Forex Ustası Hardy Borsa Gündem’e konuştu

Saxo Bank Forex Strateji Müdürü John J. Hardy’den Borsagundem.com’a önemli açıklamalar, çok ses getirecek yorumlar…

10 maddelik günlük analizleriyle yatırımcıların ve yatırım uzmanlarının 7x24 takip radarından çıkmayan, dünyaca ünlü uluslararası TV kanallarının gözde konuğu ve yorumcusu Hardy, dün akşam Saxo Capital Markets’in davetlisi  olarak İstanbul’da Türk yatırımcılarla buluştu. Para birimleri, merkez bankaları politikaları ve makroekonomi uzmanı da olan Saxo Bank Forex Strateji Müdürü John J. Hardy, Wyndham Otel’de düzenlenen etkinlikte “Forex Piyasasında Beklentiler” konulu bir konuşma yaptı.

Merakla beklenen  buluşma öncesi Borsagundem.com’a konuşan John J. Hardy, Türk ekonomisi üzerine kritik değerlendirmelerde bulundu. Merkez Bankası’nın bağımsızlığına ısrarla vurgu yaparken, “Aslında ilk yapılacak olan politika faiz oranlarını artırmak olabilir” sözü dikkat çekti. Dolar/Tl trafiğine ‘kredileri’ işaret ederek çarpıcı bir bakışla yaklaşan dünyaca ünlü analist, “Dolar likiditesi genel olarak tüm dünyada bir daralma yaşıyor” dedi.
Çin’deki ve Yuan’daki gelişmeleri dikkatle izlediğini belirten ve Yuan’da gerçekleşecek bir devalüasyonun tüm dünyayı olumsuz anlamda çok ciddi etkileyeceğini söyleyen Forex Ustası, Türk Forex yatırımcılarına da uyarı yapmayı ihmal etmedi: “Birinci tavsiyem, her zaman risklerin farkında olmaları. Özellikle kaldıraç riskinin…”

İşte John J. Hardy’nin çok konuşulacak yanıtları..
 
 

POLİTİKA FAİZ ORANLARI ARTIRILABİLİR
 
-Dolara Türkiye Merkez Bankası müdahale etmeli mi? Başçı’nın politikalarını nasıl buluyorsunuz?
 
John J. Hardy: Çok güzel bir soru. Sanırım ki en önemli olan Merkez Bankası’nın bağımsızlığıdır. Ama Merkez Bankası ile siyasi liderlik arasında bir gerilim var şu anda.
 
Aslında ilk yapılacak olan politika faiz oranlarını artırmak olabilir. Müdahale belki piyasada biraz daha yumuşak hareketler için kullanılabilir. Ama ana müdahale olmamalı, yumuşak hareketler için kullanılmalı. Benim açımdan en kilit nokta Merkez Bankası’nın bağımsızlığının temin edilmesi ve müdahale yapılmamalı ama daha klasik ve daha geleneksel politika kuralları çerçevesinde hareket edilmeli.
 
Eğer bir perspektiften bakacak olursak TL, dolar karşısında aşırı zayıf gözüküyor. Aynı zamanda diğer gelişmekte olan akran ülkelere kıyasla da şu anda dolara karşı biraz daha zayıf görünüyor. Ama bunun sebebi şu anda doların güçlü olması. Yani TL’nin de zayıflığının da sebebi söz konusu ama yüksek faiz oranlarına bakacak olursak diğer para birimleri karşındaki zafiyetini bu aslında telafi ediyor. Mesela Euro/TL arasındaki kurda, aynı dönem içerisinde çok da fazla bir değişiklik olmadı.
 
Yani birincisi bu yükselen kurlar karşısında zayıflamanın çok da güçlü bir şekilde seyretmesini engellemek lazım ve bu baskının da ortadan kalkması için biraz cari açığın olumluya doğru seyretmesi lazım. Bir de burada şöyle bir risk var. Eğer ABD ekonomisi gerçekten hızlı bir toparlanma içerisine girerse, FED de beklenenden daha fazla faiz oranlarını artırırsa o zaman bunun karşısında doların likitidesi daha da daralacak. Ve bunun gelişmekte olan ülkelere özellikle Türkiye gibi hassas olan ülkede etkisi daha da büyük olacak.
 
TÜRKİYE’DEKİ RİSK ÇOK FAZLA DOLAR KREDİSİ ALINMASI
 
-Türk ihracatçısı için dolar hangi seviyede olmalı, dolardaki aşırı değerlenme zarar verebilir mi?
 
John J. Hardy: Tabi bu ihracatçıların durumuna bağlı. Bütün üretim kaynaklarını Türkiye’den sağlayan ihracatçılar için TL’nin zayıf olması tabi ki yardımcı olur. Ama eğer ki parça ithal ediyorlarsa ve ondan sonra ihracat yapıyorlarsa o zaman daha az olumlu bir etkisi olacaktır. Aslında ihracatçılar için zayıf yerel para birimi harika bir durumdur.
 
Bir de şunu ekleyeyim, Türkiye’de şöyle de bir risk var. Dolardan çok fazla kredi alındı. Halbuki gelirin çoğu euro bazında. O yüzden finansmanı dolardan yapmak ve bir yandan da euro bölgesine satış yapmak o aradaki kur farkını daha da büyütüyor tabi. O yüzden Türkiye için daha zarar verici oldu bu diğer ekonomilere kıyasla.

-Sizce küresel çapta doların değer kazanması dünya ekonomisini nasıl etkiliyor?
 
John J. Hardy:  Tabi ki bu dünya ekonomisi için çok önemli bir faktör. Çünkü dünyanın kullandığı küresel bir para birimi dolar. Bu sadece FED’in para sıkılaştırma politikasıyla da ilgili değil. Dolar likiditesi genel olarak bir daralma yaşıyor tüm dünyada. Tabi buna katkıda bulunan faktörler var. Mesela FED parasal genişleme yaparken yükselen ekonomilerde çok fazla kredi verildi. Şimdi parasal genişleme bitti ve bunun sonuncunda doların akışı tabii ki de azaldı. Öte yandan petrol fiyatlarındaki aşırı çöküşte doların likitidesinin daralmasına sebep oldu.Yani sadece FED’in politikalarından değil bütün bu faktörlerin birleşmesinden dolayı dolar likitidesinde bir daralma söz konusu.
 
 

-Dolardaki yükseliş Forex’te büyük bataklara yol açtı mı?
 
John J. Hardy:  Yanlış tarafa oynadılarsa tabi ki kaybederler. Ama eğer doğru tarafa oynadılarsa muhtemelen çok büyük paralar kazandılar. O tamamen bireysel yatırımcıya bağlı.
 
ÇİN’İ SERMAYE ÇIKIŞI KORKUTUYOR
 
-Uluslararası Piyasalar Uzmanı Şant Manukyan “Yuan yılın belki de en kritik para birimi olacak . Şayet Yuan'da hızlı değer kayıpları yaşanırsa bu tüm dünya ekonomisini etkileyecek önemli bir gelişme olur” dedi. Bu görüşe katılıyor musunuz? Sizin düşünceniz nedir?
 
John J. Hardy:  Bu yoruma tamamen katılıyorum. Bir yandan dolar inanılmaz yüksek ve Çin para birimi de bu yükseğe giden bir seyirde. Ama Yuan’da da devalüasyon olması için de inanılmaz bir baskı var. Biliyorsunuz Çin’in bir de kredi balonu var. O da çok ciddi bir baskı yaratıyor. Ama sanıyorum ki bu devalüasyonu yapmaktan biraz korkuyorlar. Çünkü korktukları şey, Çin’den sermayen çıkması ve bunun sonucunda sosyal huzursuzluk olabilir vs… Ama şu an Asya’da hakikaten çok büyük bir gerginlik var bununla ilgili olarak. Yani şu anda Çin para birimi rekor seviye yukarıda. Japon para birimi de rekor seviyede aşağıda. Onun için ne olacağı bu çok büyük bir soru işareti diyebilirim. Bu biraz politikayla da ilgili olduğu için öngörmek bayağı zor. Ama Yuan’da bir devalüasyon olursa, olumsuz anlamda dünyanın kalanına çok ciddi bir etkisi olacaktır.
 
-Kaç yıldır günlük analiz bülteni hazırlıyorsunuz? Neden 10 madde? Analizleriniz gün içinde kaç bin yatırımcıya gidiyor? TV’lerdeki yorumlarınızın getirdiği reytingten mutlu musunuz? Size yöneltilen sorular genelde neler oluyor?
 
John J. Hardy:  Bir zamanlar varlık yönetimi üzerinde çalıştım. Ama 2003 senesinden bu yana bu günlük analizleri hazırlıyorum. Benim G10 diye para birimlerini sıralamam var. Onun sebebi gelişmiş piyasalarla ilgili 10 tane en önemli yerel para birimini yazıyorum. Ama onun ötesinde genel ve spesifik bilgilerde, haberlerde veriyorum. Reytinglerden çok emin değilim ama her zaman daha fazla kişi olsun istersiniz. 
 
Bana en çok dolar bugün ne olacak sorusu en sık sorulan soru. Ya da son zamanlarda euro/dolar paritesi ne olur sorusu soruluyor.
 
 TÜRK YATIIRIMCILAR RİSKİN FARKINDA OLSUNLAR
 
-Türkiye’deki Forex yatırımcısına uluslararası piyasalardaki işlemlerde neler önerirsiniz?
 
John J. Hardy:  Birinci tavsiyem, her zaman risklerin farkında olmaları. Özellikle kaldıraç riskinin.  Mutlaka bir aksiyon planlarının olması ve o planın iyi gideceğinden ve işlemlerin uygun olacağından emin olmaları gerekir. Yani herhangi bir sermaye yatırmadan önce mutlaka o planın iyi olması lazım. Çünkü aşırı coşku beraberinde risk de getirir. Benim söyleyeceğim riskleri sınırlandırın ve küçük kazançlar her zaman büyük kayıplardan daha iyidir.
 
-Türkiye’deki 1/100 kaldıraç için neler söylersiniz?
 
John J. Hardy:  Ben 1/100 kaldıraçın bile çok çılgınca olduğunu düşünüyorum.

Sayfada yer alan bilgiler tavsiye niteliği taşımayıp yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırımcı profilinize uymayabilir.