Gıda fiyatlarında düşüş trendi sürüyor

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü'nün (FAO) yayımladığı rapora göre, dünya gıda emtia fiyatlarını değerlendiren gösterge art arda yedinci ayda da düşüş gösterdi. Tüm önemli tahılların uluslararası fiyatlarındaki düşüş, şeker ve et fiyatlarındaki artışı fazlasıyla karşıladı.

Dünya çapında ticareti yapılan bir dizi gıda ürününün uluslararası fiyatlarındaki aylık değişimleri izleyen FAO Gıda Fiyat Endeksi, Şubat ayında Ocak ayına göre yüzde 0.7 ve bir önceki yılın aynı ayına göre ise yüzde 10.5 düşüşle, ortalama 117.3 puan olarak gerçekleşti.

FAO Tahıl Fiyat Endeksi Şubat ayında yüzde 5.0 gerileyerek, Şubat 2023'deki değerinin yüzde 22.4 altında bir seviyede durdu. Mısır ihracat fiyatları Güney Amerika'daki büyük hasat beklentileri ve Ukrayna'nın sunduğu rekabetçi fiyatlar nedeniyle en çok düşen ürün olurken, uluslararası buğday fiyatları büyük oranda Rusya Federasyonu'nun güçlü ihracat temposu nedeniyle geriledi. Uluslararası pirinç fiyatları ise, Şubat ayında yüzde 1.6 oranında düştü.

FAO Bitkisel Yağ Fiyat Endeksi Ocak ayına göre yüzde 1.3 azalarak Şubat 2023 değerinin yüzde 11 altında seyretti. Uluslararası soya yağı fiyatları, Güney Amerika'daki bol soya fasulyesi üretimi beklentilerinin desteğiyle belirgin bir şekilde düşerken, ayçiçeği ve kolza yağlarının bol miktarda küresel ihracat arzı da fiyatları aşağı çekti. Dünya palm yağı fiyatları ise Şubat ayında mevsimsel olarak azalan üretim nedeniyle sınırlı bir yükseliş gösterdi.

FAO Şeker Fiyat Endeksi ise Şubat ayında yüzde 3.2 oranında yükseldi. Bu artış, uzun süredir ortalamanın altında yağış alan Brezilya'da üretimle ilgili devam eden endişelerin yanı sıra, önde gelen iki ihracatçı olan Tayland ve Hindistan'da da hâlihazırda öngörülen düşük üretim beklentilerini yansıttı.

FAO Et Fiyat Endeksi Ocak ayına göre yüzde 1.8 artarken, kanatlı eti fiyatları da en çok yükselen ürün grubu oldu. Bu fiyat artışını, Avustralya'da sığır taşımacılığını sekteye uğratan şiddetli yağışların etkilediği büyükbaş hayvan eti fiyatları izledi. Domuz eti fiyatları da Çin'den gelen yüksek talep ve Batı Avrupa'da daralan arz nedeniyle, Şubat ayında bir miktar yükseliş kaydetti. Uluslararası küçükbaş hayvan eti fiyatları ise, kısmen Avustralya'da sürülerdeki küçülmeyi takiben, rekor kıran üretim nedeniyle geriledi.

FAO Süt Ürünleri Fiyat Endeksi, Asyalı alıcıların tereyağı ithalat talebindeki artışa bağlı olarak yüzde 1.1 oranında yükselme gösterdi. Süt tozu ve peynir fiyatları ise, geçtiğimiz ay sınırlı bir artış gösterdi.

Küresel tahıllar için yeni tahminler

FAO ayrıca yeni bir Tahıl Arz ve Talep Özeti yayınlayarak, 2023 yılında dünya toplam tahıl üretimi tahminini ufak bir artışla 2 milyar 840 milyon tona yükseltirken, bir dizi yeni beklentilerini de paylaştı.

Küresel tahıl kullanımının 2023/24'te 2 milyar 823 milyon ton olacağı tahmin edilirken, bu rakamın bir önceki yıla göre yüzde 1.1 oranında artması, büyük ölçüde mısır ve buğdayın hayvan yemi olarak kullanımının artmasından kaynaklanmakta. Küresel hububat stoklarının tamamen iri taneli tahıllar nedeniyle artması beklenirken, küresel hububat stoklarının kullanım oranının yıl sonunda yüzde 30.9'dan yüzde 31.1'e çıkarak "rahat" bir seviyeye ulaşacağı öngörülüyor. Dünya hububat ticaretinin, Ukrayna'nın mısır ihracatındaki olumlu görünümü ve Çin'den gelen güçlü talebin etkisiyle, bir önceki yıla göre yüzde 1.3 oranında artacağı tahmin edilmekte.

FAO ayrıca 2024 yılı küresel buğday üretimi için ön tahminini yayınlayarak, üretim miktarının 2023 yılına göre yüzde 1.0 artışla 797 milyon tonu bulabileceğini açıkladı. Düşük buğday fiyatları Kuzey Amerika’da kışlık buğday ekiminde yıllık bazda yüzde 6’lık bir düşüşe neden olurken, buna rağmen devam eden güçlü verim beklentilerinin üretimde artışa neden olabileceği belirtildi. Elverişli hava koşulları, ihracat merkezi Rusya Federasyonu’nun yanı sıra Çin, Hindistan, İran İslam Cumhuriyeti, Pakistan ve Türkiye’de de 2024 buğday üretiminin artacağı yönündeki beklentileri desteklemekte.

Çatışmalar akut gıda güvensizliğini artırıyor

FAO’nun Küresel Bilgi ve Erken Uyarı Sistemi (GIEWS) tarafından üç yılda bir yayınlanan ve bugün açıklanan son Mahsul Beklentileri ve Gıda Durumu raporuna göre, çatışmalar ve olumsuz hava koşulları, dünya genelinde gıda için dış yardıma ihtiyaç duyduğu belirlenen 45 ülkede açlığı daha da derinleştiriyor.

"Yakın Doğu Asya ile Batı ve Doğu Afrika'daki çatışmalar, akut gıda güvensizliğinin en ağır evresinin dahi daha da endişe verici yüksek seviyelere ulaşmasına neden oluyor" ifadelerine yer verilen raporda, Filistin'deki Gazze Şeridi nüfusunun tamamının durumundan derin endişe duyulduğu belirtildi. Yaygın kuru hava koşullarının Güney Afrika'da da gıda güvensizliğini arttırması bekleniyor.

Toplam tahıl üretiminin, 2024 yılında 44 Düşük Gelirli Gıda Açığı Olan Ülkeler arasında ılımlı bir şekilde artması beklense de, 2023 yılında toplanan düşük üretim miktarları ve sıkılaşan stoklar, birçok Sahra altı ülkesi için ithalat ihtiyaçlarını artırmakta.

El Niño hava olayı ile bağlantılı yaygın ve uzun süreli yağış eksikliklerinin üretim beklentilerini keskin bir şekilde kısıtladığı Güney Afrika'da, 2024 tahıl ürünleri hasadı Nisan ayında başlayacak. Malavi, Mozambik, Zambiya ve Zimbabve'deki önemli ekim bölgelerine geçtiğimiz Kasım ayından bu yana ortalama yağışın yüzde 80'inden daha azının düşmesi, önümüzdeki 2024/2025 pazarlama yılında bu ülkelerin tahıl ithalatına olan ihtiyacının artacağına işaret etmektedir.

Kakao fiyatları hız kesmiyor

Metal fiyatları haftalık kazanca hazırlanıyor

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.