmeye başladı. Rakamlar HDP'nin geleneksel oy oranına gerileyeceğini gösteriyor.

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.